Geri Dön

Halkın sesi, yazarın sözü: Folklordan edebiyata çağdaş Türk masalı

Voice of folk, word of author: From folklore to literature modern Turkish fairy tales

  1. Tez No: 793994
  2. Yazar: ARMAĞAN ALTAY
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA SOL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 372

Özet

20. yüzyıl çağdaş Türk masalının klasik örneklerinin folklor-edebiyat ilişkisi ekseninde ve metinlerarası bir zeminde değerlendirildiği bu çalışmada, aynı zamanda birer halkbilimci olan öncü masal yazarlarının Türk kültür hayatına yapmış oldukları yön verici katkılar, halk kültürüne ve onun modernizasyonuna yönelik kuramsal-politik yaklaşımları özgün ve ortak nitelikleriyle birlikte gösterilmiştir. Geleneksel türlerin çağdaş edebiyatın dip katmanı olarak varlığını koruduğu varsayımıyla hareket edildiği bu çalışmanın esas amacı, örneklem bölümündeki metinler aracılığıyla folklordan edebiyata doğru gelişen bir kültür ekonomisinin genel hatlarına ulaşmaktır. Bu esas amaca bağlı olarak, çalışmanın ilk bölümü sözlü kültür-yazılı kültür, gelenek-modernite, folklor-edebiyat, halk masalı-edebi masal gibi ayrımların tartışıldığı kuramsal çerçeveye ayrılmıştır. Bu bölümde romantizmin kültür tarihi mirası sözmerkezcilik kavramı etrafında eleştirilirken, masal türünün tarihinde yazılı metinlerin belirleyici etkisi çeşitli referans ve örneklerle vurgulanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümü çağdaş masal metinlerinin girdiği metinlerarası diyalogun karşı tarafına, yani masal türüne ayrılmıştır. Masal türünün özellikleri, masal araştırmalarının tarihine bakıldığında karşımıza iki ana kuramsal ekol olarak çıkan soybilimsel ve biçimbilimsel eleştirinin Propp, Jolles gibi kurucu teorisyenlerin kaynak metinleri üzerinden detaylı tartışmalarla incelenmiştir. Çalışmanın son ve metin analizlerine ayrılan bölümünde sırasıyla Ziya Gökalp, Eflatun Cem Güney ve Oğuz Tansel'in masal metinleri metinlerarası bir okumaya tabi tutulmuştur. Sonuç bölümünde masal yazarlarının geleneksel masal üzerinde uyguladıkları biçimsel, anlamsal, kurgusal, alegorik vs. gibi bağlam değiştirimlerinin arkasındaki kültürel sürekliliğe ilişkin estetik ve politik kaygılar irdelenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, in which classical examples of 20th century modern Turkish fairy tales are evaluated on an intertextual basis in the context of folklore-literature relationship and the guiding contributions of pioneer fairy tale writers - who are also folklorists - to Turkish cultural life, as well as their theoretical-political approaches to folk culture and its modernization are shown with their unique and common characteristics. The main purpose of this study, which assumes that traditional genres preserve their existence as the bottom layer of contemporary literature, is to reach the main lines of a cultural economy that develops from folklore to literature through contemporary fairy tale texts. Depending on this main purpose, the first part of the study is devoted to the theoretical framework in which distinctions such as oral culture-written culture, tradition-modernity, folklore-literature, folk tale-literary tale are discussed. In this section, while the cultural historical heritage of romanticism is criticized around the concept of logocentrism, the decisive influence of written texts in the history of the fairy tale genre is shown with various references and examples. The second part of the study are reserved to the opposite side of the intertextual dialogue in which contemporary fairy tale texts participate, that is, the genre of fairy tale. The characteristics of the fairy tale genre have been examined with detailed discussions over the source texts of the founding theorists such as Propp and Jolles of genealogical and morphological criticism, which appear as two main theoretical schools when we look at the history of fairy tale studies. In the last part of the study, which is reserved to text analysis, the literary fairy tale texts of Ziya Gökalp, Eflatun Cem Güney and Oğuz Tansel, respectively. The esthetical and political concerns about the cultural continuity behind these fairy tale transpositions, that the aforementioned tale writers have made on the traditional tale genre have been interpreted from formal, semantic, fictional, allegorical etc. perspectives.

Benzer Tezler

  1. Kemal Bilbaşar'ın romanlarında kadın ve kadın eğitimi

    Woman and woman education in the novels of Kemal Bilbaşar

    YILDIZ EREBAK DEMİREL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN

  2. La problématique de l'espace et du temps dans l'écriture d'Assia Djebar et de Nedim Gürsel

    Assia Djebar'ın ve Nedim Gürsel'in yazınında zaman ve mekan sorunsalı

    CANSU GÜMÜŞTAŞ ŞEN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2014

    Fransız Dili ve EdebiyatıGalatasaray Üniversitesi

    Fransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SIDIKA SEZA YILANCIOĞLU

  3. Kıbrıs sorununda liderlik olgusu (1954-1974)

    Başlık çevirisi yok

    BAYRAM KÜÇÜKOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    TarihAnkara Üniversitesi

    Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞE ÖZDEN

  4. Ayaz Gıylecev'in eserlerinde kültürün direnişi

    Culture of resistance in the works of Ayaz Gıylecev

    ABDULKADİR ÇEKİÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEZAYİ ÇOŞKUN

  5. Révélation et loi chez maïmonide et spinoza

    Maimonides ve spinoza'da vahiy ve yasa

    ALBER EROL NAHUM

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2018

    FelsefeGalatasaray Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KENAN GÜRSOY

    PROF. DR. CATHERINE CHALIER