İsmail Gaspıralı'nın eğitim ve siyasi hareketlerinin Kazak aydınları üzerindeki etkisi (XIX. yüzyılın ikinci yarısı- XX. yüzyılın başı)
The effect of İsmail Gaspirali's educational and political movements on Kazaq intelligence (Second half of XIX. century - beginning of XX. century)
- Tez No: 793093
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAYİM TÜRKMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Usul-i Cedit, İsmail Gaspıralı, Ceditçilik, Çarlık Rusya, Kazak bozkırlarında eğitim, Usul-i Cedit, İsmail Gaspıralı, Ceditism, Imperial Russia, Education in the Kazakh steppes
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
1851 yılında Kırım'da doğan İsmail Gaspıralı, hayatını Türk dünyasının dilde, fikirde, işte birlik olması yolunda aydınlatma hareketine adamış bir fikir ve hareket adamıdır. Bu çalışmanın amacı, İsmail Gaspıralı'nın eğitim sistemlerine getirdiği yenilikleri ve Türk milletinin ortak fikir dünyasıyla Kazak aydınlarını etkileme noktalarını incelemektir. Fikir adamının yaşadığı dönem ve çevresindeki olaylar, kendi milletinin problemleri ve geçmişte yaşanan tarihi oluşturmaktadır. Bu nedenle İsmail Gaspıralı'nın görüşleri ve faaliyetleri, Kazak Türklerine de büyük katkıda bulunmuştur. Ayrıca bu çalışmada, Kazak aydınlarının Çarlık Rusya'sının yürütülen asimilasyon ve sömürgecilik siyaseti karşısında, kimliklerini koruma mücadelesi sırasındaki hareketlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu dönemdeki Kazak Türklerinin eğitim durumunun bahsedildiği Rus kaynakları incelenerek Kazak Ceditçi aydınlar hakkında bilgiler elde edilmiştir. İnceleme sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda, alanın eksikliklerinin küçük bir katkı ile doldurulması amaçlanmaktadır. Araştırmada yer alan konular üzerinden tarama, derleme metodu çerçevesinde İsmail Gaspıralı'nın XIX. yüzyılın ikinci yarısı- XX. yüzyılın başlarındaki faaliyetlerinin, bu dönemdeki Kazak Türklerinin sosyal-siyasal yapısının, eğitim sistemlerinin, Alaş aydınlarının hareketlerinin, Çarlık Rusya'nın yürüttüğü asimilasyon ve sömürgecilik siyasetlerinin araştırılabilmesi için tarihsel araştırma yöntemi kullanılacaktır. Ayrıca edisyon kritik yöntemi ile kaynak karşılaştırması yapılacaktır.
Özet (Çeviri)
İsmail Gaspıralı was born in Crimea in 1851, is an intellectual and a man of action who devoted his life to the enlightenment movement for the unity of the Turkish world in language, idea and work. The aim of this study is to examine the innovations that İsmail Gaspıralı brought to the education systems and the points of influence of the Turkish nation on the Kazakh intellectuals with the common world of ideas. The period in which the intellectual man lived and the events around him, the problems of his own nation and the history lived in the past. For this reason, the views and activities of İsmail Gaspıralı have also contributed greatly to the Kazakh Turks. In addition, in this study, it is aimed to examine and evaluate the movements of Kazakh intellectuals during the struggle to protect their identity against the assimilation and colonialism policy of Tsarist Russia. By examining the Russian sources that mention the educational status of Kazakh Turks in this period, information about Kazakh Ceditian intellectuals will be obtained. In line with the data obtained as a result of the examination, it is aimed to fill the deficiencies of the field with a small contribution. İsmail Gaspıralı's XIX. second half of the century- XX. the historical research method will be used in order to investigate the activities of the beginning of the century, the social-political structure of the Kazakh Turks in this period, the education systems, the movements of the Alash intellectuals, the assimilation and colonialism policies carried out by Tsarist Russia. In addition, a source comparison will be made with the edition critical method.
Benzer Tezler
- Tercüman Gazetesinde Azerbaycan edebî ve fikrî muhiti
Azerbaijan literary and intellectual circles in Tercuman Newspaper
YILMAZ ÖZKAYA
- Turkism a historical overview of Azerbaijan: Russian Azerbaijan national independence Azerbaijan at the beginning of centuries of national enlightenment
Azerbaycan Türkçülüğüne tarihsel bir bakış: Rus Azerbaycanı'ndan milli bağımsızlığa yüzyıl başında Azerbaycan ulusal aydınlanması
EMİNE AK
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BÜŞRA ERSANLI
- 1917 Kırım Halk Cumhuriyeti Başkanı Numan Çelebi Cihan (1885-1918): Siyasi faaliyetleri, fikirleri ve eserleri
Numan Çelebi Cihan, 1885-1918, the president of 1917 Crimean People's Rebuplic, his political activity, thought and work
ELİF UZUNAĞAÇ
- Kırım Tatar aydınlarından Hasan Sabri Ayvazov (1878-1938): Hayatı, fikirleri ve eserleri
Crimean Tatar i̇ntellectual Hasan Sabri Ayvazov (1878-1938): His life,opinions and masterpieces
İNCİ YELDA ŞAFAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyografiMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KANLIDERE
- Türk Cumhuriyetlerinden gelen yükseköğrenim öğrencilerinin Türk milliyetçiliği algısı: Ardahan Üniversitesi örneği
The Turkish nationalism perception by the higer education students that come from Turkic Republics: Case of Ardahan University
UĞUR BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerArdahan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAY ÜSTÜN