Descartes comme héritier d'Aristote dans le contexte des preuves de Dieu
Tanrı ispatları bağlamında Aristoteles'in mirasçısı olarak Descartes
- Tez No: 792487
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELAMİ ATAKAN ALTINÖRS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Fransızca
- Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 392
Özet
Tezimizin başlığında belirtildiği üzere, bu çalışmamızda ispat fikrinin felsefe tarihi boyunca tekamülünü, Aristoteles'in ve Descartes'ın Tanrı ispatlarını inceledik. Bu amaç doğrultusunda, felsefe öncesi dönemden başlayarak, Modernite'nin başlangıcına kadar geçen süreçte ispat kavramının insan düşüncesindeki serencamını ele aldık. Bu evrim sürecini incelerken, özellikle Aristoteles'in katkısı üzerinde durduk. Bir sonraki aşamada ise ispat konusunun Descartes tarafından nasıl ele alındığını ve Tanrı meselesine uygulandığını inceledik. Düşünce tarihini çeşitli öğeleri öne çıkararak okumak mümkündür. Çağlar boyunca belli bir kavram etrafındaki tartışmaları, o kavramın çeşitli düşünürler tarafından nasıl ele alındığını, hangi akımların söz konusu kavrama ne tür katkılarda bulunduğunu, hatta felsefe dışı alanların bu gelişim üzerine nasıl etki ettiğini tarihin akışı içinde gözlemleyerek, geçmişten günümüze az ya da çok kuşatıcı bir fikir elde edebiliriz. Elbette bu tür bir araştırma eksik yanlar bırakacaktır. O eksikleri tamamlama iddiasında olan bir başka araştırma belki iddiasında kısmen başarılı olacaktır, ancak yine de her defasında meselenin ele alınmadık tarafları kalacaktır. Muhtemelen, felsefe tarihi içinde“Tanrı”konusu da böyle bir konudur. Yukarıdaki kısa özet, Antik Çağ'dan 17. yüzyıla dek Batı felsefesindeki düşünce sistemleri ile Tanrı ve Tanrı kavramı etrafında örgütlenmiş din olgusu arasındaki ilişkiyi sergilemeye çalışıyordu. Kuşkusuz en genel şekliyle ele alındığında, felsefe ile din iki ayrı düşünce ve araştırma alanıdır, zira usul ve içerik bakımından farklılıklar gösterirler. Ancak dinin felsefeyle, keza felsefenin de dinle ortaklaştığı konular, yakınlaştığı bakış açıları, paylaştığı ilgi alanları yok değildir. Hatta birbirleriyle sürekli bir etkileşim içinde olduklarını söylemek dahi fazla ileri gitmek olmaz. Yukarıdaki kısa özette de gördüğümüz gibi, tarihin öyle dönemleri gelmiştir ki, mistisizmden apolojiye, ilk neden tartışmalarından çift-tözlülük meselesine, özgürlük konusundan tümeller bahsine dek birçok konunun hem felsefi hem de dini içerimleri olmuştur ve aynı konular hem ilâhiyatçıların hem de felsefecilerin gündemini meşgul etmiştir. Muhakkak Tanrı tartışması da buna verilebilecek en iyi örneklerden biridir. Bir yanıyla, neredeyse tüm dinlerin ve teolojik tartışmaların kurucu öğesi olması itibariyle dini alana giren bir kavramdır. Ancak öte yandan, neredeyse tüm filozofların ağırlıklı bir bahis konusu olarak ele aldıkları veya kıyısından köşesinden değindikleri, kâh kabul kâh reddettikleri, günümüze değin süren ve nihaî bir çözüme kavuşmamış görünen teizm-ateizm tartışmasının temel unsuru olmaklığıyla da felsefi bir kavramdır. Elbette insan düşüncesinin çağlar içindeki evrimini keskin hatlarla ayırmak ve sürekliliği gözden kaçırmak sağlıklı bir tutum değildir. Kuşkusuz, düşünce akımlarının kendilerinden önceki ve sonraki akımlarla, hatta eşzamanlı başka akımlarla bir etkileşim ve devamlılık ilişkisi içinde düşünülmesi uygun olacaktır. Yine de ana hatlarıyla çağların karakterini belirleyen özellikler, felsefe tarihçilerinin yaygın olarak üzerinde ittifak ettikleri dönemler ve çığırlar vardır. Böyle bir genel bir perspektiften bakıldığında 17. yüzyıl düşüncesi, birçok bakımdan felsefe tarihinin önemli bir dönemecini oluşturur. Geçmişe dönük yanıyla Rönesans düşüncesinin bir nevi evrimini temsil eden ve Rönesans'tan devraldığı mirası bilimsel gelişmelere paralel olarak sistemleştiren; geleceğe dönük yanıyla ise içinde yaşadığımız dünyanın en belirleyici unsurlarından Modernite'nin ve Aydınlanma'nın temellerini atan bir dönemdir. Az evvel değindiğimiz gibi, bir yanıyla Ortaçağ'ın dini içerikli düşünce kalıplarından çıkışı ve şüpheye dayalı bilimsel yöntemin galebe çalışını temsil eder; diğer yanıyla ise başlıca filozofları eliyle Tanrı kavramının yeni baştan ele alındığı, inanç alanından bilgi alanına çekildiği bir dönemdir. Yukarıda çizmeye çalıştığımız tablodan hareketle, felsefe