آراء الكسائي النَّحوية والصَّرفيَّة في تفسير القُرطبيّجمعاً ودراسةً
El-Kisa'i'nin Kurtibi tefsirinde nahiv ve sarf görüşleri / al-Kisa'i's grammatical and morphological opinions in al-Qurtubi's interpretation: Collection and study
- Tez No: 799387
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Arapça, Kisâî, Kurtubî, Câmi'u'l-beyân, Görüşler, Arabic language, Al-Kisa'i, Al-Qurtubi, Jami' al-Bayan, Opinions
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu tezde Kurtubî'nin el-Câmi' li ahkâmi'l-Kur'ân isimli tefsirinde Kisâî'nin sarf ve nahivle ilgili görüşleri biri araya getirilip, analiz edilmiştir. Kisâî Kufe dil okulunun önemli temsilcilerinden olup hem kendi dönemi hem de kendinden önceki zamanlarda yaşayan alimlere yaptığı eleştirilerle bilinir. Araştırmanın önemi Kisâî'nin bu ilmi konumundan kaynaklanmaktadır. O, büyük meşhur dil âlimlerinden kabul edilir. Analitik olarak yapılan bu araştırma irabın lafızların delaletine etkisini ve Kisâî ve onun gibi nahivcilere göre bazı ayetlerin nasıl farklı şekilde anlaşıldığını ortaya koymaktadır. Araştırmanın hedeflerini gerçekleştirmek için Kurtubî tefsirinden konuyla ilgili malzemelerin toplanmasında, Kisâî'nin görüşlerinin ve Kurtubî tefsirine etkilerinin değerlendirilmesinde betimleyici analitik yöntem kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Kisâî lafızların delelatiyle ilgili farklı konularda görüş beyan etmiştir. Bunlardan bir kısmı lafızlarla ilgiliyken diğer bir kısmı manayla ilgilidir. Başta nahiv olmak üzere lügatle ilgili konularda Kurtubî Kisâî'nin görüşlerini nakletmiştir. Kisâî'den yapılan nakiller daha çok kıraatlerin delaletiyle ilgili hususlarda olmuştur. Kisâî'nin görüşleri ölçülü ve dengeli olup, delile göre belirlenmiştir. Kisâî bir mezhep veya şahsa körü körüne bağlanmamıştır. Onun cümleler, nevâsih ve kardeşleri konularındaki görüşlerinin, nahiv manasının tespitinde büyük etkileri olmuştur. Kisâî 'nin hazf konusunda takip ettiği ince nahve uygun bir metot, onun lügat ve belâgat konularındaki maharetine delalet etmektedir. Takdîm te'hîr, hazf ve zikrin delaleti kıyâsî nahiv konularına uygun olarak yapılmıştır. Kisâî belirtilen bu hususların tamamında alimlerin genel kabullerinin dışına çıkmamış, cumhura muhalefet ettiği birkaç hususta ise doğrudan delile tabi olmuştur. Tarif ve tenkir konuları ise çeşitlidir. Onun bu konuyla ilgili görüşleri bir şeyi benzerine veya zıddına kıyas etmeye düşkün olduğunu gösterir. Fiil cümlelerinde özellikle de lâzım ve müteaddî fiilerde çok dikkatli davranmıştır. Görüşlerini Arapların sözleriyle güçlendirmiştir. Fakat fâil konusunda bütün alimlere muhalefet etmiştir. Kisâî tâbiîler konusunda birçok mezhebin görüşünü takip etmiş, bu görüşler kendisinden sonra ekol haline gelmiştir. O tebiyyeti lafız ve mahalde olan ile sadece lafızda olan şeklinde ikiye ayırmıştır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this thesis is to collect and study the grammatical and morphological views of Imam al-Kisa'i in Tafsir al-Qurtubi“Jami' al-Bayan”. Which is considered the mainstay of the kufic school and its foundation, especially those with which he contradicted the linguists of his era. The importance of this study comes from the status of Imam Al-Kasai, as he is one of the most famous linguists, also, this analytical study shows the syntactic effect on the semantics of words and the change of Quranic meanings according to Al-Kasai and other grammarians. To achieve the objectives of the study, the steps of the analytical