Geri Dön

Bir kimyasal madde üretim tesisindeki insan hatalarının tespiti ve analiz edilmesinde kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması

Detection of human errors in a chemical production plant and comparison methods used in analyzing human error

  1. Tez No: 796190
  2. Yazar: KÜBRA OLGUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. METİN GÜRÜ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 121

Özet

Sanayileşme ile birlikte kimyasal maddelerin üretimi ve kullanımı artmakta ve temel nedeni insan hataları olan iş kazaları sayısında da artış görülmektedir. İnsan hataları; maliyeti artırmakla kalmayıp sağlık ve güvenliği de olumsuz yönde etkiler ve kazalara neden olabilir. Kazaların önlenmesi veya etkilerinin en aza indirgenebilmesi için, insan hatalarının doğru tespit edilmesi ve bunun için önlemler alınması gerekmektedir. Bu çalışmada, kimyasal madde üreten bir tesiste kazaya sebep olabilecek olası hatalar ilk olarak, Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi (HAZOP) yöntemi ile belirlenmiş ve bu olası hatalar içerisinden kök nedeni insan hatası olan hatalar tespit edilmiştir. Tespit edilen insan hatalarının sayısallaştırılabilmesi için Operatör Hatasını Tahmin Etme Ampirik Tekniği (TESEO) ve İnsan Hatası Değerlendirme ve Azaltma Tekniği (HEART) kullanılmıştır. İnsan Hatası Değerlendirme ve Azaltma Tekniği (HEART) uygulanırken Etki Değerlendirme Oranı önce (APOA) uzman yargısı ile sonra da Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile belirlenmiştir. Yöntemler birbiri ile kıyaslanarak yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, azot tank basıncının düşmesine karşı operatör müdahalesi hatası, en yüksek insan hata olasılığı olarak belirlenmiştir. TESEO yöntemi hızlı ve kolay olmasına karşın, HEART yönteminde kullanılan hata oluşturma koşulları (EPC) analizin daha detaylı yapılmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca AHP yönteminin HEART yöntemine entegre edilmesiyle, HEART yönteminde uzman yargısından oluşan sübjektiflik giderilmiş ve daha tarafsız sonuçlara ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

With industrialization, the production and use of chemical substances are increasing, and the number of occupational accidents, the main reason of which is human errors, is also increasing. Human errors not only increase costs, but also negatively affect health and safety and can cause accidents. In order to prevent accidents or minimize their effects, human errors must be correctly identified and measures must be taken for this. In this study, possible faults that may cause an accident in a facility producing chemicals were first determined by the Hazard and Operability Analysis (HAZOP) method, and among these possible errors, the root cause of human error was determined. Tecnica Empirica Stima Errori Operatori (TESEO) and Human Error Evaluation and Reduction Technique (HEART) were used to digitize detected human errors. While applying the Human Error Evaluation and Reduction Technique (HEART), Impact Evaluation Ratio (APOA) was determined first by expert judgment and then by Analytical Hierarchy Process (AHP), which is one of the Multi-Criteria Decision Making methods. The methods were interpreted by comparing them with each other. As a result of the study, operator intervention error against the decrease of nitrogen tank pressure was determined as the highest probability of human error. Although the TESEO method is fast and easy, the error generating conditions (EPC) used in the HEART method allow the analysis to be done in more detail. In addition, by integrating the AHP method into the HEART method, the subjectivity of the expert judgment in the HEART method has been eliminated and more objective results have been achieved.

Benzer Tezler

  1. Üretim yönetiminde proses kontrol teknolojileri

    Process control technologies in production management

    İLKER ÖZZORLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AYHAN TORAMAN

  2. Küresel barut üretim parametrelerinin incelenmesi, sentezi ve karakterizasyonu

    Synthesis, characterization and analysis of the production parameters of ball powder

    MEVLÜT ERAY ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    KimyaHacettepe Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET RIFAT ÖZDURAL

  3. Risk assessment evaluation of hexane storage tank in a sunflower OİL plant by using areal location of hazardous atmosphere (ALOHA)

    Ayçiçek yağı tesisindeki heksan depolama tankının tehlikeli atmosferin alansal lokasyonu kullanarak risk değerlendirmesi

    AYŞENUR SEVİM

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Gıda MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAMİ ALPAS

  4. Microbial community monitoring of landfill leachatetreating system and improvement efforts

    Katı atık depolama sahasının sızıntı suyu arıtmasistemindeki mikrobial topluluk izlemesi veiyileştirme çalışmaları

    SÜLEYMAN SOYEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN ÖVEZ

  5. Pamuk ve pamuklu mamüllerdeki defoliant kalıntılarının tespiti

    Determination of defoliant residues in cotton and cotton materials

    ŞULE TEKEOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Tekstil ve Tekstil MühendisliğiEge Üniversitesi

    Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLİN ÖKTEM