Bir kimyasal madde üretim tesisindeki insan hatalarının tespiti ve analiz edilmesinde kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması
Detection of human errors in a chemical production plant and comparison methods used in analyzing human error
- Tez No: 796190
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN GÜRÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Sanayileşme ile birlikte kimyasal maddelerin üretimi ve kullanımı artmakta ve temel nedeni insan hataları olan iş kazaları sayısında da artış görülmektedir. İnsan hataları; maliyeti artırmakla kalmayıp sağlık ve güvenliği de olumsuz yönde etkiler ve kazalara neden olabilir. Kazaların önlenmesi veya etkilerinin en aza indirgenebilmesi için, insan hatalarının doğru tespit edilmesi ve bunun için önlemler alınması gerekmektedir. Bu çalışmada, kimyasal madde üreten bir tesiste kazaya sebep olabilecek olası hatalar ilk olarak, Tehlike ve İşletilebilirlik Analizi (HAZOP) yöntemi ile belirlenmiş ve bu olası hatalar içerisinden kök nedeni insan hatası olan hatalar tespit edilmiştir. Tespit edilen insan hatalarının sayısallaştırılabilmesi için Operatör Hatasını Tahmin Etme Ampirik Tekniği (TESEO) ve İnsan Hatası Değerlendirme ve Azaltma Tekniği (HEART) kullanılmıştır. İnsan Hatası Değerlendirme ve Azaltma Tekniği (HEART) uygulanırken Etki Değerlendirme Oranı önce (APOA) uzman yargısı ile sonra da Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile belirlenmiştir. Yöntemler birbiri ile kıyaslanarak yorumlanmıştır. Çalışma sonucunda, azot tank basıncının düşmesine karşı operatör müdahalesi hatası, en yüksek insan hata olasılığı olarak belirlenmiştir. TESEO yöntemi hızlı ve kolay olmasına karşın, HEART yönteminde kullanılan hata oluşturma koşulları (EPC) analizin daha detaylı yapılmasına olanak sağlamıştır. Ayrıca AHP yönteminin HEART yöntemine entegre edilmesiyle, HEART yönteminde uzman yargısından oluşan sübjektiflik giderilmiş ve daha tarafsız sonuçlara ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
With industrialization, the production and use of chemical substances are increasing, and the number of occupational accidents, the main reason of which is human errors, is also increasing. Human errors not only increase costs, but also negatively affect health and safety and can cause accidents. In order to prevent accidents or minimize their effects, human errors must be correctly identified and measures must be taken for this. In this study, possible faults that may cause an accident in a facility producing chemicals were first determined by the Hazard and Operability Analysis (HAZOP) method, and among these possible errors, the root cause of human error was determined. Tecnica Empirica Stima Errori Operatori (TESEO) and Human Error Evaluation and Reduction Technique (HEART) were used to digitize detected human errors. While applying the Human Error Evaluation and Reduction Technique (HEART), Impact Evaluation Ratio (APOA) was determined first by expert judgment and then by Analytical Hierarchy Process (AHP), which is one of the Multi-Criteria Decision Making methods. The methods were interpreted by comparing them with each other. As a result of the study, operator intervention error against the decrease of nitrogen tank pressure was determined as the highest probability of human error. Although the TESEO method is fast and easy, the error generating conditions (EPC) used in the HEART method allow the analysis to be done in more detail. In addition, by integrating the AHP method into the HEART method, the subjectivity of the expert judgment in the HEART method has been eliminated and more objective results have been achieved.
Benzer Tezler
- Üretim yönetiminde proses kontrol teknolojileri
Process control technologies in production management
İLKER ÖZZORLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYHAN TORAMAN
- Küresel barut üretim parametrelerinin incelenmesi, sentezi ve karakterizasyonu
Synthesis, characterization and analysis of the production parameters of ball powder
MEVLÜT ERAY ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
KimyaHacettepe ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET RIFAT ÖZDURAL
- Risk assessment evaluation of hexane storage tank in a sunflower OİL plant by using areal location of hazardous atmosphere (ALOHA)
Ayçiçek yağı tesisindeki heksan depolama tankının tehlikeli atmosferin alansal lokasyonu kullanarak risk değerlendirmesi
AYŞENUR SEVİM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Gıda MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMİ ALPAS
- Microbial community monitoring of landfill leachatetreating system and improvement efforts
Katı atık depolama sahasının sızıntı suyu arıtmasistemindeki mikrobial topluluk izlemesi veiyileştirme çalışmaları
SÜLEYMAN SOYEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN ÖVEZ
- Pamuk ve pamuklu mamüllerdeki defoliant kalıntılarının tespiti
Determination of defoliant residues in cotton and cotton materials
ŞULE TEKEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiEge ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLİN ÖKTEM