tarihinde çeşitli yönleriyle birbirini andıran iki dönüm noktası bulunduğunu ve bu dönüm noktalarının mimarı sayılabilecek iki önemli aktörün katkılarını görüyoruz. Bunlardan birincisi Antik Çağ'daki belirgin kopuşun öncüsü olan Aristoteles, ikincisi ise 17. yüzyıldaki dönüşüme öncülük eden Descartes'tır. Bu gözlemden hareketle, tezimizde, birbirlerinden farklı dönemlerde yaşamış bu iki filozofun ispat konusuna yaklaşımlarını birbirleriyle ilişkilendirmeye teşebbüs edeceğiz. Bu tezi yazmaktaki amacımız, Aristoteles'in kendi yaşadığı dönemde, kendisinden önceki felsefi mirasa nazaran nasıl bir farklılık ortaya koyduğunu tespit etmek, ve bununla mukayeseli bir şekilde Descartes'ın da yine kendi yaşamış olduğu dönemde, Aristoteles'inkine benzer bir tavırla, devralmış bulunduğu felsefi mirasa nazaran nasıl bir farklılık ortaya koyduğunu göstermek olacaktır. Bu çalışmanın neticesinde, adı geçen her iki filozofun da, öncülük ettikleri köklü dönüşümü ispat kavramı etrafında sağladıklarını göstermeyi amaçlıyoruz. Hem Aristoteles'in, hem de Descartes'ın düşünce tarihine sundukları başlıca katkının, hakikatin bilgisine ulaşma yolunda ispatı öne çıkararak, bilginin kesinliğini temin etme çabası olduğunu öne süreceğimiz tezimizde, aynı zamanda her iki filozofun bir diğer ortak noktasının, her iki filozofun da kendilerinden önceki felsefi çıkarımları keyfi ve dayanaktan yoksun olmakla eleştirdiklerini ortaya koyacağız. Aristoteles ve Descartes'ı beraber ele almayı gerekli kılan bir başka ortak noktanın ise her iki filozofun da felsefeyi dini ve mitolojik unsurlardan arındırıp, rasyonel temele oturtma gayreti olduğu göstermek yine tezimizin bir diğer amacını oluşturacaktır. Keza hem Aristoteles'te hem de Descartes'ta tespit edilebilecek bir diğer ortaklığın, Tanrı kavramını bir vicdan ve inanç meselesi olmaktan çıkarıp, ispatlanabilir bir bilgi seviyesine yükseltme çabası olduğunu göstermek de yine tezimizin amaçları arasında yer almaktadır. Yukarıda sayılanların yanı sıra tezimizde dikkat çekmek istediğimiz bir diğer husus ise gerek Aristoteles'in, gerekse Descartes'ın yalnızca ispat kavramını kendi eserlerinde kullanan ve Tanrı meselesine uygulayan birer düşünür olmakla kalmayıp, bunun yanı sıra her ikisinin de geriye, kesin bilgiye ulaşmanın kurallarına ve bunun için kullanılması gereken yönteme dair eserler bırakmış oldukları hususudur. En nihayet, her iki düşünürün felsefede açtıkları çığır sayesinde bilimlerin gelişebilmesi için gerekli olan zihinsel altyapının oluşması yönünde sundukları katkıları öne çıkarmak da yine tezimizin hedefleri arasındadır. Bu amaçlar doğrultusunda tezimizde öncelikle ispat kavramının temellerini sorgulamayı hedefliyoruz. Bilimsel ve felsefi literatürün konusu olmazdan evvel ispatın ne anlama geldiğini, tarihsel kökenlerini, hukuki, sosyal, dini vs. yönlerini ele alacağız. Bir sonraki adımda ise, Yunanca, Arapça, Latince, İngilizce, Fransızca, Türkçe gibi ispat kavramının ve ispat kavramıyla yakın ilişki içinde bulunan kavramların çeşitli dillerdeki etimolojik kökenlerine bakarak, belli bir anlamsal alan oluşturmaya çalışacağız. Bunu takiben, ispat kavramının felsefe öncesi köklerini Antik Yunan medeniyetinin toplumsal yapısında ve Antik Yunan zihin yapısının oluşumunda önemli bir yer tutan mitolojik anlatımlardaki karşılığını ele alacağız. Bu incelemenin neticesi olarak ise, antik dünyadan bahsedilirken sıklıkla dile getirilen 'Mythos'tan Logos'a geçBş' aşamasının ispat kavramıyla ilişkisini ortaya koymaya çalışacağız. Tüm bu altyapıyı oluşturduktan sonra tezimizin Aristoteles'le ilgili kısmında Aristoteles'in genel anlamda ispat meselesine yaklaşımını, kendisinden önceki düşünürlere yönelik eleştirilerini, nasıl bir ispat altyapısı ortaya koyduğunu ve bunu Tanrı meselesine nasıl uyguladığını ortaya koyacağız. Tezimizin Descartes ile ilgili bölümünde ise öncelikle 17. yüzyılın genel görünümüne bakıp, neden mevcut felsefi paradigmanın Descartes'ı ispata dayalı yeni bir söyleme mecbur kıldığını araştıracağız. Bunun ardından Descartes'ın mevcut felsefi paradigmadan çıkış için nasıl bir yöntem arayışına girdiğini inceleyerek, aşama aşama tüm hakikati yeniden inşa sürecini ele alacağız ve bu süreçte ispatın nasıl bir yer tuttuğunu ortaya koymaya çaba göstereceğiz. Son olarak da Descartes'ın ispat kavramını Tanrı meselesini ele alırken nasıl uyguladığına dikkat çekeceğiz.
