Looming cognitive style and anxiety: Moderator role of negative problem orientation and mediator roles of problem-solving styles in this relationship
Bilişsel abartma tarzı ve anksiyete: Bu ilişkideki olumsuz problem yöneliminin düzenleyici rolü ve problem çözme stillerinin aracı rolleri
- Tez No: 795302
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ALTAN ATALAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 68
Özet
Bilişsel abartma tarzı (BAT), hızla yaklaşan ve riski artan olarak algılanan, gerçek veya hayali tehditler hakkında zihinsel temsiller oluşturma eğilimi ile tanımlanan, kaygıya özgü bir bilişsel kırılganlık faktörüdür. Riskind ve ark.'nın varsayımsal modeli (2006), bu zihinsel senaryoların, bireyleri uyumsuz kendini koruma davranışlarıyla yanıt vermeye yöneltebileceğini belirtmektedir, ve bu literatürde yeterince çalışılmamıştır. Mevcut çalışma Sosyal Sorun Çözme modeli boyutlarının rolü ile bu ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır, ve BAT'ın bireylerin belirli problem çözme stillerini kullanma eğilimlerini daha fazla artırabileceğini öngörmektedir. Negatif problem yönelimi, dürtüsel ve kaçıngan problem çözme stillerinin, BAT ile uyumsuz bir şekilde etkileşime girmesi sonucunda kişilerin kaygıya karşı savunmasızlığının artabileceği, BAT'ın rasyonel problem çözme stili ile etkileşiminin ise bu riski tamponlayabileceği varsayılmıştır. Depresyon ve yaş faktörleri kontrol altındayken, problem çözme stillerinin BAT'ın kaygı ile ilişkilendirmesindeki aracı rolü ve olumsuz sorun yöneliminin bu ilişkideki düzenleyici rolü incelenmiştir. 18-65 yaşları arasındaki 347 katılımcıdan, BAT, Sosyal Sorun Çözme boyutları, kaygı ve depresyonu değerlendiren ölçekler aracılığıyla tek bir zaman diliminde veri toplanmıştır. Bulgular, yüksek düzeyde negatif problem yöneliminin BAT'ın kaygı üzerindeki etkisini önemli ölçüde düzenlediğini göstermiştir. Üç problem çözme stilinin aracılık etkileri ve negatif problem yöneliminin dolaylı etkilerdeki düzenleyici etkisi ise anlamlı bulunmamıştır. Mevcut çalışma, yüksek BAT' nin ürettiği uyumsuz tepkilerin ve problem çözme stilleri ile kaygı arasındaki ilişkinin yeniden incelenmesine duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Looming cognitive style (LCS) is an anxiety-specific cognitive vulnerability factor characterized by the tendency to form mental representations about either real or imagined threats perceived as rapidly approaching and increasing in risk. The hypothetical model of Riskind et al. (2006) stated that these mental scenarios may lead individuals to respond with maladaptive self-protective behaviors, that has not been well studied in the literature. The current study aimed to examine this relationship with the role of Social Problem-Solving dimensions and anticipated that LCS may increase individuals' proneness to use certain problem-solving styles more. It was hypothesized that negative problem orientation, impulsive and avoidant problem-solving styles may maladaptively interact with LCS leading to an increase in the vulnerability towards anxiety, whereas the interaction of LCS with rational problem-solving style may buffer it. The mediator roles of three problem-solving styles in the association between LCS and anxiety with the moderator role of negative problem orientation were investigated while depression and age were controlled. Data were collected at a single time point from 347 participants with ages between 18 – 65 via scales assessing LCS, Social Problem-Solving dimensions, anxiety and depression. The findings showed that high levels of negative problem orientation significantly moderated the effect of LCS on anxiety. The mediating role of the three problem-solving styles, and the moderating effect of negative problem orientation in the indirect effects were not significant. The current study highlights the need to re-examine the maladaptive responses produced by high LCS, and the relationship between problem-solving styles and anxiety.
Benzer Tezler
- Sosyal anksiyete ve bilişsel abartma tarzı: Bilinçli farkındalık ve tekrarlayıcı olumsuz düşüncelerin düzenleyici rolleri
Social anxiety and looming cognitive style: Moderator effect of mindfulness and repetative negative thinking
BERAY NALBANTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ALTAN ATALAY
- The relationship between perfectionism and stress generation: The moderating roles of looming cognitive style and self-compassion
Mükemmeliyetçilik ve stres üretimi arasındaki ilişki: Bilişsel abartma tarz ve öz-anlayışın düzenleyici rolleri
AMAL ABDULCEBBAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiKoç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ALTAN ATALAY
- Dokuz Eylül Üniversitesi eğitim aile sağlığı merkezlerine başvuran bireylerde sosyal sorun çözme becerisinin beden kitle indeksi ile ilişkisi
The relationship of social problem-solving skills with body-mass index in individuals WHO apply to Dokuz Eylul University education primary care clinics
ECE ALICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. VİLDAN MEVSİM
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel abartma tarzı düzeylerine göre otobiyografik anıların fenomenolojik özelliklerinin ve işlevlerinin incelenmesi
The interaction between looming cognitive style and the phenomenology and the functions of autobiographical memories in university students
GİZEM KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSU MUTLUTÜRK
- The relationship between looming cognitive style and health anxiety
Bilişsel abartma tarzı ile sağlık kaygısı arasındaki ilişki
TOLGA BÜKRÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR DİLEKLER ALDEMİR