Soma ve Çayırhan bölgesi kömürlerinin iyonlaştırıcı ışınların etkisi altındaki dönüşümleri
Transformations of the coals of Soma and Çayirhan region under the effect of ionizing rays
- Tez No: 798209
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLAY BULUT, PROF. DR. ISLAM MUSTAFAYEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mekatronik Mühendisliği, Mining Engineering and Mining, Mechatronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cevher Hazırlama Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cevher Hazırlama Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Kömürün kullanımı, çevresel etkisi nedeniyle tartışmalıdır. Kömür yakmak, atmosfere büyük miktarlarda sera gazı salarak küresel iklim değişikliği sorununa neden olur. Ayrıca kömür madenciliği çevre kirliliğine, toprak erozyonuna, su kirliliğine ve sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Ancak, ileri teknolojilerin yardımıyla kömür yakılmasından kaynaklanan emisyonları azaltmak mümkündür. Kömür, doğal olarak radyoaktif maddeler içerebilen bir malzemedir. Bu nedenle kömür, çeşitli radyasyon analiz teknikleri kullanılarak ışınlanabilir. Bu yöntemler, kömürdeki radyoaktif maddelerin saptanmasını ve ölçülmesini sağlar. Kömürün radyasyona tabi tutulması, kömürün çevresel etkisinin değerlendirilmesinde önemlidir. Kömürdeki radyoaktif maddelerin ölçülmesi, kömür yakıldığında salınan radyasyonun izlenmesine yardımcı olabilir. Bu da kömürün çevre ve insan sağlığı açısından daha güvenli kullanımını sağlayabilir. Bu tez çalışmamızda, Türkiye'nin Manisa-Soma ve Ankara-Çayırhan kömürlerinin radyasyon etkisiyle meydana gelen süreçlerini incelenmiştir. Her bir kömürden alınan beş adet numune cam kaplarda vakumlandıkdan sonra havasız ortamda belli süre aralıklarıyla gama ışınlarına maruz bırakılarak, kömürlerde hangi dozlarda hangi etkiler meydana geldiğini incelenmiştir. Farklı dozlarda radyasyona tabi tutulmuş kömürlerin sıcaklık karşısındaki davranışlarını derivatografik (DTA) yöntemle incelenmiştir. Son olarak, ışınlanmış kömür numunelerinin Elektron Paramagnetik Rezonanz (EPR) çalışması yapılmıştır. Burada amaç, iyonlaştırıcı ışınların yüksek hızla maddenin içerisine nüfuz ederek kimyasal bozuşma yaratmasıyla, karbon bazlı yakıtların radyo-kimyasal süreçlerini incelemektir. Radyo-kimyasal süreçlerin kinetiğini ve mekanizmasını öğrenmek için gama ışınlarının kullanılması sonucu kömür gibi katı fosil yakıtların gazlaştırma, yarı koklaşma, kükürt giderme gibi değişkenlerine bakılarak, gama ışınlarının kömürlerde meydana getirdiği kimyasal değişmeler incelenir.
Özet (Çeviri)
The use of coal is controversial due to its environmental impact. Burning coal releases large amounts of greenhouse gases into the atmosphere, causing the problem of global climate change. In addition, coal mining can cause environmental pollution, soil erosion, water pollution and health problems. However, it is possible to reduce emissions from coal burning with the help of advanced technologies. Coal is a material that can naturally contain radioactive substances. Therefore, coal can be irradiated using various radiation analysis techniques. These methods enable the detection and measurement of radioactive substances in coal. Irradiation of coal is important in assessing the environmental impact of coal. Measuring the radioactive materials in coal can help monitor the radiation released when coal is burned. This can provide a safer use of coal in terms of environment and human health. In this thesis, the processes of the Manisa-Soma and Ankara-Çayırhan coals of Turkey, which occur with the effect of radiation, were examined. Five samples taken from each coal, after vacuuming in glass containers, were exposed to gamma rays at certain intervals in an airless environment, and the effects of which doses occurred on the coals were examined. The behavior of irradiated coals against temperature was investigated by derivatographic (DTA) method. Finally, Electron Paramagnetic Resonance (EPR) study of irradiated coal samples was performed. The aim here is to study the radio-chemical processes of carbon-based fuels, with ionizing rays penetrating into the material at high speed and creating chemical decomposition. In order to learn the kinetics and mechanism of radio-chemical processes, the chemical changes caused by gamma rays in coals are examined by looking at the variables such as gasification, semi-coking, desulfurization of solid fossil fuels such as coal as a result of using gamma rays.
Benzer Tezler
- System development for coal gasification by using photovoltaic solar energy
Fotovoltaik güneş enerjisi kullanarak kömürün gazlaştırılması için sistem geliştirilmesi
KAZİM YILDIRIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EnerjiGaziantep ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SAİT SÖYLEMEZ
- Çeşitli organik asit çözeltileri ve sub-kritik su kullanılarak bazı Türk kömürlerinin demineralizasyon ve desülfürizasyonu
Demineralization and desulphurization of some Turkish coals by using sub-critical water and sub-critical acid solutions
TAYFUN HÜYÜKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Çevre MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. SULTAN GİRAY
- Kömür ocaklarında kullanılan kollu galeri açma makineleri performansının dolaylı deneylerden tahmin edilmesi
Estimating the performance of roadheaders used in coal mines from the indirect tests
MASOUD ROSTAMI GHABANKANDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve MadencilikHacettepe ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAİR KAHRAMAN
- Determination of large-scale so2 point sources in Turkey using satellite retrievals
Türkiye'deki büyük boyutlu noktasal so2 kaynaklarının uydu verileri ile belirlenmesi
ERTUĞ FIRATLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Termik santral katı atıklarından zeolit üretim potansiyelinin araştırılması
Investigation of potential zeolite production from solid wastes of thermal power plants
CANER ZEYREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çevre MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. TÜRKAY ONACAK