Borçların sürdürülebilirliği ve çok borçluluk ölçütleri açısından Türkiye'de 2000 sonrası dış borçların incelenmesi
Examination of external debt in Turkey after 2000 in terms of the sustainability of debt and over in debtedness
- Tez No: 793196
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAHMUT İNAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Dış Borçlar, Dış Borçların Sürdürebilirliği, Çok Borçluluk, External Debt, Sustainability of External Debt, Multiple Debt
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerde temel sorunların başında tasarruf ve kronikleşen bütçe açıkları gelmektedir. Türkiye'de gelişmekte olan bu ülkelerden biri olmakla birlikte, Türkiye'de hem tasarruf eksikliği hem de kronikleşen bütçe açıkları mevcuttur. Genel olarak bütçe açıklarını kapatmak ve ekonomik büyümeye katkı sağlayacak yatırımların gerçekleşmesi için finansal kaynaklara ihtiyaç duyulmaktadır. İhtiyaç duyulan finansal kaynaklar ya vergi oranlarının artırılması ya da borçlanma yoluyla temin edilmektedir. Hükümetler kendilerine avantaj sağladığı için genellikle vergi gelirlerini artırmaktansa dış borçlanmaya başvurmayı tercih etmektedirler. Hükümetler ağırlıklı olarak vergi yerine borçlanma aracına başvurduğundan dolayı ülkelerin borçluluk düzeyi gün geçtikçe artmakta ve riskli hale gelmeye başlamaktadır. Bundan dolayı günümüzde çok borçluluk ve borçların sürdürebilirliği konusu önem kazanmaktadır. IMF ve Dünya bankası bir ülkenin çok borçlu olup olmadığını Toplam Dış Borç Stoku/GSYH, Toplam Dış Borç Stoku/İhracat, Toplam Dış Borç Servisi/İhracat ve son olarak Toplam Dış Borç Faiz Servisi/İhracat rasyolarına bakarak değerlendirmektedir. Bu dört göstergenin üçü belirtilen eşik değeri geçmesi durumunda ülke çok borçlu ülke kategorisine alınmaktadır. Çok borçlu ülke kategorisine giren ülkeler uluslararası kurumlardan/kuruşlardan borçlanma konusunda sorun yaşamakta veya borçlanamamaktadır. Ayrıca kredibilitesi düşük olduğu için borçlanma maliyetleri diğer ülkelere göre yüksek olmaktadır. Çalışma, IMF ve Dünya Bankası tarafından kabul edilen çok borçluluk göstergeleri açısından Türkiye'nin 2000-2022 yıları arasındaki dış borçlarının sürdürebilirliğini incelemeyi amaçlamaktadır. Türkiye'nin 2000-2022 yıllarına ait dış borçlarının, çok borçluluk kriterleri açısından incelendiği bu çalışmada, Türkiye'nin ağır orta derecede borçlu bir ülke olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca son yıllarda ihracat gelirlerindeki artışlar sayesinde Türkiye'de dış borçların sürdürülebilir olacağı kanısı ağırlık kazanmaktadır. Bundan dolayı dış borçların sürdürebilir olması için tasarruflar artırılmalı ve dış borçlanma kısılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Savings and chronic budget deficits are the main problems in underdeveloped or developing countries. Although Turkey is one of these developing countries, there is both a lack of savings and chronic budget deficits. In general, financial resources are needed to close budget deficits and to realize investments that will contribute to economic growth. The financial resources needed are provided either by increasing tax rates or by borrowing. Governments generally prefer to resort to external borrowing rather than increasing their tax revenues because it provides them advantages. Since governments mainly resort to debt instruments instead of taxes, the level of indebtedness of countries is increasing day by day and it is starting to become risky. Therefore, the issue of multi-indebtedness and sustainability of debts is gaining importance today. The IMF and the World Bank evaluate whether a country is heavily indebted by looking at the Total External Debt Stock/GDP, Total External Debt Stock/Exports, Total External Debt Service/Exports, and finally, the Total External Debt Interest Service/Export ratios. If three of these four indicators exceed the specified threshold, the country is included in the category of high debtor country. Countries that fall into the category of highly indebted countries have problems in borrowing from international institutions/currency or cannot borrow. In addition, due to its low credibility, borrowing costs are higher compared to other countries. The study aims to examine the sustainability of Turkey's external debt between 2000-2022 in terms of multi-indebtedness indicators accepted by the IMF and the World Bank. In this study, which examines Turkey's external debt for the years 2000-2022 in terms of multiple debt criteria, it has been revealed that Turkey is a heavily moderately indebted country. In addition, thanks to the increase in export revenues in recent years, the opinion that foreign debt will be sustainable in Turkey is gaining weight. Therefore, savings should be increased and foreign borrowing should be reduced in order to ensure the sustainability of external debt.
Benzer Tezler
- Kamu borçlarının iktisadi etkileri ve Türkiye örneği (1980-2002)
Economic effects of public debt and an evidence of Turkey (1980-2002)
METİN BAYRAK
- Dış borçların sürdürülebilirliği ve Türkiye örneği
Sustainability of external debt and the model of Turkey
HATİCE ÖZKAN
- Dış borcun sürdürülebilirliği ve 2000'li yıllar sonrası Türkiye'de dış borcun sürdürülebilirliğinin değerlendirmesi
External debt sustainability and its evaluation after 2000s in Turkey
SAFİYE GÖZDEM EĞER
- Türkiye'de cari işlemler dengesi ve belirleyicileri: 1980-2005
Turkey's current account balance and its determinants: 1980-2005
OSMAN MURAT TELATAR
- Determinants of fiscal space: An empirical analysis for OECD countries
Mali alanın belirleyicileri: OECD ülkeleri için ampirik bir analiz
OKAN ASLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiHacettepe Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜHAL KURUL