Özet (Çeviri)
As the title of our thesis indicates, in this study we have examined the evolution of the idea of proof through the history of philosophy and Aristotle's and Descartes' Proofs of God. In accordance with this objective, we have discussed the progress of the concept of proof in human thought, from the pre-philosophical period to the beginning of Modernity. While examining this evolutionary process, we have focused in particular on the contribution of Aristotle. In the next step, we have examined how the question of proof was treated by Descartes and applied to the question of God. It is possible to reread the history of thought by putting various elements at the center. We could obtain a more or less correct, more or less encompassing idea, by observing the debates around a certain concept through the ages, by analyzing how this concept has been treated by thinkers, by researching the contribution of certain currents to the concept in question, and taking into consideration how the nonphilosophical field has affected this development, throughout history. Undoubtedly, any search will leave missing pieces. Another search that claims to fill these gaps may be partially successful, but some aspects of the problem will remain untouched each time. Probably, the concept of“God”in the history of philosophy is such a topic. In our thesis, we have tried to show the relationship between the systems of thought of Western philosophy from antiquity to the seventeenth century, and the phenomenon of religious organization around God or the concept of God. Certainly, considered in their most general form, philosophy and religion are two distinct fields of thought and research, because they differ in their method and content. However, there are matters that philosophy shares with religion, or, in other words, points of view by which these two disciplines converge. Even, would it not be wrong to say that they are in constant interaction with each other. As we can see, the history of thought has known many debates which have had both philosophical and religious implications, namely from mysticism to apologies, from first cause discussions about consubstantiality, the problem of free arbiter of the question of destiny, dozens of issues have constantly occupied the agenda for both theologians and philosophers. The concept of God is certainly one of the best examples. On the one hand, it is a concept that is perfectly religious, being the founding element of almost all religions and theological discussions. But on the other hand, it is also a sometimes accepted or sometimes rejected philosophical concept, since it is the main element of the theismatheism debate, which almost all philosophers treat as a major topic of discussion, or to which they turn. near or far, which has continued until today and has not yet been definitively resolved. Surely it is not a reasonable attitude to draw sharp distinctions among the different stages of the evolution of human thought through the ages and to neglect their continuity. No doubt it would be appropriate to consider the currents of thought in a relation of interaction and continuity with the currents which precede and follow them, even with other simultaneous currents. Yet there are characteristics that determine the character of epochs on which historians of philosophy generally agree. From such a perspective, seventeenth-century thought constitutes an important turning point in the history of philosophy in many respects. This is a period which, seen from a retrospective angle, knew how to systematize the heritage of the Renaissance in parallel with scientific developments; and which, with its forward-looking aspect, represents the foundations of Modernity and the Enlightenment which are undoubtedly among the most constitutive elements of the world in which we live. As we have just mentioned, it symbolizes, on the one hand, the departure from the religious thought patterns of the Middle Ages and the triumph of the scientific method based on doubt; and, on the other hand, it is a time when the concept of God was reconsidered, to be placed in the field of knowledge, or again, if it is necessary to express it otherwise, the field of knowledge is so widened that it ended up invading the territory of