Geri Dön

Ahlat kümbetlerinin geometrik desenlerinin çözümlenmesi ve güncel tasarımlarla yorumlanması

The analysis of the geometric patterns of ahlat cupolas and its interpretation through current designs

  1. Tez No: 792874
  2. Yazar: ŞAZİYE ÖLÇER
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇİL KARTOPU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Ahlat, Kümbet, Islami Geometri, Analiz, Tasarım, Ahlat, Cupola, Islamic Geometry, Analysis, Design
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 272

Özet

Kadim bir medeniyete sahip Selçuklu İmparatorluğu'nun günümüze kadar ulaşabilmiş, bu tarihe tanıklık etmiş eserlerinden olan Bitlis Ahlat kümbetleri Türk geleneğinden gelen anıt mezar ve İslam mimarisi süsleme geleneğinin seçkin örneklerindendir. Bu kümbetler; İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu devirlerinde inşa edilmiş olup, özellikle taş işçiliğinin en iyi şekilde uygulandığı mimari yapılardandır. Zaman içerisinde oluşan doğal tahribatlara ek olarak insanların da kasıtlı ya da kasıtsız verdiği zararlar, bu kıymetli eserlerin yok olmasina sebebiyet vermiştir. Zamanında yüzden fazla kümbetin varlığından söz edilirken, günümüze onbeşe yakın kümbetin ulaşabildiği bilinmektedir. Bu nedenle kümbetlerin ve desenlerinin gerek görsel, gerekse yazılı kaynak olarak belgelenmesi, kültürümüzün kökleri ile bağlarının hatırlatıcı unsurları olması açısından, günün koşulları dikkate alınarak, önümüzdeki dönemlere aktarılması önem arzetmektedir. Bu bağlamda atalarımızdan günümüze ulaşan, değerli miraslar olan geometrik tezyinatlar, tasarımlar çerçevesinde, günlük kullanabilecek materyallere aktarılarak bir kullanım yelpazesi oluşturulmuştur. Kültürümüze ait olan bu değerli eserlerden uzun yıllar kopuk kalmamızın telafisi adına farklı alanda bir çok nesneye uygulanabilmesi önemli bir kazanımdır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalara katkı olmak üzere; ulaşabilen bu yapıların üzerindeki geometrik komposizyonlar baz alınarak, desenlerin çözümlenmesi ve farklı alanlarda tasarlanması ile örnek niteliğindedir. Bu yönde seramik, deri, kumaş, ahşap, çini ve kağıt malzemelere tasarım ve komposizyonlar uygulanmıştır.

Özet (Çeviri)

The precious works of the Seljuk Empire that witnessed the empire's ancient civilization and its history and reached up to our day, Ahlat cupolas are prominent examples of the mausoleum and islamic architecture adornment tradition. The cupolas were built during İlkhanate, Karakoyunlu and Akkoyunlu periods and are one of the greatest examples of architecture regarding stonemasonry. Besides the natural decay over time, the harms caused by humans, deliberate or indeliberate, led up to the destruction of such dear architectural works. It is said that during its golden age there were more than a hundred cupolas, but only about 15 of them were able to reach our time. Therefore, the visual or written documentation of the cupolas and designs their transfer towards the future periods, while keeping the current conditions in mind, is a substantial acquisition as they possess reminding elements of our bond between our culture and our roots. In this context, the geometrical ornaments are a worthy legacy from our ancestors that reach to our day; through their transfer into daily used materials, a wide range of usage is established within the design frame. To compensate for being disconnected for so many years from these valuable works belonging to our culture, their application into many objects that can be used in various areas is a precious acquisition. Contributing to the studies in this direction, using the geometrical decorations on these reachable constructions as a base, by the analysis of the patterns and designing them in other areas sets a wonderful example. In this direction, designs and compositions were applied to ceramic, leather, fabric, wood, tile and paper materials.

Benzer Tezler

  1. Ahlat ve Ercis kümbetlerinin süsleme çözümlemeleri

    Decoration analysis of mausoleum af Ahlat and Erciş

    FERDA MÜFTÜOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Sanat TarihiAtatürk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU

  2. Torna tezgahında talaş kaldırma işlemine etki eden faktörlerin bilgisayar destekli optimizasyonu

    Computer aided optimization of factors affecting the cutting process on a turning machine

    HABİB KÜÇÜK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Makine MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Makine Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KURT

  3. Ahlat kümbetlerinde süsleme

    Başlık çevirisi yok

    AYNUR DENİZCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Sanat TarihiMarmara Üniversitesi

    PROF.DR. SELÇUK MÜLAYİM

  4. Ahlat Anadolu Selçuklu mezar anıtlarının çizgisel analizi

    Başlık çevirisi yok

    ÖZLEM ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Sanat TarihiAnadolu Üniversitesi

    DİNÇER ÖZEN

  5. Van Gölü havzası türbe ve kümbetlerinde mimari süsleme

    Başlık çevirisi yok

    SÜLEYMAN BÜLBÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Sanat TarihiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDÜSSELAM ULUÇAM