Critical analysis of the Turkish-Iranian competition in Iraq between 2003-2013
2003-2013 yılları arasında Irak'ta Türk-İran yarışması eleştirel analizi
- Tez No: 367969
- Danışmanlar: PROF. DR. BERDAL ARAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Irak'ın işgali, Etnik ve Mezhepsel dönüşüm faktörler, 11 Eylül Saldırıları, İşgal sonrası Irak modeli, Arap Baharı, Bölge ülkelerinin Irak'taki rekabetleri, occupation of Iraq, ethnic and sectarian transnational factors, 9/11 attacks, Model of Post-invasion Iraq, Arab Spring, rivalry of regional states in Iraq
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Fatih Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
2003-2013 yılları arasında Irak'ta Türk-İran Yarışması Eleştirel Analizi 2003 Amerikan işgali ile başlayan ve 2011'deki işgal kuvvetlerinin geri çekilmesiyle şiddetlenen, Irak üzende iddia edilen mevcut Türk-İran rekabeti akademi dünyasını, medyayı ve politikayı yerel, bölgesel ve küresel anlamda hakimiyeti altına almıştır. Bazı etkenlerin Türk-İran çekişmesinin varolduğuna dair sinyaller vermesine rağmen, bu yine de tam olarak Irak ve Orta Doğu'da 2003'ten itibaren ne olup bittiğini açıklama noktasında yeterli değildir. Bu konuyu anlayabilmek için aşağıdaki soruları sorup bu sorulara cevap bulma arayışına girdim. 1- 2003 yılından itibaren Irak'ta Türk-İran rekabetinin herhangi bir çeşidi var mıdır? Var ise Türkiye ve İran bu konuyla nasıl başetme yoluna girmiştir? 2- 2003 yılından bu yana Irak'ta Türk-İran çekişmesinin dışında herhangi bir bölgesel rekabet var mıdır? Böyle bir çekişmenin varolması kabul edilirse, bunun temel güdüsü, amacı ve çıkarımı ne olabilir? Böylece, bu çalışma 2003 yılından beri iddia edilen Irak üzerindeki Türk-İran rekabetinin karşılaştığı beş çekişme faktörü üzerinden yola çıkarak araştırmaya çalışmaktadır. Bu çekişme alanları: devlet dışı aktörlerin geçiş süreci (Al-Kaide), işgal ve bunun akabinde gerçekleşen çekilme faktörü, işgal sonrası Irak modeli ve bu modelin ana kolları: etnik olarak (Erbil modeli), mezhepsel olarak (Bağdat modeli) ve son olarak İran ve Türk siyasi modelleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırmanın neticesi şunu göstermektedir: 1) Irak'taki rekabet hikayesi oldukça karışık bir mevzudur. 2) Türk-İran rekabeti mevcuttur fakat bu kesin olmaktan ziyade bir tümevarımdır. 3) Türk-İran rekabeti Irak'taki karışık olan yerel, bölgesel ve küresel rekabetin sadece bir parçası mahiyetindedir. 4) Irak'taki asıl rekabet Türkiye ve İran arasında değil, İran ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında başlamıştır. 5) Irak'taki rekabet süreci sadece siyasi yönetim modelleri arasında olmamış aynı zamanda farklı uluslararası ilişkiler teorileri arasında da olmuştur. Türkiye ve İran arasındaki rekabetin yukarıda belirtilen birbirinden bağımsız 5 faktör üzerinden araştırılması, Türkiye ve İran'ın orta düzeyde güçler olduğunu da ortaya çıkarmaktadır. Bununla birlikte belirtilen 5 faktör üzerinden okunan Türk-İran rekabeti aynı zamanda bu iki ülkenin siyasi rejimlerinin karakterini, bir takım ekonomik ve siyasi zayıflıklarını da gün yüzüne çıkarmaktadır. Bölgedeki karmaşık manzaraya bağlı olarak, bu çalışmada şunu taştışmaya çalışmaktayım; Evvela Irak üzerindeki Türk-İran rekabeti Osmanlı- Safevi rekabetinin ruhuna geri dönüş üzerine uyarılmamıştır. İkinci önemli nokta ise Türk veya İran siyasi modellerinin yetersizlikleri bu iki ülkenin modellerini bölgesel veya küresel manada pazarlamasına olanak vermemektedir. Son olarak ta son yıllarda uluslararası ilişkilerde devlet dışı etnik-mezhepsel aktörlerin yükselişi uluslararası ilişkilerin iyi bilinen devlet içi izahatların yanında devletler arası ve devlet dışı aktörler arasındaki etkileşim üzerine daha fazla yoğunlaşmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Critical Analysis of the Turkish-Iranian Competition in Iraq Between 2003-2013 The current claimed competition between Turkey and Iran in Iraq since the U.S. invasion in 2003 and withdrawal in 2011 has dominated academia, media, and political scene locally, regionally, and globally. Although, some factors may prove the existence of Turkish-Iranian competition, it is still not the real scene of what is going on in Iraq or in Middle East since 2003. In order to understand this issue, I have raised the following questions: 1- Is there any sort of Turkish-Iranian competition in Iraq since 2003? How did Turkey and Iran deal with this issue? 