knowledge. Based on the picture we have tried to draw above; we see that there are two turning points in the history of philosophy which resemble each other in various aspects and the contributions of two important players who can be considered the architects of these turns. The first of them is Aristotle, a pioneer of apparent rupture in antiquity, and the second is Descartes, a pioneer of transformation in the 17th century. Based on this observation, in our thesis, we have tried to link the approaches of these two philosophers, who lived in two different periods, on the subject of proof. Our objective in writing this thesis is to determine how Aristotle differs from the philosophical heritage before him, and to compare with this, how Descartes also inherited the philosophical heritage of his time, with an attitude similar to that of Aristotle. Following this study, we aimed to show that the two philosophers mentioned succeeded in the radical transformation they initiated around the concept of proof. In our thesis, where we will argue that the main contribution of Aristotle and Descartes to the history of thought is the effort to ensure the certainty of knowledge by emphasizing proof in the way of accessing knowledge of the truth, another common point of the two philosophers that we will try to reveal is that both criticize the philosophical inferences of their predecessors as being arbitrary and without foundation. Yet another aim of our thesis is to show that another common point that obliges us to consider Aristotle and Descartes together is the effort of the two philosophers to purify philosophy of religious and mythological elements and to place it on a rational basis. It is also one of the purposes of our thesis to show that another commonality that can be identified in both Aristotle and Descartes is an effort to elevate the concept of God from a matter of consciousness and belief to a demonstrable level of knowledge. In addition to those mentioned above, another point to which we wanted to draw attention in our thesis is that Aristotle and Descartes are not only thinkers who use the concept of proof in their own works and apply it to the question of God, but also that both tried to establish the rules of access to the certainty of knowledge and they left behind them works on the method to be used for this purpose. Finally, it is also among the objectives of our thesis to highlight the contributions of the two thinkers to the formation of the mental infrastructure necessary for the development of the sciences, thanks to the radical change that they both initiated in philosophy. In accordance with these objectives, in our thesis, we first endeavored to question the foundations of the concept of proof. We have examined various aspects of it before it became the subject of scientific and philosophical literature, we have tried to reveal what the evidence means, its historical, legal, social, religious origins, etc. In the next step, we tried to create a certain semantic field by examining the etymological origins of the concept of proof and concepts closely related to the concept of proof, such as Greek, Arabic, Latin, English, French and Turkish. Then, we discussed the pre-philosophical roots of the concept of proof in the social structure of the ancient Greek civilization and its equivalent in the mythological stories which have an important place in the formation of the ancient Greek mentality. Following this examination, we have tried to reveal the relationship between the stage of“transition from Myth to Logos”, which is frequently evoked when speaking of the ancient world, with the concept of proof. After having created all this infrastructure, in the chapter dedicated to Aristotle, we revealed the approach of Aristotle on the question of proof in general, the criticisms he made of the thinkers before him, what type of infrastructure of proof he offered and how he applied it to the question of God. In the part of our thesis devoted to Descartes, we first examined the general vision of the seventeenth century and we will examine why the current philosophical paradigm constrains Descartes to a new discourse based on evidence. After that, we examined how Descartes looked for a method to get out of the current philosophical paradigm, and we approached the whole process of reconstructing the truth step by step, and we tried to reveal what place the proof occupies in this process. Finally, we have drawn attention to how Descartes applies the concept of proof when dealing with the question of God. In all these stages we have tried to show the similarities between Descartes and Aristotle in various aspects such as some salient features of the period in which they lived; the central importance they attach to the notion of proof; the nature of the transformation they have brought about in the course of the history of philosophy in relation to those which preceded them; their efforts to secularize the concept of God by applying the evidence to the question of God in an attempt to make God a matter of knowledge rather than a matter of belief; their efforts to theorize knowledge from observation and experiment; their desire to base the knowledge of the truth that they are trying to obtain on precise and indisputable data; their attempt to separate the philosophical language and patterns of argument they use from religious and mythological elements and place them on a rational basis. Comme l'indique le titre de notre thèse, dans cette étude, nous avons examiné l'évolution de l'idée de preuve à travers l'histoire de la philosophie et les preuves de Dieu d'Aristote et de Descartes. Conformément à cet objectif, nous avons discuté du progrès du concept de preuve dans la pensée humaine, depuis la période préphilosophique jusqu'au début de la Modernité. Tout en examinant ce processus évolutif, nous nous sommes concentrés en particulier sur la contribution d'Aristote. Dans l'étape suivante, nous avons examiné comment la question de la preuve a été traitée par Descartes et appliquée à la question de Dieu. Il est possible de relire l'histoire de la pensée en mettant au centre divers éléments. Nous pourrions obtenir une idée plus ou moins correcte, plus ou moins englobante, en observant les débats autour d'un certain concept à travers les âges, en analysant comment ce concept a été traité par les penseurs, en recherchant la contribution de certains courants au concept en question, et en prenant en considération comment le domaine non philosophique a affecté ce développement, au cours de l'histoire. Sans aucun doute, toute recherche laissera des pièces manquantes. Une autre recherche qui prétend combler ces lacunes peut être partiellement couronnée de succès, mais certains aspects du problème resteront intacts à chaque fois. Probablement, le concept de“Dieu”dans l'histoire de la philosophie est un tel sujet. Dans notre thèse, nous avons tenté de montrer la relation entre les systèmes de pensée de la philosophie occidentale de l'Antiquité au XVIIe siècle, et le phénomène de l'organisation religieuse autour de Dieu ou du concept de Dieu. Certes, considérées dans leur forme la plus générale, la philosophie et la religion sont deux champs de pensée et de recherche distincts, car ils diffèrent par leur méthode et leur contenu. Cependant, il y a des matières que la philosophie partage avec la religion, ou, autrement dit, des points de vue par lesquels ces deux disciplines convergent. Même, ne serait-il pas faux de dire qu'elles sont en constante interaction l'une avec l'autre. Comme nous pouvons le voir, l'histoire de la pensée a connu maints débats qui ont eu des implications à la fois philosophiques et religieuses, à savoir du mysticisme aux apologies, des discussions de première cause au sujet de la consubstantialité, du problème de libre arbitre à la question de destin, de dizaines de problématiques n'ont cessé d'occuper l'ordre du jour à la fois pour les théologiens et pour les philosophes. Le concept de Dieu en est certainement l'un des meilleurs exemples. D'une part, c'est un concept qui est parfaitement d'ordre religieux étant l'élément fondateur de presque toutes les religions et discussions théologiques. Mais d'autre part, c'est aussi un concept philosophique parfois accepté ou parfois rejeté, puisqu'il est l'élément principal du débat théisme-athéisme, que presque tous les philosophes traitent comme un sujet de discussion majeur, ou auquel ils se réfèrent de proche ou de loin, qui s'est poursuivie jusqu'à aujourd'hui et n'a pas encore été définitivement résolu. Assurément, ce n'est pas une attitude raisonnable de mettre