Üniversite öğrencilerinde bilişsel abartma tarzının endişe, kaygı ve depresif belirtilerle ilişkisi: Endişe ile ilgili inançlar ve olumsuz sorun yöneliminin aracı rolünün incelenmesi
The relationship between looming cognitive style and worry, anxiety and depressive symptoms among university students: An investigation of the mediating roles of beliefs about worry and negative problem orientation
- Tez No: 706854
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAİT ULUÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu çalışmada, yalnızca kaygı bozukluklarına özgü bir bilişsel yatkınlık faktörü olarak öne sürülen Bilişsel Abartma Tarzı'nın endişe, kaygı ve depresif belirtiler düzeyi ile ilişkisinde çeşitli üstbilişsel süreçlerin aracı etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu üstbilişsel süreçler; endişenin yararlılığına vurgu yapan endişe ile ilgili olumlu inançlar, endişenin kontrol edilemeyeceğini ve tehlikeli olduğunu işaret eden olumsuz inançlar ve bireyin sorunlara ve sorun çözme yeteneğine dair kötümser olma yatkınlığı şeklinde tanımlanan olumsuz sorun yönelimidir. Çalışmanın örneklemi, uygun örnekleme yoluyla ulaşılan 18-30 yaş arası 422 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Araştırma kapsamında veriler; Demografik Bilgi Formu, Bilişsel Abartma Tarzı Ölçeği-Yeniden Değerlendirilmiş Türkçe Formu, Gözden Geçirilmiş Sosyal Sorun Çözme Envanteri, Üstbiliş Ölçeği-30, Sürekli Kaygı Envanteri, Penn Eyalet Endişe Ölçeği ve Sürekli Depresyon Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi için IBM SPSS 24 programı kullanılmış ve aracılık etkileri için Paralel Çoklu Aracı Değişken Analizi yürütülmüştür. Bulgular, endişe ile ilgili olumsuz inançlar ve olumsuz soruna yönelimin Bilişsel Abartma Tarzı'nın endişe, kaygı ve depresif belirtiler ile ilişkisinde aracı rolünün anlamlı olduğunu göstermiştir. Bunun yanı sıra, bu ilişkilerde endişe ile ilgili olumlu inançların aracı rolünün bulunmadığı görülmüştür. Bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır. Anahtar Sözcükler Bilişsel Abartma Tarzı, Endişe ile İlgili İnançlar, Olumsuz Sorun Yönelimi, Endişe, Kaygı, Depresif Belirtiler
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to investigate the mediator effects of several metacognitive processes in the relationship between Looming Cognitive Style, which was asserted as a cognitive vulnerability factor specific to anxiety disorders, and worry, anxiety, depressive symptoms level. These metacognitive processes are; positive beliefs about worry which emphasizes usefulness of worry, negative beliefs about worry which points to uncontrollability and dangerousness of worry and negative problem orientation which is defined as an individual's tendency to be pessimistic about problems and his/her problem solving ability. Sample of this study was consisted of 18-30 years old 422 university students who were reached via convenience sampling. Data was collected by using Demographic Information Form, Looming Maladaptive Style QuestionnaireRevised, Social Problem Solving Inventory-Revised, Metacognitions Questionnaire-30, Trait Anxiety Inventory, Penn State Worry Questionnaire and Trait Depression Inventory. IBM SPSS 24 programme was used for statistical analysis of the data and Parallel Multiple Mediator Analysis was conducted for mediating effects. Results showed the significant mediating role of negative beliefs about worry and negative problem orientation in the relationship between Looming Cognitive Style and worry, anxiety, depressive symptoms. Beside this, there was no mediating role of positive beliefs about worry in these relationships. Results are discussed in the frame of related literature. Keywords Looming Cognitive Style, Beliefs About Worry, Negative Problem Orientation, Worry, Anxiety, Depressive Symptoms
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel abartma tarzı düzeylerine göre otobiyografik anıların fenomenolojik özelliklerinin ve işlevlerinin incelenmesi
The interaction between looming cognitive style and the phenomenology and the functions of autobiographical memories in university students
GİZEM KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSU MUTLUTÜRK
- Bedensel belirti bozukluğu riskinin klinik sağlık psikolojisi perspektifinden incelenmesine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması
A scale development study on the investigation of the risk of somatic symptom disorder from a clinical health psychology perspective
BURAK DURUK
Doktora
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve eşikaltı depresyon belirtileri arasındaki ilişkide ruminasyonun aracı rolü
Rumination mediates the relationship between cognitive flexibilty and subtreshold depressive symptoms among university students
TUBA GÖLCÜKLÜ KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMHUR TAŞ
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve kariyer uyumu arasındaki ilişkide gelecek zaman perspektifinin aracı rolü
The mediating role of future time perspective in the relationship between cognitive flexibility and career adaptability in university students
BURCU YAYMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASIM ÇİVİTCİ
- Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve duygu düzenleme güçlüğünün sosyal kaygıyı yordama gücünün incelenmesi
Investigating the predictive power of cognitive flexibility, intolerance of uncertainty and difficulty in emotion regulation on social anxiety in university students
ÖZLEM ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VOLKAN AVŞAR