Azerbaycan halk masallarında olumsuz tip ve motiflerin incelenmesi
Analysis of negative types and motifs in Azerbaijan folk tales
- Tez No: 800168
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR DURMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Masal, motif, olağanüstü, dev, küpegiren garı (cadı), ejderha, Fairytale, motif, extraordinary, giant, witch, dragon
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Masallarda geçen olaylar sadece kurgu ve kurmaca, hayal ürünü olarak düşünüldüğü için, masalı var eden onda tasvir edilen olağandışılıktır. O yüzden çalışmanın konusu Azerbaycan halk masallarında yer alan başlıca olağanüstü olumsuz tip ve motifler üzerine seçilmiştir. Çalışmanın amacı Azerbaycan halk masallarında tasvir edilen olağanüstü olumsuz tip ve motifleri tespit edip incelemek ve aynı zamanda dünya halk edebiyatında yer alan aynı olumsuz motif ve tiplerin özelliklerinden de bahsederek benzer ve farklılıklarını ortaya koymaktır. Bu çalışma için“Azerbaycan Folkloru Külliyyatı”toplusu içinde 2006-2007 yıllarında yayımlanan ve on kitaptan oluşan“Azerbaycan Halk Masalları'nda”yer alan masallar incelenmiş, bu masallarda tespit edilen olağanüstü olumsuz tip ve motiflerle (yamyam ve korkunç devler, çokbaşlı ejderhalar, kötülük yapan cadılar, bazı özelliklerine göre devlere benzeyen tepegöz, insanlara kötülük yapan ve musallat olan cinler, şeytan gibi varlıklar, yeraltı dünya, canın dışda olması, yamyamlık, sihir, büyü motifleri) Stith Thompson'un (1966) Motif-İndex of Folk-Literature (Halk edebiyatı motif indeksi) isimli çalışmasında yer alan aynı olumsuz tip ve motifler incelenmiş ve genel tahlili yapılmıştır. Bu çalışmada metin merkezli bir inceleme yapılmış, Tarihi-Coğrafi-Fin kuramı esas alınarak masal metinleri incelenmiş ve bu masal metinleri arasında olumsuz tip ve motiflerin benzer ve farklı özellikleri anlatılmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında ise Azerbaycan halk masallarında tespit edilen olağanüstü olumsuz tip ve motiflerin neden masallarda olumsuz tasvir edilmesi ve bunun altında yatan nedenler anlatılmaya çalışılmış, aynı zamanda dünya halk edebiyatında yer alan aynı olumsuz tip ve motiflerin de özellikleri ve olumsuz gösterilme nedenleriyle ilgili bir değerlendirme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Since the events in the fairy tales are considered only as fiction and fantasy, it is the unusualness depicted in the fairy tale that creates it. Therefore, the subject of the study was chosen on the main extraordinary negative types and motifs in Azerbaijani folk tales. The aim of the study is to identify and examine the extraordinary negative types and motifs depicted in Azerbaijani folk tales, and also to reveal the similarities and differences by mentioning the characteristics of the same negative motifs and types in world folk literature. For this study, the tales included in the“Azerbaijan Folk”, which was published in 2006-2007 and included in the“Azerbaijan Folklore Collection”, which consists of ten books, were examined, the extraordinary negative types and motifs found in these tales (cannibals and terrible giants, multi-headed dragons, witches doing evil, ghostly cyclops to giants according to some of their characteristics, demons that do evil and haunt people, presences like demons, underworld, the soul being outside, cannibalism, magic, spell motifs) and the same negative types and motifs included in Stith Thompson's (1966) Motif-Index of Folk-Literature (MIFL) were examined and a general analysis was made. In this study, a text-centered analysis was made, tale texts were examined based on the Historical-Geographical-Finnish theory, and similar and different features of negative types and motifs among these tale texts were explained. At the end of the study, it was tried to explain why the extraordinary negative types and motifs identified in Azerbaijani folk tales were depicted negatively in the tales and the underlying reasons, and at the same time, an evaluation was made about the characteristics and negative reasons of the same negative types and motifs in the world folk literature.
Benzer Tezler
- Türk dünyası masallarında hayvanlar ve hayvan sembolizmi
Animals and animal symbolism in tales of the Turkic world
ALİ ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Uşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA ÖZCAN GÜLER
- Azerbaycan masallarında kahramanlar
Heroes in Azerbaijan tales
DERYA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH ŞAYHAN
- Azerbaycan masallarında değişim ve dönüşüm motifi
The motif change and return in Azerbaijan tales
MASUDA SADIGLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER SARAÇ
- Türk dünyası masallarında bağışçı
Donor in Turkish world tales
PERİHAN KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Gaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜLTEKİN
- Azerbaycan peri masallarının arketipsel sembolizm bağlamında incelenmesi
Analysis of Azerbaijani fairy tales in the context of archetypal symbolism
AYKUT YAŞAR KOTANCI
Doktora
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Ardahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK