Tunceli Müzesi'nde bulunan etnografik madeni takılar
Ethnographic metal jewelry in Tunceli Museum
- Tez No: 796694
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OKTAY BAŞAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
İnsanoğlunun yaşantısının bir ürünü olarak ortaya çıkan madeni takılar geçmişten günümüze farklı amaçlar ve şekillerde kullanılmıştır. İnsanların ilk olarak, gizli güçlerden korunmak ve büyü, tılsım gibi inançlarının bir gereği olarak kullandıkları takılar; daha sonra estetik kaygıların ve gücün bir göstergesi haline gelmiştir. Bu kapsamda Tunceli Müzesi teşhir salonlarında ve depolarında yer alan etnografik madeni takı incelenerek bu eserlerin kültürel açıdan nasıl bir özellik gösterdiğinin tespiti amaçlanmıştır. Çalışma oluşturulurken ilk olarak kaynak taraması yapılarak elde edilen veriler arşivlenmiştir. Daha sonraki aşamada müze envanterine kayıtlı 42 adet takı fotoğraflanarak ölçüleri alınmıştır. Yapılan incelemelerden elde edilen verilere göre, etnografik takılar; tepelik, fes süsü, zülüflük, küpe, kemer sallaması, kolye, gerdanlık, hamaylı, bilezik, yüzük, kemer tokası, kemer ve halhal olmak üzere kullanım yerlerine göre gruplandırılmıştır. Tez Çalışması kapsamında; öncelikle Tunceli ilinin tarihçesi, ilde bulunan müze ile ilgili bilgiler, takının tanımı ve zaman içindeki gelişimine değinilmiştir. Daha sonra Anadolu'da takının tarihsel serüveni, takının sınıflandırılması, takı yapımında kullanılan malzemeler, teknikler ve araçlar detaylı olarak ele alınmıştır. Tunceli Müzesi'ndeki Osmanlı Dönemi ve Erken Cumhuriyet Dönemine ait olan madeni takılar üzerine yapılan bu çalışmada, eserlerde kullanılan malzeme, yapım ve süsleme teknikleri gibi özellikleri incelenmiştir. Değerlendirme bölümünde ise Tunceli Müzesi'nde bulunan madeni takılar hem birbirleriyle hem de başka müzelerdeki benzer örneklerle karşılaştırılarak anlatılmıştır. Değerlendirme neticesinde elde edilen verilere sonuç bölümünde yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Metal jewerly, that emerged as a product of human life, have been used for divergent objectives in different forms. Primarly, human beings used these kind of materials in order to protect themselves from intense forces. On the other hand, they used jewelry for witchery and talisman in accordance with their beliefs. Later on, it became as the indicator of aesthetic concern and strength. In this sense, it is aimed to determine and indicate the cultural features of these works by analyzing in the showrooms and warehouses of Tunceli museum. While, constituting the study, firstly, literature review was made and obtained data were archived. 42 registered pieces of jewelry in the museum inventory were photographed and their size were measured. According to the obtained data from the investigations, ethnographic jewelry; they are grouped in accordance with the areas of usage such as: tepelik, fez, zülüflük, earring, Kemer Sallaması, necklace, amulet, bracelet, ring, belt buckle, belt and bangle. Initially, it is mentioned about the history of Tunceli province, information about the museum in the province, the definition of jewelry and its development in time within the context of thesis. Latterly, the historical adventure of jewelry in Anatolia, the classification of jewelry, the techniques, materials and tools used in making jewelry are discussed in detail. In this study on metal jewelry in Tunceli, belonging to the Ottoman Period and Early Republic period, the materials used in work of art, their features such as construction and decoration techniques were investigated. The metal jewelry in Tunceli Museum are explained by comparing them with each other and are anagolized with similar examples in other museums in the eveluation section. As a result of the eveluation, the obtained data are included in the conclusion section.
Benzer Tezler
- Ankara Etnoğrafya Müzesi'ndeki Kırşehir halıları
Kırsehir carpets In Ankara Ethnography Museum
ÇİĞDEM KARAÇAY
- Tunceli Müzesi'nde bulunan İslami dönem sikkeleri
Coins of the Islamic period in the Tunceli Museum
ÖMER FARUK ATAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKTAY BAŞAK
- Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki müzelerde bulunan kürevi-konik formlu kaplar
Sphero-conic vessels in museums in the Eastern Anatolia Region
MUSTAFA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzecilikVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLER YILMAZ
- Tarih öncesi kazı yerlerinin koruma, restorasyon, sergileme sorunu ve çözüme yönelik bir uygulama Kırklareli-Aşağı Pınar örneği
An Experimental model towards the solution of problems concerning the protection restoration and presentation of prehistoric sites: The case of Kırklareli-Aşağı Pınar
ZEYNEP ERES
- Kars Müzesinde yer alan taş eserler
Stone work in the Kars Museum
ÖZLEM ELBÜSTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat TarihiAtatürk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALDUN ÖZKAN