Ahlat kümbetlerinin geometrik desenlerinin çözümlenmesi ve güncel tasarımlarla yorumlanması
The analysis of the geometric patterns of ahlat cupolas and its interpretation through current designs
- Tez No: 792874
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇİL KARTOPU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Ahlat, Kümbet, Islami Geometri, Analiz, Tasarım, Ahlat, Cupola, Islamic Geometry, Analysis, Design
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 272
Özet
Kadim bir medeniyete sahip Selçuklu İmparatorluğu'nun günümüze kadar ulaşabilmiş, bu tarihe tanıklık etmiş eserlerinden olan Bitlis Ahlat kümbetleri Türk geleneğinden gelen anıt mezar ve İslam mimarisi süsleme geleneğinin seçkin örneklerindendir. Bu kümbetler; İlhanlı, Karakoyunlu, Akkoyunlu devirlerinde inşa edilmiş olup, özellikle taş işçiliğinin en iyi şekilde uygulandığı mimari yapılardandır. Zaman içerisinde oluşan doğal tahribatlara ek olarak insanların da kasıtlı ya da kasıtsız verdiği zararlar, bu kıymetli eserlerin yok olmasina sebebiyet vermiştir. Zamanında yüzden fazla kümbetin varlığından söz edilirken, günümüze onbeşe yakın kümbetin ulaşabildiği bilinmektedir. Bu nedenle kümbetlerin ve desenlerinin gerek görsel, gerekse yazılı kaynak olarak belgelenmesi, kültürümüzün kökleri ile bağlarının hatırlatıcı unsurları olması açısından, günün koşulları dikkate alınarak, önümüzdeki dönemlere aktarılması önem arzetmektedir. Bu bağlamda atalarımızdan günümüze ulaşan, değerli miraslar olan geometrik tezyinatlar, tasarımlar çerçevesinde, günlük kullanabilecek materyallere aktarılarak bir kullanım yelpazesi oluşturulmuştur. Kültürümüze ait olan bu değerli eserlerden uzun yıllar kopuk kalmamızın telafisi adına farklı alanda bir çok nesneye uygulanabilmesi önemli bir kazanımdır. Bu doğrultuda yapılan çalışmalara katkı olmak üzere; ulaşabilen bu yapıların üzerindeki geometrik komposizyonlar baz alınarak, desenlerin çözümlenmesi ve farklı alanlarda tasarlanması ile örnek niteliğindedir. Bu yönde seramik, deri, kumaş, ahşap, çini ve kağıt malzemelere tasarım ve komposizyonlar uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The precious works of the Seljuk Empire that witnessed the empire's ancient civilization and its history and reached up to our day, Ahlat cupolas are prominent examples of the mausoleum and islamic architecture adornment tradition. The cupolas were built during İlkhanate, Karakoyunlu and Akkoyunlu periods and are one of the greatest examples of architecture regarding stonemasonry. Besides the natural decay over time, the harms caused by humans, deliberate or indeliberate, led up to the destruction of such dear architectural works. It is said that during its golden age there were more than a hundred cupolas, but only about 15 of them were able to reach our time. Therefore, the visual or written documentation of the cupolas and designs their transfer towards the future periods, while keeping the current conditions in mind, is a substantial acquisition as they possess reminding elements of our bond between our culture and our roots. In this context, the geometrical ornaments are a worthy legacy from our ancestors that reach to our day; through their transfer into daily used materials, a wide range of usage is established within the design frame. To compensate for being disconnected for so many years from these valuable works belonging to our culture, their application into many objects that can be used in various areas is a precious acquisition. Contributing to the studies in this direction, using the geometrical decorations on these reachable constructions as a base, by the analysis of the patterns and designing them in other areas sets a wonderful example. In this direction, designs and compositions were applied to ceramic, leather, fabric, wood, tile and paper materials.
Benzer Tezler
- Ahlat ve Ercis kümbetlerinin süsleme çözümlemeleri
Decoration analysis of mausoleum af Ahlat and Erciş
FERDA MÜFTÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA GÜNDOĞDU
- Torna tezgahında talaş kaldırma işlemine etki eden faktörlerin bilgisayar destekli optimizasyonu
Computer aided optimization of factors affecting the cutting process on a turning machine
HABİB KÜÇÜK
Doktora
Türkçe
2001
Makine MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KURT
- Van Gölü havzası türbe ve kümbetlerinde mimari süsleme
Başlık çevirisi yok
SÜLEYMAN BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Sanat TarihiYüzüncü Yıl ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ULUÇAM