Türk dış politikası Kıbrıs krizlerinde istihbaratın önemi
Turkish foreing policy importance of intelligence in Cyprus crises
- Tez No: 801389
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR TÖR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Dış Politika, Kriz, İstihbarat, Kıbrıs, Foreign Policy, Crisis, Intelligence, Cyprus
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler ve İstihbarat İncelemeleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
İstihbarat çalışmaları, kendine özgü yöntem ve yaklaşımları olan döngü halinde bir süreçten geçerek ortaya çıkmaktadır. Soğuk Savaş dönemiyle birlikte istihbarat çalışmaları uluslararası ilişkilerde tarihteki örneklerine göre farklı boyuta ulaşmış ve önem kazanmıştır. İstihbarat üzerinde Soğuk Savaş'ın farklı bir etkisi ise istihbaratın daha profesyonel hale gelmesi olmuştur. Geliştirilen istihbarat faaliyetleri, literatürde akademik bir bilim dalı olarak yerini almıştır. Etkili bir dış politika takibi yapmak için devletler istihbarattan en üst düzeyde yararlanmak zorundadır. Çünkü bugün devletler yönünden stratejik istihbarat kavramıyla sentez hale gelerek oluşturulduğu ve takip edildiği söylenemez. 1963-1964, 1967, 1974 Kıbrıs krizleri esnasında Türkiye'nin karar alma sürecinde etki eden temel aktörlerin kriz anlarındaki kullandıkları araçlar ve davranış kalıplarının analizi yapılarak Türk Dış Politikasının esas özellikleri ve kriz yönetim kültürü anlaşılır hale getirilmeye çalışılmıştır. Bu krizler esnasında Türkiye'nin nasıl bir dış siyaset karar verme sürecinin olduğu ve bu krizler esnasında kararlarını hangi kıstas ve önceliklere göre aldığı, hangi araçlara bağlı olduğunun tespiti yapılmıştır. Belirtilen tarihlerde meydana gelen krizlerde Türkiye'nin kriz yönetim kültürü bakımından kıyas halindeki analize tabi olmuş ve Kıbrıs meselesinin bütünlüğü de dikkate alınarak o süreçteki karar alma aşamalarına dair genel bir bakış açısı oluşturulmuştur. Bunun yanında krizler esnasında gerçekleştirilen kriz yönetim metotlarının Türk Dış politikası yönünden nasıl neticeler oluşturduğu da incelenmiştir. Böylece Kıbrıs meselesi özelinde Türk Dış Politikasının kriz şeklini yönetme konusundaki etkinlik ve yeterliliğinin değerlendirmesi yapılmıştır. Bu çalışmada istihbaratın Türkiye'de karar alıcıların kriz yönetimine etkisi incelenerek kriz yönetimi sürecinde karar alıcıların istihbaratı nasıl değerlendirdiği ve istihbarat faaliyetlerini nasıl gerçekleştirdiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
During the 1963-1964, 1967, 1974 Cyprus crises, the main features of the Turkish Foreign Policy and the crisis management culture were tried to be understood by analyzing the tools and behavior patterns used by the main actors in the decision-making process of Turkey. It has been determined what kind of foreign policy decision-making process Turkey has during these crises, according to which criteria and priorities it takes its decisions during these crises, and which tools it depends on. In the crises that occurred on the specified dates, Turkey's crisis management culture was subjected to a comparative analysis and a general perspective was formed on the decision-making stages in that process, taking into account the procedural integrity of the Cyprus issue. In addition, the results of the crisis management methods carried out during the crises in terms of Turkish foreign policy were also examined. Thus, the effectiveness and adequacy of the Turkish Foreign Policy in managing the crisis form in the Cyprus issue has been evaluated. In this study, it is aimed to determine how decision makers evaluate intelligence and perform intelligence activities in the crisis management process by examining the effect of intelligence on the crisis management of decision makers in Turkey. Intelligence work emerges through a cyclical process with its own unique methods and approaches. With the Cold War period, intelligence studies gained importance in international relations compared to its historical examples. A different effect of the Cold War on intelligence was the professionalization of intelligence. Developed intelligence activities have taken their place in the literature as an academic discipline. In order to pursue an effective foreign policy, states must take advantage of intelligence at the highest level. Because today, it cannot be said that it was created and followed by becoming a synthesis with the concept of strategic intelligence in terms of states.
Benzer Tezler
- Turkish foreign policy towards the Cyprus crises of 1964, 1967, and 1974: A poliheuristic perspective
1964, 1967 ve 1974 Kıbrıs krizleri karşısında Türk dış politikası: 'Poliheuristic' yaklaşım
OKHAN ERCİYAS
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. İBRAHİM ÖZGÜR ÖZDAMAR
- Türkiye-ABD ilişkilerinin 1998 sonrası savunma sanayii politikalarına etkileri
Turkey-US relations' effects on defense industry policy after 1998
CUMA TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Savunma ve Savunma TeknolojileriPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN SENCER PEKER
- Lübnan iç savaş'ında Türk dış politikası (1975-1992)
Turkish foreign policy during the Lebanon civil war (1975-1992)
ÇAĞLAR ÇERÇİNLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiAnadolu ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL YAKUT
- ABD'nin Ortadoğu politikaları ve Türk dış politikasına etkileri (1952-1964)
The effects of United States of America on Middle-East policies and Turkish foreign policy (1952-1964)
HALİL AKMAN
Doktora
Türkçe
2013
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ARSLAN
- 1974-1979 arası Bülent Ecevit'in başbakanlık dönemlerinde Türkiye-ABD ilişkilerinde krizler
Crisis in Türkiye-USA relations during Bülent Ecevit's prime ministery period between 1974-1979
NUR HAZAL AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerAydın Adnan Menderes ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TANER BULUT