descriptive approach were followed when extrapolating the interpretation of AlQurtubi, describing and explaining the views of Imam Al-Kasai in it, and analyzing them to show their impact on the interpretation. Among the most important findings of this study are the following: The semantics of the grammatical meanings in AlKasa'i's opinions varied: Some of them are related to the word, and some of them are related to the meaning. Al-Qurtubi intended to narrate the opinions of Al-Kasai in all linguistic contexts, especially the grammatical ones, and more than citing his words in the methods of readings, Al-Kasa'i's opinions were balanced and moderate, following the evidence wherever it was found, and he did not become fanatical about any doctrine or the saying of a person. His views greatly influenced the grammatical meaning of sentences, al-Nawasekh and their complements, and Al-Kisa'i took a precise grammatical path in deletion, which indicated his grammatical and linguistic prowess. The indications of advancing, delaying, deleting, and adding are all based on grammatical methods that depend on analogy. Al-Kisa'i did not deviate from all of this from what is generally accepted as permissible among grammarians, and he did not disagree with the public except in some few issues, citing evidence. As for the meanings of defining and denying, they are diverse, which indicates his tendency to analogy, especially measuring a thing against its counterpart, and measuring it against its opposite. And he was very precise with regard to the actual sentence, especially talking about the transitive and intransitive verb, and he supported his statements with evidence from the reliable Arabs. However, he disagreed with the majority of scholars in the issue of the subject of the verb. Al-Kisa'i followed several schools in his views on subordinates then his views became a follow-up school, so he defined the subordination in the pronunciation and the place, then the subordination in the place without the pronunciation.
Benzer Tezler
- آراءُ الإمام المَـحَامِليِّ(ت٤١٥هـ)في أبوابِ الزَّكاةِ والصَّـومِ والحَــجِ والأحوال الشخصية من خلالِ كتاب 'المجموع' للإمام النَّـوويّ (دراسة فقهية مقارنة)
Arâ'ül İmam el-Mehâmilî (D415h) fi Ebvâb el-Ahvâl el-Şahsiyye min Hilâl Kitap el-Mecmû lil-İmam el-Nevavî fıkhî karşılaştırmalı inceleme
MURAD SUWAİD ARMOOSH ARMOOSH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- آراء الإمام المحاملي (ت 415ه) في البيوع من خلال كتاب المجموع للإمام النووي (رحمه الله)'دراسة فقهية مقارنة
İmam el-Muhamilî'nin, İmam Nevevî'nin Kitabu'l-Mecmuundaki satış bölümüyle ilgili görüşleri
GHALEB HASHİM AHMED AHMED
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- آراء الخليفتين عثمان وعلي وأثرها في الفقه الإسلامي
Hz. Osman ve Hz. Ali'nin görüşleri ve bunların fıkıhtaki etkileri
AHMED EL MIHEVES
Yüksek Lisans
Arapça
2025
DinBingöl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAHİP BEROJE
- آراء الإمام الكوراني الفقهيـة في كتاب النـكاح من كتابـه( الكـــوثر الجاري إلى رياض أحاديث البخاري ) ــ دراســـة مقارنـــة ــ
'El-Gürânî'nîn 'el-Kevserü'l-Cârî' adlı kitabında nikâh hakkındaki görüşleri ve değerlendirmesi - mukayeseli fıkıh
NIHAB SHAHAB MOHAMMED
Yüksek Lisans
Arapça
2017
DinDicle ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İHSAN AKAY
- آراءُ الإمام عمر نصوحي بيلمن الأصولية وأثرها في الفروع الفقهية
Ömer Nasuhî Bilmen'in Usûlî görüşleri ve Furû fıkıhtaki yansımaları
ALİ HASHİM MAHMOOD
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH TURAY