des distinctions nettes parmi les différentes étapes de l'évolution de la pensée humaine à travers les âges et d'en négliger la continuité. Sans doute conviendrait-il de considérer les courants de pensée dans une relation d'interaction et de continuité avec les courants qui les précèdent et les suivent, voire avec d'autres courants simultanés. Pourtant, il existe des caractéristiques qui déterminent le caractère des époques sur lesquels les historiens de la philosophie s'accordent de manière générale. D'une telle perspective, la pensée du XVIIe siècle constitue un tournant important dans l'histoire de la philosophie à bien des égards. Il s'agit là d'une période qui, vu d'un angle rétrospectif, a su systématiser l'héritage de la Renaissance en parallèle avec les développements scientifiques ; et qui, avec son aspect tourné vers l'avenir, représente les fondements de la Modernité et des Lumières qui sont sans doute parmi les éléments les plus constitutifs du monde dans lequel nous vivons. Comme nous venons de le mentionner, elle symbolise, d'une part, la sortie des schémas de pensée religieux du Moyen Âge et le triomphe de la méthode scientifique fondée sur le doute ; et, d'autre part, c'est une époque où le concept de Dieu a été reconsidéré, pour être placé dans le champ de la connaissance, ou encore, s'il faut l'exprimer autrement, le champ de la connaissance s'est tellement élargi qu'il a fini par envahir le territoire de la connaissance. Sur la base du tableau que nous avons essayé de tracer ci-dessus, nous voyons qu'il y a deux tournants dans l'histoire de la philosophie qui se ressemblent par divers aspects et les contributions de deux acteurs importants qui peuvent être considérés comme les architectes de ces tournants. Le premier d'entre eux est Aristote, pionnier de la rupture apparente dans l'Antiquité, et le second est Descartes, pionnier de la transformation au XVIIe siècle. Partant de ce constat, dans notre thèse, nous avons tenté de relier les démarches de ces deux philosophes, qui ont vécu à deux époques différentes, au sujet de la preuve. Notre objectif en écrivant cette thèse est de déterminer en quoi Aristote diffère de l'héritage philosophique avant lui, et de comparer avec cela, comment Descartes a également hérité de l'héritage philosophique de son temps, avec une attitude similaire à celle d'Aristote. À la suite de cette étude, nous avons visé à montrer que les deux philosophes mentionnés ont réussi la transformation radicale qu'ils ont initiée autour du concept de preuve. Dans notre thèse, où nous soutiendrons que la principale contribution d'Aristote et de Descartes à l'histoire de la pensée est l'effort pour assurer la certitude de la connaissance en mettant l'accent sur la preuve dans la voie d'accéder à la connaissance de la vérité, un autre point commun des deux philosophes que nous tenterons de révéler, c'est que tous les deux critiquent les inférences philosophiques de leurs prédécesseurs comme étant arbitraires et sans fondement. Encore un autre but de notre thèse est de montrer qu'un autre point commun qui oblige à considérer Aristote et Descartes ensemble, est l'effort des deux philosophes pour purifier la philosophie des éléments religieux et mythologiques et de la replacer sur une base rationnelle. C'est aussi l'un des objectifs de notre thèse de montrer qu'un autre point commun qui peut être identifié à la fois chez Aristote et Descartes est un effort pour élever le concept de Dieu d'une question de conscience et de croyance à un niveau démontrable de connaissance. En plus de ceux mentionnés ci-dessus, un autre point sur lequel nous avons voulu attirer l'attention dans notre thèse est qu'Aristote et Descartes ne sont pas seulement des penseurs qui utilisent le concept de preuve dans leurs propres travaux et l'appliquent à la question de Dieu, mais qu'aussi tous deux ont essayé d'établir les règles d'accès à la certitude de la connaissance et ils ont laissé derrière eux des travaux sur la méthode à utiliser à cette fin. Enfin, c'est aussi parmi les objectifs de notre thèse de mettre en évidence les contributions des deux penseurs à la formation de l'infrastructure mentale nécessaire au développement des sciences, grâce au changement radical qu'ils ont tous deux initié en philosophie. Conformément à ces objectifs, dans notre