2- Is there any sort of regional competition in Iraq since 2003 other than Turkish-Iranian competition? What are its motives, objectives, and its implications? Thus, this thesis tries to investigate the claimed Turkish-Iranian competition through five competing factors faced by Turkey and Iran since 2003. These competing factors are following: the transnational non-state factor (Al-Qaida); the invasion/withdrawal factor; the post-invasion Iraq model with its main branches: the ethnic branch (Erbil model) and the sectarian branch (Bagdad model); and, finally the characteristics of Turkish and Iranian regimes. The outcome of investigation shows that: 1) The story of competition in Iraq is a rather complicated issue, 2) There is Turkish-Iranian competition, but it is induced more than actual, 3) The Turkish-Iranian competition is merely one segment of a complicated local, regional and global scene of competition, 4) The main competition in Iraq was between Iran and the United States and not between Turkey and Iran, 5) The process of competition is not between different models of governance only, but between different international relations theories too. The examination of Turkish-Iranian competition through the above mentioned five independent competing factors reveal also the capabilities of Turkey and Iran as two middle power countries, the characteristics of Turkish-Iranian regimes, and the serious weakness of their political and economic structures in facing the challenges of the five competing factors. Based on this complicated regional scene, I argue that, first; Turkish-Iranian competition in Iraq is induced unlike the allegations of return to the spirit of Ottoman Safavid competition. Second, the characteristics of Turkish-Iranian models do not enable them to be adopted or applied regionally or globally. Third, the increasing role of regional ethno-sectarian non-state actors in international relations indicates the need for international relations to concentrate on the interaction between states and non-state actors besides the well-known inter-state explanations.
Benzer Tezler
- Iran and Saudi Arabia: The endless competition in the Middle East through proxy warfare
İran ve Suudi Arabistan: Vekalet savaşı ile Ortadoğu'da bitmeyen rekabet
ELİF ÖZKOÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Uluslararası İlişkilerDokuz Eylül ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İREM AŞKAR KARAKIR
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki metinlerin eleştirel söylem çözümlemesi
A critical discourse analysis of texts in teaching Turkish as a foreign language textbooks
İDİL ÇİÇEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA UZDU YILDIZ
- Gender representations and gender bias in elt textbooks published in the middle east: A case study of elt textbooks published in Turkey and İran
Orta doğu daki İngilizce ders kitaplarında cinsiyet temsiliyeti ve cinsiyet önyargısı: Türkiye ve İran da yayınlanmış ingilizce ders kitapları üzerine bir çalışma
OLGA SERGEEVNA SKLİAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BETİL ERÖZ
- Kadın odaklı habercilik bağlamında Türk medyasında Mahsa Amini haberlerine yönelik eleştirel bir analiz
A critical analysis of Mahsa Amini news in Turkish media in the context of women-orianted journalism
NİLAY TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikOndokuz Mayıs Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET OKTAN
- Mir Seyyid Şerif hayatı ve divanın tenkitli metni
Life of Mir Seyyid Şerif and a critical analysis of his divan
SALİH ÖZYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHAD EMİRÇUPANİ