Geri Dön

STIRPAT modeline göre kentleşme ve ekonomik faaliyetlerin çevre kirliliği üzerinde etkisi; Türkiye örneği

The effect of urbanization and economic activities on environmental pollution according to the STIRPAT model; The case of Turkey

  1. Tez No: 795896
  2. Yazar: DİLANUR YAVUZ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MORTAZA OJAGHLOU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: STIRPAT Hipotezi, Kentleşme, CO2 Emisyonu, ARDL Sınır Testi, STIRPAT Hypothesis, Urbanization, CO2 Emission, ARDL Bound Test
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uluslararası İktisat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

Tüm insanlığın ortak mirası olan çevre, üzerinde hayat bulduğumuz ekosistemin şüphesiz en önemli parçasıdır. Çevrenin ve doğal yaşamın korunmasına yönelik küresel çalışmalar özellikle son yıllarda artan karbondioksit emisyonları ile daha etkin bir duruma gelmiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı çevresel kirliliğe neden olan etkenlerin STIRPAT (Nüfus, Refah ve Teknoloji Üzerindeki Gerilemenin Stokastik Etkileri) hipotezi kapsamında CO2 emisyonlarının kentleşme ve ekonomik faaliyetler üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çalışmada açıklayıcı değişkenler olarak kentsel alanlarda yaşayan nüfusun yüzdesi, kişi başına düşen sabit GSYİH (2010 ABD Doları), sanayi enerji tüketiminin karbon yoğunluğu, sanayileşme düzeyi yüzde miktarı, kentsel nüfusun toplam nüfus üzerindeki yüzdesi, ticari açıklık ve kişi başına düşen nüfusun CO2 emisyonları ana belirleyiciler olarak ele alınmıştır. Bu değişkenlerin çevresel kirliliği hangi yönde ve büyüklükte etkilediği ekonometrik analizlerle test edilmiştir. Ampirik araştırmada, Türkiye İstatistik Kurumu, Dünya Bankası ve Github veri tabanları kullanılarak yıllık bazda 1990-2020 verileri kullanılmıştır. Serilerin uzun dönem ilişki analizi ve yapısal kırılmalı ARDL sınır test sonuçları tüm seriler için durağan olduğu tespit edilmiştir. Yapısal kırılma analizi CUSUM ve CUSUMSQ testleri ile kontrol edildikten sonra enerji tüketimi, ticarete açıklık katsayısı ve nüfus değişkenleri CO2 emisyonu üzerinde olumlu etki göstermektedir. Ancak kentleşme katsayısı, ana akım test sonuçları ile tutarlı olmayan %4,89 negatif değer ile CO2 emisyonlarını olumsuz yönde etkilediğini ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

The environment, which is the common heritage of all humanity, is undoubtedly the most important part of the ecosystem in which we live. Global efforts to protect the environment and natural life have become more effective, especially with increasing carbon dioxide emissions in recent years. Therefore, the purpose of this study is to investigate the effect of CO2 emissions on urbanization and economic activities within the STIRPAT (Stochastic Effects of Decline in Population, Welfare, and Technology) hypothesis of the factors causing environmental pollution. The percentage of the population living in urban areas, constant GDP per capita (2010 USD), the carbon intensity of industrial energy consumption, percentage of industrialization, percentage of the urban population over total population, trade openness, and CO2 emissions of population per capita were the main determinants as explanatory variables in the study. The extent and direction of the effects of these variables on environmental pollution have been tested by econometric analysis. In the empirical research, 1990-2020 data were used on an annual basis using the Turkish Statistical Institute, World Bank, and Github databases. Long-term relationship analysis of the series and ARDL bounds test results with structural break were found to be stationary for all series. After controlling for structural break analysis with CUSUM and CUSUMSQ tests, energy consumption, trade openness coefficient, and population variables show a positive effect on CO2 emissions. However, the urbanization coefficient reveals that it negatively affects CO2 emissions with a negative value of 4.89%, which is not consistent with the mainstream test results.

Benzer Tezler

  1. Semiparametrik panel ikili nitel tercih modeli: Stırpat yaklaşımı ile küresel ölçekte sürdürülebilirliğin çevresel boyutunun analizi

    Semiparametric panel binary choice model: Empirical analysis the environmental dimension of sustainability on global scale based on stirpat approach

    TUĞÇE ACAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonometriMarmara Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EBRU ÇAĞLAYAN AKAY

  2. OECD ülkelerinde karbondioksit salınımı ile yenilenebilir enerji üretimi arasındaki ilişkinin yeni nesil panel eşbütünleşme yöntemleri ile incelenmesi

    Investigation of the relationship between carbon dioxide emission and renewable energy production in OECD countries with new generation panel cointegration methods

    KAAN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonometriAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA AKIN

  3. The impact of energy poverty on socioeconomic and environmental outcomes in Sub-saharan Africa

    Sahra alti Afrika ülkelerinde enerji yoksulluğunun sosyoekonomik ve çevresel etkileri

    MOHAMMED ALNOUR ADAM ABAKER ADAM ABAKER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    EkonomiErciyes Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAİK BİLGİLİ

  4. Çevre vergilerinin çevresel bozulmalara olan etkisinin ampirik olarak incelenmesi: OECD ülkeleri örneği

    An empirical analysis of the impact of environmental taxes on environmental degradation: The case of OECD countries

    NECAN AYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DİLEK GÖZE KAYA

  5. Küresel CO2 emisyonunun belirleyicilerinin analizi: Dinamik panel kantil regresyon modeli

    Analysis of determinants of global CO2 emissions: Dynamic panel quantile regression model

    SEYHAT BAYRAK GEZDİM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonometriUludağ Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA SEVÜKTEKİN