thèse, nous nous sommes attaché d'abord à interroger les fondements du concept de preuve. Nous en avons examiné divers aspects avant qu'elle ne fasse l'objet d'une littérature scientifique et philosophique, nous avons essayé de révéler ce que signifie la preuve, ses origines historiques, juridiques, sociales, religieuses, etc. Dans la prochaine étape, nous avons essayé de créer un certain champ sémantique en examinant les origines étymologiques du concept de preuve et des concepts étroitement liés au concept de preuve, tels que le grec, l'arabe, le latin, l'anglais, le français et le turc. Ensuite, nous avons discuté des racines pré-philosophiques du concept de preuve dans la structure sociale de la civilisation grecque antique et de son équivalent dans les récits mythologiques qui ont une place importante dans la formation de la mentalité grecque antique. À la suite de cet examen, nous avons essayé de révéler la relation entre l'étape de « transition du Mythe au Logos », qui est fréquemment évoquée lorsqu'on parle du monde antique, avec le concept de preuve. Après avoir créé toute cette infrastructure, dans le chapitre consacré à Aristote, nous avons révélé l'approche d'Aristote sur la question de la preuve en général, les critiques qu'il a fait des penseurs avant lui, quel type d'infrastructure de preuve il a proposé et comment il l'a appliquée à la question de Dieu. Dans la partie de notre thèse consacrée à Descartes, nous avons examiné d'abord la vision générale du XVIIe siècle et nous examinerons pourquoi le paradigme philosophique actuel contraint Descartes à un nouveau discours fondé sur la preuve. Après cela, nous avons examiné comment Descartes a cherché une méthode pour sortir du paradigme philosophique actuel, et nous avons abordé pas à pas tout le processus de reconstruction de la vérité, et nous avons essayé de révéler quelle place occupe la preuve dans ce processus. Enfin, nous avons attiré l'attention sur la façon dont Descartes applique le concept de preuve lorsqu'il traite de la question de Dieu. Dans toutes ces étapes, nous avons essayé de montrer les similitudes entre Descartes et Aristote sous divers aspects tels que certains traits saillants de la période dans laquelle ils ont vécu ; l'importance centrale qu'ils attachent à la notion de preuve ; la nature de la transformation qu'ils ont opérée au cours de l'histoire de la philosophie par rapport à celles qui les ont précédés ; leurs efforts pour séculariser le concept de Dieu en appliquant la preuve à la question de Dieu dans une tentative de faire de Dieu une question de connaissance plutôt qu'une question de croyance ; leurs efforts pour théoriser la connaissance de l'observation et de l'expérimentation ; leur désir de fonder la connaissance de la vérité qu'ils tentent d'obtenir sur des données précises et incontestables ; leur tentative de séparer le langage philosophique et les modèles d'argumentation qu'ils utilisent des éléments religieux et mythologiques et de les placer sur une base rationnelle.
Benzer Tezler
- Une autre fidélité ; le retour d'Alain Badiou à Platon et sa transformation de Platon face aux problèmes philosophiques contemporains
Bir başka sadakat; Alain Badiou'nun çağdaş felsefe problemleri karşısında Platon'a dönüşü ve onun dönüştürüşü
ÖZHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Fransızca
2023
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER ORHAN AYGÜN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YÜCEFER
- Etkileşim sorunu ve kartezyen paradigma zemininde töz düalizminin bir eleştirisi
The problem of interaction and a critique of substance dualism on the basis of cartesian paradigm
BERK DERİNÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
FelsefeAnkara ÜniversitesiSistematik Felsefe ve Mantık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL BAYAR BRAVO
- Rene Descartes'in pratik felsefesi
Pratical philosophy of Rene Descartes
RÜMEYSA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LOKMAN ÇİLİNGİR
- Descartes'ın analitik geometrisinin matematik ve çağdaş düşünce tarihine etkisi
Influence of Descartes' analytic geometry to the history of mathematics and contemporary thought
ZEYNEP ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Felsefeİstanbul ÜniversitesiBilim Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP KADIOĞLU