11 Eylül sonrası ABD-İran rekabetinin Irak siyaseti üzerindeki etkileri
The effects of the US-Iran rivalry on Iraq politics after September 11
- Tez No: 792844
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Orta Doğu asırlardır sahip olduğu çeşitli özellikleriyle birçok devlet için egemenlik alanı olmuş ve birçok savaşa ev sahipliği yapmıştır. Irak, çalışmada Orta Doğu'nun bir minyatürü olarak tasvir edilmiştir. Irak zengin maden kaynakları, kültür çeşitliliği, medeniyetler tarihi, kutsal mekânları ile her dönem savaşlara ev sahipliği yapmıştır. 11 Eylül saldırıları sonrası ABD'nin küresel teröre savaş açarak önce Afganistan'ı ardından Irak'ı işgal etmesi ile bu iki devlet eskisinden daha istikrarsız bir hal almıştır. Irak'ın işgali sonrası Irak ile güç dengesi içerisinde olan İran güç dengesinden sıyrılmış ve bölgesel hâkimiyet politikalarına yönelerek Şii nüfusun yoğun olduğu yerlerde bu nüfusu da kullanarak nüfuz kurmaya çalışmıştır. Çalışmada ABD işgali sonrası bölgesel hegemonya oluşturmak isteyen İran ile ABD'nin Irak topraklarında girdikleri rekabet tarih sahnesi içerisinde ele alınmış ve Irak'ın“başarısız devlet”olarak kategorize edilmesinde bu işgal sonrası yaşanan gelişmelerin etkisi ele alınmıştır. ABD- İran rekabetinin Irak siyaseti üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerinin neler olduğu, Irak'ın başarısız devlet olmasında rekabetin etkisinin neler olduğu sorularına çalışmada cevap aranmıştır. Çalışmanın amacı, 11 Eylül saldırıları sonrası ABD'nin Irak işgali ile ülkede yaşanan rekabetin Irak siyasetine etkisini ortaya koymaktır. Çalışmada, literatür taraması yapılmış olup yazılı ve elektronik kaynaklardan faydalanılmıştır. ABD'nin 11 Eylül saldırıları sonrası Irak'ı işgal etmesinin ardından güç dengesinden sıyrılan İran, Irak topraklarında nüfuz kurmaya çalışmış ve ABD ile rekabete girmiştir. Irak'ın günümüzde başarısız devlet olarak kategorize edilmesinde birçok sebep bulunmaktadır ancak ABD-İran rekabetinin etkisi diğer sebeplerle etkileşimli olduğu için en temel sebep olduğu sonucuna varılmıştır. İlaveten bir toprak parçası üzerinde yabancı devletlerin çıkarları için diğer yabancı devletlerle rekabete girmelerinin bu devletleri“başarısız devlet”yaptığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The middle East has been a sovereign area for many states with its various features for centuries and has hosted many wars. Iraq is depicted as a miniature of the Middle East in the study. Iraq has always hosted wars with its rich mineral resources, cultural diversity, history of civilizations and holy places. After the September 11 attacks, these two states became more unstable than before, with the United States opening a war on global terrorism and invading Afghanistan and then Iraq. After the invasion of Iraq, Iran which was in the balance of power with Iraq, got rid of the balance of power and tried to establish influence by using this population in places where the Shiite population is concentrated, by turning to regional domination policies. In the study, the rivalry between Iran, which wanted to establish regional hegemony after the US invasion, and the US, in the territory of Iraq, was discussed in the historical scene and the effect of the developments after this invasion on the categorization of Iraq after the September 11 attacks and the competition in the country on Iraq politics. In the study, answers were sought to the questions of what are the positive and negative effects of the USA-Iran rivalry on Iraqi politics, and what is the effect of the competition on Iraq's failure as a state. The aim of the study is to reveal the effect of the US invasion of Iraq after the September 11 attacks and the competition in the country on Iraqi politics. In the study, a literature review was made and written and electronic sources were used. After the USA invaded Iraq after the September 11 attacks, Iran, which got rid of the balance of power, tried to establish influence in the Iraq territory and entered into competition with the USA. There are many reasons for categorizing Iraq as a failed state today, but it has been concluded that the US-Iran rivalry is the most fundamental reason because its effect is interactive with other reasons. In addition, it was concluded that foreign states' competing with other foreign states for their interests on a piece of land made these states a“failed state”.
Benzer Tezler
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Critical analysis of the Turkish-Iranian competition in Iraq between 2003-2013
2003-2013 yılları arasında Irak'ta Türk-İran yarışması eleştirel analizi
OMAR ABDULSATTAR MAHMOOD AL-DULAİMİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerFatih ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERDAL ARAL
- 2001 sonrası Suudi Arabistan ile İran'ın bölgesel rekabetinin Afganistan üzerindeki etkileri
Effects of Saudi Arabia and Iran's regional competition on Afghanistan after 2001
RAHMATULLAH HAKİMİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiOrtadoğu Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL NUMAN TELCİ
- ABD-İran nükleer gerilimi, Türkiye'nin güvenliğine etkileri
ABD-Iran nuclear tension, it's effect's on Turkey
RÜŞTÜ ERYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜREL YILMAZ
- 11 Eylül 2001 sonrası ABD'nin değişen güvenlik algılamaları ve politikaları
After 11 September 2001, changing security policy and perceptions of USA
İSKENDER KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN