Yetişkin bireylerde ilk nesne ilişkileri ve reddedilme duyarlılığı ile yakın ilişkiler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation examination of the relationship between first object relations, rejection sensitivity and close relations in adults
- Tez No: 792873
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: nesne ilişkileri, yakın ilişkiler, reddedilme duyarlılığı, ilişki doyumu, object relations, close relationships, rejection sensitivity, relationship satisfaction
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Bu araştırmada yetişkin bireylerin ilk nesne ilişkileri ve reddedilme duyarlılığı ile yakın ilişkileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli ve örneklem yöntemi olarak basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma İstanbul'da ikamet eden, 18-45 yaş arası 200 kadın 200 erkek olmak üzere toplam 400 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği, Çok Boyutlu İlişki Ölçeği, Bell Nesne İlişkileri ve Gerçeği Değerlendirme Ölçeği (BORTTI) ve araştırmacı tarafından geliştirilen Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmadaki verilerin analizi SPSS 25 programı ile yapılmış, değişkenler arası ilişkiyi test etmek için Pearson Korelasyon Analizi, gruplar arası anlamlı farkı saptamak için ise Bağımsız Gruplar t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Nesne ilişkileri, bireysel gelişimin temel bakım verenler ile kurulan ilişkiden ve temel bakım verenin karakteristik özelliklerinden ne şekilde etkilendiğini açıklayan teorik bir çerçevedir. Reddedilme duyarlılığı, ötekinin davranış ve sözlerini kişisel algılayarak gücenme, reddedilmeyi endişe ile bekleme, reddedilmeye aşırı tepki verme eğilimi olarak tanımlanmaktadır. Yakın ilişki ise bireyin yaşam boyu farklılaşan ihtiyaçlarına yönelik kurulan ebeveyn, arkadaşlık ve romantik ilişkileri kapsamaktadır. Çalışmada yakın ilişki kavramı romantik ilişki boyutu ile ele alınmaktadır. Bireyin ilk nesne ilişkilerini içselleştirilmesiyle oluşan içsel temsilleri ve/veya reddedilmeye dair kaygılı/korkulu bir bekleyiş içinde olmasına neden olan reddedilme duyarlılığı bireyin tüm hayatı boyunca ötekilerle kurduğu yakın ilişkilerini etkileyebilmektedir. Araştırmanın hipotezleri doğrultusunda ilk nesne ilişkileri ile reddedilme duyarlılığı arasında pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır. Araştırmanın temel hipotezi, ilk nesne ilişkileri ile yakın ilişkiler arasındaki ilişkide reddedilme duyarlılığının aracı rol oynadığı doğrulanmış, kısmi aracılığı olduğu bulunmuştur. Yabancılaşma, güvensiz bağlanma, egosentrizm, sosyal yetersizlik, gerçeğin bozulması, algı belirsizliği, halüsinasyon ve delüzyon arttıkça reddedilme duyarlılığının artığı görülmüştür. Yakın ilişkiler ve reddedilme duyarlılığı arasında ise negatif yönlü ilişki tespit edilmiştir. İlk nesne ilişkileri ve yakın ilişkiler arasındaki ilişki incelendiğinde, bu iki değişken arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Reddedilme duyarlılığı ilişki durumuna göre kıyaslandığında ilişkisi olmayanların ilişkisi olanlara göre daha yüksek puanlar aldığı saptanmıştır. Yakın ilişkiler cinsiyete göre kıyaslandığında ölçek alt boyutlarından yalnızca dışsal ilişki kontrolü ile arasında anlamlı farklılık tespit edilmiş ve sonuçlar değerlendirildiğinde, kadınların erkeklere göre daha yüksek puan aldığı görülmüştür. Araştırma bulgularından elde edilen bilgiler doğrultusunda nesne ilişkileri ile cinsiyet arasındaki ilişki incelendiğinde sosyal yetersizlik, gerçeğin bozulması, halüsinasyon ve delüzyon alt boyutlarında erkek katılımcıların kadın katılımcılardan daha yüksek ortalamaya sahip olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between adults' first object relations and rejection sensitivity and their close relations was examined. Relational survey model and simple random sampling method were used as sampling method in the study. The research was carried out with a total of 400 participants, 200 women and 200 men, residing in Istanbul, between the ages of 18-45. Rejection Sensitivity Scale, Multidimensional Relationship Scale, Bell Object Relations and Truth Assessment Scale (BORTTI) and Demographic Information Form developed by the researcher were matherials of the study. The analysis of the data was made with the SPSS 25 program, Pearson Correlation Analysis was used to test the relationship between the variables, and the Independent Groups t-test and ANOVA were used to determine the significant difference between the groups. Object relations is a theoretical framework that explains how individual development is affected by the relationship established with the primary caregivers and the characteristics of the primary caregiver. Sensitivity to rejection is defined as the tendency to be offended by perceiving the behavior and words of the other person, to wait for rejection with anxiety, and to overreact to rejection. Close relationship, on the other hand, includes parent, friendship and romantic relationships established for the individual's varying needs throughout life. In the study, the concept of close relationship is discussed with the dimension of romantic relationship. The sensitivity of rejection, which causes the individual's anxious/fearful expectation of rejection and/or the internal representations formed by the internalization of the first object relations, can affects the close relations of the individual with others throughout his/her whole life. As a result of the hypotheses of the research, a positive point of view between first object relations and surveillance surveillance. The basic assumption of the research is that the belief of hostility plays a mediating role in the relationship between first object relations and close relations, and it is within its limits. Sensitivity to rejection increased as alienation, insecure attachment, egocentrism, social inadequacy, distortion of reality, ambiguity, hallucinations and delusions increased. A negative relationship was found between close relationships and rejection sensitivity. The relationship between first object relations and close relations was examined. A significant relationship was found between these two variables. When the rejection sensitivity was compared according to the relationship status, it was determined that those who were not in a relationship got higher scores than those who were in a relationship. When close relationships were compared according to gender, only a significant difference was found between the scale's sub-dimensions and external relationship control, and when the results were evaluated, it was seen that women scored higher than men. When the relationship between object relations and gender was examined in line with the information obtained from the research findings, it was seen that male participants had a higher average than female participants in the sub-dimensions of social inadequacy, distortion of reality, hallucination and delusion.
Benzer Tezler
- Bağlanma stillerinin yas sürecine etkileri
Effects of the attachment styles on the mourning process
NURTEN HAMZAÇEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN ERTUFAN
- Beliren yetişkinlikte özerklik olgusunun aile sistemi ve bireysel psikolojik etkiler bağlamında incelenmesi
Investigation of autonomy in emerging adulthood in contex of family system and individual psychological effects
HATUN SEVGİ YALIN
- Yetişkin bireylerin çocukluk çağı travmaları, nesne ilişkileri ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship among adults' childhood traumas, object relations, and life satisfaction
BUSE MAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUŞİN BİLGİN
- Morbid obezitede olumsuz duygulanımların projektif testlerle değerlendirilmesi
Assessment of negative affects in morbid obesity via projective tests
GÜLER KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Beslenme ve Diyetetikİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BENGİ PİRİM DÜŞGÖR
- Grafik tasarım bağlamında akıl zekâ oyunlarının incelenmesi ve bir oyun tasarımı örneği: Ayır kazan atık ayrıştırma oyunu
In the context of graphic design analysis of mind games and an example of game design: Waste separation game
ÜMMÜ SELEME RÜMEYSA ÖZKAFA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarKTO Karatay ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞRI GÜMÜŞ