Geri Dön

Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde yapım ekleri

Derivational morphemes in teaching Turkish as a foreign language

  1. Tez No: 802580
  2. Yazar: ELİF ÇEVİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HALİT KARATAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 252

Özet

Eklemeli diller arasında yer alan Türkçenin söz varlığının önemli bir bölümünü yapım ekleriyle türetilmiş sözcükler oluşturmaktadır. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde çekim ekleri üzerinde çok fazla durulurken yapım ekleri üzerinde o kadar çok durulmadığı görülmektedir. Yapım ekleri ve türetilmiş sözcükler bakımından oldukça zengin olan Türkçenin hem ana dili olarak öğretiminde hem de yabancı dil olarak öğretiminde yapım eklerinin öğretimine mutlaka yer verilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde, öğretilmesi gereken yapım eklerine ve bu eklerin öğretimine hangi seviyede yer verilmesi gerektiğine yönelik bir çerçeve program sunulmuştur. Bu çalışma nitel araştırma yaklaşımı ile yürütülmüş betimsel bir çalışmadır. Çalışma verileri belge incelemesi yoluyla elde edilmiş, verileri toplamak için Türkçenin öğretiminde kullanılan üç kaynak temel alınmıştır. Bu kaynaklar“A Frequency Dictionary of Turkish”adlı sözlük,“Yabancılar İçin Türkçe”ve“Yedi İklim Türkçe”öğretim setlerinin A1, A2, B1 ve B2 seviyelerine ait ders kitaplarıdır. Bu kaynaklardaki Türkçe yapım ekleriyle türetilmiş sözcükler belirlenerek yapım eklerinin kullanım sayısına ulaşılmaya çalışılmıştır. Ulaşılan sonuçlar çalışmaya dahil edilen üç kaynağa ve yapım eklerinin türlerine göre (isimden isim, isimden fiil, fiilden isim ve filden fiil yapan ekler) ayrı ayrı tablolar halinde gösterilmiştir. En son tüm kaynaklardan elde edilen toplam verilere göre tür ayrımı yapılmaksızın yapım eklerinin kullanım sayısını gösteren bir tablo oluşturulmuştur. Bu tablodaki sıralama göz önüne alınarak Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında 5-10 yıldır çalışmakta olan 6 öğreticinin görüşleri alınmış; uzman görüşleri, kitaplardaki öğrenme temaları ve dil bilgisel işlevler dikkate alınarak hangi yapım ekinin hangi seviyede öğretileceğine yönelik bir çerçeve program önerilmiştir.

Özet (Çeviri)

Words formed with derivational morphemes constitute a significant part of the vocabulary in Turkish, an agglutinative language. Inflectional morphemes are a highly debated issue in teaching Turkish as a foreign language. However, derivational morphemes need more emphasis in teaching Turkish as the mother tongue and as a foreign language since Turkish is quite rich regarding derivational morphemes and derived words. This study presents a framework program for derivational morphemes and the level required for their instruction while teaching Turkish as a foreign language. This descriptive study employed qualitative research methods. Data were collected through document analysis of three books to teach Turkish, including the dictionary titled“A Frequency Dictionary of Turkish”,“Yabancılar İçin Türkçe”, and A1, A2, B1, and B2 level Turkish textbooks from“Yedi İklim Publishing House”. The derived words in those books were identified, and the count of their derivational morphemes was measured. The results were organized on separate charts based on the books and type of the derivational morphemes (from noun to noun, from noun to verb, from verb to noun, and from verb to verb). Finally, a chart that shows the count of derivational morphemes based on the total data from all resources without separating them based on the type was created. Six experts, who have been teaching Turkish as a foreign language for five to ten years, were asked to share their opinions on the order on this chart. A framework program regarding the types of derivational morphemes and the level for those to be taught was proposed based on expert opinions, instructional themes in Turkish teaching books, and grammatical functions.

Benzer Tezler

  1. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde dilbilimsel artıklık ve uzatıma ilişkin öğrenicilerin farkındalık düzeyleri

    Learners' awareness levels of linguistic redundancy and pleonasm in teaching Turkish as a foreign language

    SEDA DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPASLAN OKUR

  2. Herbert Jansky'nin ana dili Almanca olanlara Türkçe öğretim metodu

    Herbert Jansky's method of teaching Turkish to native speakers German

    M. SANİ ADIGÜZEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMET CEMİLOĞLU

  3. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde cümle piramidi tekniğinin yazma eğitiminde kullanımı

    Use of sentence pyramid technique in teaching of Turkish as a foreign language in writing education

    İSMAİL AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSakarya Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALPASLAN OKUR

  4. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan hikâye kitaplarının söz varlığı açısından değerlendirilmesi: Salih Hikâye Serisi örneği

    Evaluation of story books in terms of vocabulary in teaching Turkish as a foreign language: Sample of Salih Story Series

    TUĞÇE BAYRAK GÖKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLAY ÇAĞLAYAN DİLBER

  5. Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri

    The challenges and their coping ways in Turkish language teaching as a foreign language

    SELMA ISLIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET AKKAYA