DSM-5'te yer alan kişilik bozukluklarının kontrol odağı, öz kontrol ve psikolojik sağlamlık açısından incelenmesi
Investigation of personality disorders in DSM-5 in terms of locus of control, self-control, and psychological resilience
- Tez No: 798805
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BİLGE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırmada kişilik bozuklukları ile kontrol odağı, öz kontrol ve psikolojik sağlamlık değişkenleri arasındaki ilişkilerin incelemesi ve bu değişkenlerin kişilik bozukluklarını yordama düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma örneklemi, 18-68 yaşları arasında (ortalama=28,54 Ss=9,22) 160'ı kadın (%53,2), 141'i (%46,8) erkek olmak üzere toplam 301 katılımcıdan oluşmuştur. Katılımcılara Bilgilendirilmiş Onam, Demografik Bilgi Formu,“Coolidge Eksen II Envanteri Artı Türkçe-Kısa Formu”,“Kontrol Odağı Ölçeği”,“Kısa Öz Kontrol Ölçeği”ve“Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği”uygulanmıştır. Gerçekleştirilen ilişkisel analizlerin sonucunda kişilik bozuklukları ile psikolojik sağlamlık ve öz kontrol arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilirken kişilik bozuklukları ile kontrol odağı arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Regresyon analizleri sonucunda ise kontrol odağı, öz kontrol ve psikolojik sağlamlığın kişilik bozuklukları türlerini farklı kombinasyonlarda anlamlı düzeyde yordadıkları bulgulanmıştır. Ayrıca öz kontrol-dürtüsellik alt boyutunun da tüm kişilik bozuklukları için ortak yordayıcı olduğu tespit edilmiştir. Kişilik bozuklukları kümeleri açısından değerlendirildiğinde dürtüselliğin yanı sıra psikolojik sağlamlık ve çabanın anlamsızlığı değişkenlerinin de ortak yordayıcılar oldukları görülmüştür. Araştırma bulgularından hareketle öz kontrolün, psikolojik sağlamlığın ve iç kontrol odaklı olmanın kişilik bozukluklarına karşı koruyucu faktörler oldukları söylenebilir. Sonuç olarak çalışmanın kişilik bozukluklarının anlaşılması, önlenmesi ve tedavisinde kontrol odağı, öz kontrol ve psikolojik sağlamlık kavramları üzerinden literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationships between personality disorders and locus of control, self-control, and psychological resilience variables and to determine the predictive levels of these variables for personality disorders. The research sample consisted of a total of 301 participants, 160 (53.2%) women and 141 (46.8%) men, between the ages of 18-68 (mean=28.54 Sd=9.22). Informed Consent, Demographic Information Form,“Coolidge Axis II Inventory Plus Turkish-Short Form”,“Locus of Control Scale”,“Short Self-Control Scale”and“Brief Resilience Scale”were applied to the participants. As a result of the relational analyzes carried out, it was determined that there were negative significant relationships between personality disorders, psychological resilience, and self-control, while positive significant relationships were found between personality disorders and locus of control. As a result of regression analysis, it was found that locus of control, self-control, and psychological resilience significantly predicted personality disorders in different combinations. In addition, it was determined that the self-control-impulsivity sub-dimension was a common predictor for all personality disorders. When evaluated in terms of personality disorder clusters, it was seen that psychological resilience and meaninglessness of effort variables were common predictors as well as impulsivity. Based on the research findings, it can be said that self-control, psychological resilience, and being the internal locus of control are protective factors against personality disorders. As a result, it is thought that the study will contribute to the literature through the concepts of locus of control, self-control, and psychological resilience in the understanding, prevention, and treatment of personality disorders.
Benzer Tezler
- DSM-5'te yer alan kişilik bozukluklarının psikososyal gelişim dönemleri ve varoluşsal otantiklik açısından incelenmesi
The investigation of personality disorders in DSM-5 in terms of psychosocial development stages and existential authenticity
FAİK TAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BİLGE
- DSM-5'te yer alan kişilik bozuklukları'nın Erikson'un psikososyal gelişim dönemleri ve algılanan ebeveynlik biçimleri açısından incelenmesi
The investigation of personality disorders in DSM-5 in terms of Erikson's psychosocial development stages and perceived parenting styles
ZEYNEP KARABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BİLGE
- Coolidge Eksen İki Envanteri Plus'ın Türkçe adaptasyonu ve DSM-5'te yer alan kişilik bozukluklarının davranışsal inhibisyon ve davranışsal aktivasyon sistemleriyle ilişkilerinin incelenmesi
Turkish Adaptation of the Coolidge Axis II Inventory Plus and the relationships between behavioral inhibition and behavioral activation systems with personality disorders in DSM-5
YUSUF BİLGE
- Kişilik bozukluklarının öyküsel kimlik, benlik belirginliği ve kişilerarası ilişki boyutları çerçevesinde incelenmesi
Examination of personality disorders within the framework of narrative identity, self concept clarity and interpersonal relationship dimensions
ELİF TAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIZ BİLGE
- DSM-5'e göre kişilik bozukluğu tanısı alan hastaların kişilerarası işlevsellikte yetersizlik düzeyleri
The level of impairments in interpersonal functioning of patient with diagnosis of personality disorder according to DSM 5
NİLAY KONDUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiAdnan Menderes ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM GÜNSELİ DEREBOY