Türkçe dersinde mantık yanlışlarından yararlanarak eleştirel düşünme öğretimi
Teaching critical thinking using fallacies in Turkish language course
- Tez No: 802437
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİT KARATAY, PROF. DR. MEHMET KURUDAYIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Bu araştırmanın amacı, Türkçe dersinde, eleştirel düşünmenin unsurlarından biri olan mantık yanlışlarını tespit etme becerisinin geliştirilmesine yönelik bir tasarım ortaya koymaktır. Araştırma, yarı deneysel yöntem ile öğretmen ve öğrenci görüşlerinden oluşan nitel verilerin bütünleştirildiği bir karma yöntem araştırmasıdır. Deneyin müdahale aşamasında,“en basit”ve“basit”şeklinde iki kategoriden oluşan mantık yanlışlarını tespit etme becerisi, metin temelli Türkçe derslerinde geliştirilmeye çalışılmıştır. Dersler mantık yanlışı kategorilerine dayalı iki türde; ön-son teste ait ölçme ise araştırmacı tarafından geliştirilen, yine mantık yanlışı kategorilerine dayalı iki farklı testle (Mantık Yanlışı Testi I ve II) gerçekleştirilmiştir. Deney, Bolu ilindeki dört ortaokulda 7. sınıfta öğrenim gören 111 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nitel kısmında, bu öğrencilerden deney gruplarında bulunan 51'inin ve bunların Türkçe öğretmenlerinin, Türkçe dersleri hakkındaki görüşlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, metin temelli Türkçe derslerinde, mantık yanlışlarını tespit etme becerisinin,“en basit”kategorisinde ve bazı mantık yanlışları bağlamında geliştirilebildiği ortaya konulmuştur. Bu çerçevede 7. sınıf öğrencilerinin“adam karalama”ve“eleştiri hakkı”mantık yanlışlarını tespit edebildiği belirlenmiştir. Mantık yanlışlarını tespit etme becerisinin, mantık yanlışlarının zorluk-karmaşıklık düzeyiyle ilişkili olduğu ve 7. sınıf öğrencilerinin bu beceriye ilişkin hazır bulunuşluğa, bazı mantık yanlışları bağlamında sahip olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bu hazır bulunuşluğu oluşturan ve bazı öğrencilerde mevcut olmayan ya da az bulunan en önemli özelliklerden birinin, biçimsel akıl yürütme olduğu çıkarımında bulunulmuştur. Araştırmada ulaşılan son önemli sonuç, mantık yanlışlarını tespit etme becerisinin geliştirilmesi konusunda model oluşturan Türkçe dersi tasarımının, çeşitli alanlardan birçok beceri ve yeterlikle ilişkilendirilebileceğidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to suggest a Turkish language course design for the development of the critical thinking skill of detecting logical fallacies. The research is a mixed method research in which quasi-experimental method and qualitative data consisting of teacher and student opinions are integrated. In the intervention phase of the experiment, the skill to detect fallacies consisting of two categories as“simplest”and“simple”was tried to be developed in text-based Turkish lessons. The lessons and measurement tool to evaluate mentioned skill at the pre-test and post-test stages are of two varieties based on fallacy categories. The measurement tool is the Logical Fallacies Test (I and II) which is developed by the researcher. The experiment was carried out with 111 seventh grade students from four secondary schools in Bolu. In the qualitative part of the study, the opinions of 51 students of experimental groups and their Turkish teachers about Turkish lessons were used. As a result of the research, it has been revealed that the skill to detect some fallacies can be improved in text-based Turkish lessons, but only as part of the“simplest”fallacy category. Within this framework, it was determined that seventh grade students were able to detect“argumentum ad hominem”and“right of criticism”. It was concluded that the skill to detect fallacies is related to the difficulty-complexity level of fallacies and seventh grade students do not have the readiness for this skill as regards some fallacies. In addition, it has been deduced that one of the primary features that constitute this readiness and are absent or limited in some students is formal reasoning. The last important result reached in the research is that the text-based Turkish course design is associated with many skills and competencies within various fields. It is thought that the text-based Turkish lesson design will set an example for development of the skill to detect fallacies.
Benzer Tezler
- Mantık yanlışlarından hareketle öğretimin 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme beceri ve tutumları üzerine etkisi
The effect of the education through logical fallacies on the seventh grade students' critical thinking skills and attitudes
HAKAN İSKENDER
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN DURUKAN
- Mantık problemlerine dayalı öğrenme etkinliklerinin dördüncü sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik başarı duyguları ve matematik başarıları üzerindeki rolü
The role of learning activities based on logic problems on fourth grade students' achievement emotions and mathematics achievement
BUKET KARADAĞ
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİDRABİ CİHANGİR DOĞAN
DR. BÜLENT ÖZDEN
- Ses sentezleme ve tanıma teknolojilerini kullanarak Türkçenin ana dil olarak öğretimi için zeki öğretim sistemi geliştirilmesi
The development of an intelligent tutoring system for teaching Turkish as a mother tongue through speech synthesis and recognition technologies
ABDULKADİR KARACI
Doktora
Türkçe
2013
Bilim ve TeknolojiGazi ÜniversitesiElektronik-Bilgisayar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NURSAL ARICI
- Gerçekçi matematik eğitimi yaklaşımıyla geliştirilen bilgisayar destekli mantık öğretimi materyallerinin 9.sınıf matematik dersinde uygulanmasının değerlendirilmesi
Evaluation of application of computer assisted logic instruction materials developped in realistic mathematics approach in 9th grade mathematics lessons
MEHMET FİKRET GELİBOLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. JALE BİNTAŞ
- Ders ağırlığı, içeriği ve okutulan kaynaklar bakımından ilahiyat fakültelerinde mantık dersi
Logic course in faculty of theology in terms of course weight, content
HAKAN ERARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAMİL KÖMÜRCÜ