Güneydoğu Anadolu bölgesi beyazsinek türleri, doğal düşmanları ve Bemisia tabaci (Gen.) (Hemıptera: Aleyrodidae)' nin pamukta popülasyon dalgalanmasının belirlenmesi
Determination of whitefly species, natural enemies and Bemisia tabaci (Gen.) (Hemiptera: Aleyrodidae) determination of population fluctuation in cotton South-East Anatolia
- Tez No: 793852
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL BAYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Beyazsinek, Doğal düşman, Bemisia tabaci, Popülasyon takibi, Güneydoğu Anadolu Bölgesi-Türkiye, Whitefly, Natural enemies, Bemisia tabaci, Population fluctuation, Southeast Anatolia Region-Türkiye
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde tespit edilen Beyazsinek (Hemiptera: Aleyrodidae) türleri üzerinde faunistik bir çalışma olup, ayrıca Bemisia tabaci' nin pamuktaki popülasyon dalgalanması, doğal düşmanları ve konukçularının belirlemesi amacıyla 2019-2022 yılları arasında yürütülmüştür. Özellikle Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)'nin faaliyete geçmesiyle birlikte artan bitki türü çeşitliliği ve tüm yıl üretim yapılabilmesinden kaynaklı olarak tüm yıl boyunca böcekler varlığını korumaktadır. Ayrıca tarımsal sulamadan dolayı artan yüksek nem oranı nedeniyle bu bölge için potansiyel bir zararlı konumuna geçen Bemisia tabaci' nin popülasyon yoğunlunda ciddi artışlar görülmüş ve başta pamuk olmak üzere birçok tarım ürününde ekonomik anlamda kayıplara neden olmuştur. 2019-2022 yılları arasında Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Şırnak, Siirt, Batman, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman, Gaziantep ve Kilis illerindeki tarım ve tarım dışı alanlardan yılın tüm dönemlerinde düzensiz çıkışlar yapılarak farklı konukçulardan toplanan Aleyrodidae familyasına ait türler, pupa kabuğuna ait morfolojik tanı karakterleri kullanılarak Beyazsinek (Hemiptera: Aleyrodidae) türleri belirlenmiştir. Ayrıca beyazsineklerin doğal düşmanları, konukçuları ve Bemisia tabaci (Gennadius) (Hemiptera: Aleyrodidae)' nin popülasyon takibide yapılmıştır. Bölgede toplanan örneklerden 10 beyazsinek türü tespit edilmiştir. Bu türler; Bemisia afer (Priesner & Hosny), B. argentifolii (B biyotip) (Bellows and Perring), B. tabaci (Q biyotip) (Gen.), Dialeurodes citri (Ashmead), Dialeurolobus pulcher Datsig, Dialeurolobus rhamni Bink-Moenen & Gerling, Massileurodes setiger Goux, Siphoninus phillyreae (Haliday), Trialeurodes vaporariroum Westwood ve Tetraleurodes neemani BinkMoenen olarak tespit edilmiştir. Tarım ve tarım dışı alanlardan toplanan örneklerde Coccinelidae familyasına ait 22 tür, Miridae familyasına ait 6, Nabidae familyasına ait 1, Geocoridae familyasına ait 3, Aphelinidae familyasına ait 2 ve Chrysopidae familyasına ait 1 adet doğal düşman tespit edilmiştir. Bu alanlarda yapılan survey çalışmalarında toplanan beyazsineklere konukçuluk eden toplam 70 adet konukçu belirlenmiştir. Bemisia tabaci' nin popülasyon takibinde ilk beyazsinek çıkışları temmuz ayının son haftasında olup ağustos ayının ortasında en yüksek yoğunluğa ulaştığı ve eylül ayı ortasına doğru giderek azalmaya başladığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
A faunistic study on the Whitefly (Hemiptera: Aleyrodidae) species detected in the Southeast Anatolian Region was conducted between 2019 and 2022 in order to also determine the population fluctuation, natural enemies and hosts of whiteflies in cotton. Especially, the Southeastern Anatolia Project (GAP) sustain its existence by increasing diversity of plant species and the inability to obtain agricutural products all year long. In addition, Whitefly has become an important pest for the Southeastern Anatolia Region, causing serious damage to the agriculture due to an increase in humidity, consequentelly its density. The species belonging to the Aleyrodidae family were collected from different hosts plants by making irregular all-season field trips of agricultural and non-agricultural areas located in the Southeastern Anatolia Region provinces including Şırnak, Siirt, Batman, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman, Gaziantep and Kilis between 2019 and 2022. Collected whitefly (Hemiptera: Aleyrodidae) species were identited by using the pupal shell morphological diagnostic characters. Futhermore, the natural enemies, hosts and population dynemics of the pest were determined. Overall, ten whitefly species were identified from the collected samples. These species were; Bemisia afer (Priesner & Hosny), B. argentifolii (B biyotip) (Bellows and Perring), B. tabaci (Q biyotip) (Gen.), Dialeurodes citri (Ashmead), Dialeurolobus pulcher Datsig, Dialeurolobus rhamni Bink-Moenen & Gerling, Massileurodes setiger Goux, Siphoninus phillyreae (Haliday), Trialeurodes vaporariroum Westwood and Tetraleurodes neemani Bink-Moenen. In the samples collected from agricultural and non-agricultural areas, 22 species belonging to the Coccinelidae family, 6 belonging to the Miridae family, 1 to the Nabidae family, 3 to the Geocoridae family, 2 to the Aphelinidae family and 1 to the Chrysopidae family were identified. Total of 70 host plants were identified in this study. The population Dynamics of the pest indicated that the first whitefly emergence was in the last week of July, as reaching the highest density in mid-August and gradually decreasing towards mid-September.
Benzer Tezler
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde siyasal katılma -1987-1995 dönemi-
Political participation in Southeast Anatolian region between 1987-95
HASAN TANRISEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞU ERGİL
- Güneydoğu Anadolu bölgesi standart pamuk çeşitlerinden sayar-314 (gossypium hirsutum L.) ile erkenci ogosto-644 (gossypium hirsutum L.) çeşidinin F1, F2 ve geri melez döl kuşaklarında verim, kalite ve özell
An Investigation on the inheritance of seed cotton yield, quality and earliness criteria in generetions F1, F2 and backcross, obtained by crossing the veriety early mature ogosta-644 (gossypium hirsutum L.) a
SEMA BAŞBAĞ
- Güneydoğu Anadolu bölgesi antep fıstıklarında zararlı coccoidea türleri, yayılış alanları, doğal düşmanları ve suturaspis pistaciae lindinger (homoptera; diaspididae)'nın biyolojisi üzerinde araştırmalar
Determination of the species belongito coccoidea their distribution, natural enemies on pistachio in southeastren Anatolia and investigations on the biology of suturaspis pistaciae lindinger (homoptera; diaspidid
HALİL BOLU
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Diyarbakır ili yatırımları (sorunlar ve öneriler)
Investments in the Southeastern Anatolia Region and the Diyarbakır province: (problems and recommendations)
UFUK GÜRSOY YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiDicle ÜniversitesiMaliye ve Ekonomi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN TÜRKBAL
- Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kurak ve yarı kurak iklim şartları altında ana materyalin toprak özelliklerine etkisi
Başlık çevirisi yok
İ.HALİL AYDOĞDU