Karadeniz bölgesindeki bazı aspir (Carthamus spp.)türlerinin taksonomik, fenolojik, ekolojik ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of taxonomic, phenological, ecological andagricultural characteristics of some safflower (Carthamus spp.) species in the black sea region
- Tez No: 798386
- Danışmanlar: PROF. DR. ORHAN KURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Bu araştırma; Orta Karadeniz bölümünin (Samsun, Sinop, Amasya, Çorum, Tokat, Ordu, Trabzon ve Artvin) doğal florasında bulunan aspir türlerden Carthamus lanatus L. ve Carthamus dentatus L. türünün taksonomik, fenolojik, ekolojik ve teknolojik özellikleri ile tarımsal potansiyellerinin belirlenmek amacıyla, 2018-2022 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırma sonucu: Teşhisleri yapılarak birbirinden net bir şekilde ayırt edilen türlerin, tohum morfolojileri ve yüzey desenleri bakımından farklılıklar gösterdikleri belirlenmiştir. C. lanatus tohumlarının uzun ve sivri yapıda ve hilumlarının yüzeysel, C. dentatus tohumlarının ise basık ve küt yapıda ve derin bir hiluma sahip olduğu tespit edilmiştir. Tarımsal özellikler bakımından değerlendirildiğinde; C. dentatus L. türünün kireçli ve orta alkalin koşullarda ve rakım azaldıkça daha iyi geliştiği, C. lanatus türünün ise rakım arttıkça daha iyi geliştiği, rakım azaldıkça bitki boyunun daha kısa olduğu belirlenmiştir. Ayrıca her iki aspir türünün bitki boyu, bitkide dal sayısı ve bitkide tabla sayısı bakımından değerlendirilebileceği saptanmıştır. Fenolik bileşikler bakımından değerlendirildiğinde; çiçeklerdeki toplam fenolik bileşiklerin miktarının filari yapraklarından daha yüksek miktarda olduğu, fenolik bileşikler bakımından türler ve tür içinde lokasyonlar arasında farklılıklar bulunduğu, iki türde de klorogenik asit ve chrisin bileşiğinin en yüksek miktarda bulunduğu belirlenmiştir. Yağ asidi kompozisyonu bakımından değerlendirildiğinde; her iki türde ve bütün lokasyonlarda linoleik asit oranının diğer yağ asitlerinin oranlarına göre daha fazla olduğu belirlenmiş olup, her iki aspir türünün de linoleik aspir grubuna girdiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda C. dentatus ve C. lanatus aspir türlerinin sahip oldukları özel tarımsal ve teknolojik özelliklerden dolayı nitelikli aspir çeşitlerinin geliştirilmesinde gen kaynağı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted between 2018-2022 in order to determine the taxonomic, phenological, ecological and technological characteristics and agricultural potentials of Carthamus lanatus L. and Carthamus dentatus L. species, which are safflower species found in the natural flora of the Central Black Sea Region (Samsun, Sinop, Amasya, Çorum, Tokat, Ordu, Trabzon and Artvin). According to the results: It was determined that the species, which were clearly distinguished from each other by making their diagnoses, showed differences in terms of seed morphology and surface patterns. C. lanatus seeds had a long and pointed structure and hilums were superficial, while C. dentatus seeds had a flattened and blunt structure and had a deep hilum. According to agricultural characteristics; C. dentatus L. species develops better in calcareous and moderately alkaline conditions and as altitude decreases; C. lanatus species develops better as altitude increases, and plant height is shorter as altitude decreases. In addition, it was determined that both safflower species can be evaluated in terms of plant height, number of branches per plant and number of heads per plant. According to phenolic compounds; total amount of phenolic compounds in the flowers was higher than in the phyllary leaves, differences found between the species and the locations within the species in terms of phenolic compounds, chlorogenic acid and chrisin compounds were found the highest in both species. According to fatty acid composition; the rate of linoleic acid was higher than the ratios of other fatty acids in both species and all locations, both safflower species belonged to the linoleic safflower group. As a result of the research, it has been concluded that C. dentatus and C. lanatus safflower species can be used as a gene source in the development of qualified safflower varieties due to their special agronomic and technological characteristics.
Benzer Tezler
- Karadeniz bölgesindeki bazı kenevir (Cannabis sativa L.) tohumlarının fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of physical and chemical characteristics of some hemp (Cannabis sativa L.) seeds in the black sea region
VOLKAN GÜL
- Karadeniz bölgesindeki bazı sürüngenlerin ektoparazit faunasının morfolojik ve moleküler olarak tespiti
Morphological and molecular detection of ectoparasite fauna of some reptiles in the black sea region
GÖKHAN EREN
Doktora
Türkçe
2024
ParazitolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeterinerlik Parazitolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AÇICI
- Karadeniz bölgesindeki bazı akarsularda yaşayan Barbus tauricus Kessler, 1877 türünün morfometrik ve genetik yapısının belirlenmesi
Determination of morphometric and genetic structure of Barbus tauricus Kessler, 1877 inhabiting a few streams along the Black Sea region
MELEK ÖZPİÇAK
- Doğu Karadeniz bölgesindeki bazı granitler için optimum kesme koşullarının belirlenmesi
Investigation of the optimum sawing conditions for some granites from Eastern Black Sea region
ÜMİT GÖRGÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Maden Mühendisliği ve MadencilikKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KERİM AYDINER
- Doğu Karadeniz Bölgesindeki bazı atık biyokütle karışımlarının katalizörsüz ve katalizörlü pirolizi ve sıvı ürünlerin karakterizasyonu
Non catalytic and catalytic pyrolysis of some biomass mixture in the Eastern Black Sea Region and characterization of liquid products
TURGAY KAR