Halkın sesi, yazarın sözü: Folklordan edebiyata çağdaş Türk masalı
Voice of folk, word of author: From folklore to literature modern Turkish fairy tales
- Tez No: 793994
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA SOL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 372
Özet
20. yüzyıl çağdaş Türk masalının klasik örneklerinin folklor-edebiyat ilişkisi ekseninde ve metinlerarası bir zeminde değerlendirildiği bu çalışmada, aynı zamanda birer halkbilimci olan öncü masal yazarlarının Türk kültür hayatına yapmış oldukları yön verici katkılar, halk kültürüne ve onun modernizasyonuna yönelik kuramsal-politik yaklaşımları özgün ve ortak nitelikleriyle birlikte gösterilmiştir. Geleneksel türlerin çağdaş edebiyatın dip katmanı olarak varlığını koruduğu varsayımıyla hareket edildiği bu çalışmanın esas amacı, örneklem bölümündeki metinler aracılığıyla folklordan edebiyata doğru gelişen bir kültür ekonomisinin genel hatlarına ulaşmaktır. Bu esas amaca bağlı olarak, çalışmanın ilk bölümü sözlü kültür-yazılı kültür, gelenek-modernite, folklor-edebiyat, halk masalı-edebi masal gibi ayrımların tartışıldığı kuramsal çerçeveye ayrılmıştır. Bu bölümde romantizmin kültür tarihi mirası sözmerkezcilik kavramı etrafında eleştirilirken, masal türünün tarihinde yazılı metinlerin belirleyici etkisi çeşitli referans ve örneklerle vurgulanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümü çağdaş masal metinlerinin girdiği metinlerarası diyalogun karşı tarafına, yani masal türüne ayrılmıştır. Masal türünün özellikleri, masal araştırmalarının tarihine bakıldığında karşımıza iki ana kuramsal ekol olarak çıkan soybilimsel ve biçimbilimsel eleştirinin Propp, Jolles gibi kurucu teorisyenlerin kaynak metinleri üzerinden detaylı tartışmalarla incelenmiştir. Çalışmanın son ve metin analizlerine ayrılan bölümünde sırasıyla Ziya Gökalp, Eflatun Cem Güney ve Oğuz Tansel'in masal metinleri metinlerarası bir okumaya tabi tutulmuştur. Sonuç bölümünde masal yazarlarının geleneksel masal üzerinde uyguladıkları biçimsel, anlamsal, kurgusal, alegorik vs. gibi bağlam değiştirimlerinin arkasındaki kültürel sürekliliğe ilişkin estetik ve politik kaygılar irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, in which classical examples of 20th century modern Turkish fairy tales are evaluated on an intertextual basis in the context of folklore-literature relationship and the guiding contributions of pioneer fairy tale writers - who are also folklorists - to Turkish cultural life, as well as their theoretical-political approaches to folk culture and its modernization are shown with their unique and common characteristics. The main purpose of this study, which assumes that traditional genres preserve their existence as the bottom layer of contemporary literature, is to reach the main lines of a cultural economy that develops from folklore to literature through contemporary fairy tale texts. Depending on this main purpose, the first part of the study is devoted to the theoretical framework in which distinctions such as oral culture-written culture, tradition-modernity, folklore-literature, folk tale-literary tale are discussed. In this section, while the cultural historical heritage of romanticism is criticized around the concept of logocentrism, the decisive influence of written texts in the history of the fairy tale genre is shown with various references and examples. The second part of the study are reserved to the opposite side of the intertextual dialogue in which contemporary fairy tale texts participate, that is, the genre of fairy tale. The characteristics of the fairy tale genre have been examined with detailed discussions over the source texts of the founding theorists such as Propp and Jolles of genealogical and morphological criticism, which appear as two main theoretical schools when we look at the history of fairy tale studies. In the last part of the study, which is reserved to text analysis, the literary fairy tale texts of Ziya Gökalp, Eflatun Cem Güney and Oğuz Tansel, respectively. The esthetical and political concerns about the cultural continuity behind these fairy tale transpositions, that the aforementioned tale writers have made on the traditional tale genre have been interpreted from formal, semantic, fictional, allegorical etc. perspectives.
Benzer Tezler
- Kemal Bilbaşar'ın romanlarında kadın ve kadın eğitimi
Woman and woman education in the novels of Kemal Bilbaşar
YILDIZ EREBAK DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- La problématique de l'espace et du temps dans l'écriture d'Assia Djebar et de Nedim Gürsel
Assia Djebar'ın ve Nedim Gürsel'in yazınında zaman ve mekan sorunsalı
CANSU GÜMÜŞTAŞ ŞEN
Yüksek Lisans
Fransızca
2014
Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SIDIKA SEZA YILANCIOĞLU
- Kıbrıs sorununda liderlik olgusu (1954-1974)
Başlık çevirisi yok
BAYRAM KÜÇÜKOĞLU
Doktora
Türkçe
2012
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE ÖZDEN
- Ayaz Gıylecev'in eserlerinde kültürün direnişi
Culture of resistance in the works of Ayaz Gıylecev
ABDULKADİR ÇEKİÇ
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZAYİ ÇOŞKUN
- Révélation et loi chez maïmonide et spinoza
Maimonides ve spinoza'da vahiy ve yasa
ALBER EROL NAHUM
Doktora
Fransızca
2018
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN GÜRSOY
PROF. DR. CATHERINE CHALIER