İnsan hakları açısından gerekçeli karar hakkı ve hukuki argümantasyon
Right to reasoned decision in terms of human rights and legal argumentation
- Tez No: 802704
- Danışmanlar: PROF. DR. HARUN TEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Hukuk, Philosophy, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnsan Hakları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile kabul edilmiş temel insan haklarından olan adil yargılanma hakkının geniş yorumlanması ile ortaya çıkan ve ilgili metinlerde açıkça yer almayan zımni haklardan birisi de gerekçeli karar hakkıdır. Bununla birlikte, kararlarda yeterli gerekçe göstermeme, insan hakları ihlallerine de yol açabilmektedir. Gerekçeli karar hakkı, kısaca mahkeme kararlarının gerekçeli olması gerektiği anlamına gelir ve karar vericiler için bir yükümlülüktür. Tarafların yargılama sürecinde dinlenildiklerini anlamalarının yegâne yolu gerekçedir. Gerekçeli karar hakkı, hukuk sisteminde daha adil bir yargılama süreci sağlamak için önemli ve zorunlu bir unsurdur. Ancak, bazı durumlarda karar vericiler, kararlarını yeterince gerekçelendirmedikleri için bu hakkı ihlal edebilmektedirler. Özellikle ülkemizde yargının iş yükünün oldukça fazla olması ve bu yükün giderek artması, gerekçeli kararları rasyonaliteden uzaklaştırmaktadır. Bu bağlamda, çalışmamız gerekçeli karar hakkı ihlallerine ve gerekçeye teorik bir açıdan yaklaşan hukuki argümantasyon teorilerine odaklanmaktadır. Bu açıklamalar ışığında ilk bölümde, gerekçeli karar hakkının çıkış noktası olan insan hakları ve adil yargılanma hakkı kavramları ele alınmaktadır. İkinci bölümde, gerekçeli karar hakkının temel unsurları belirlenip hakkın ihlal edildiği durumlar, ulusal ve uluslararası hukuk ve yüksek yargı kararları ışığında değerlendirilmektedir. Üçüncü bölümde ise, gerekçeli karar hakkına ilişkin yükümlülüğünün layıkıyla yerine getirilmesine yardımcı olacağı değerlendirilen hukuki argümantasyon teorileri incelenmektedir. Bu tez, karar vericilerin gerekçe ödevini rasyonel olarak yerine getirmelerinin önemini vurgulamakta ve özellikle hakimlerin bu konuya dikkatini çekmeye çalışmaktadır.
Özet (Çeviri)
Interpreting the right to a fair trial, which is one of the fundamental human rights recognized by the European Convention on Human Rights, the implicit right of reasoned decision emerges as one of the implicit rights not explicitly stated in the relevant texts. However, the failure to provide sufficient reasoning in judgments can also lead to violations of human rights. The right to a reasoned decision means that court decisions should be justified and it is an obligation for decision-makers. The only way for the parties to understand that they have been heard in the judicial process is through reasoning. The right to a reasoned decision is an important and mandatory element in the legal system to ensure a fair trial process. However, in some cases, decision-makers may violate this right by inadequately justifying their decisions. Especially in our country, the significantly high workload of the judiciary, which is continuously increasing, distances reasoned decisions from rationality. In this context, our study focuses on violations of the right to a reasoned judgment and legal argumentation theories that approach reasoning from a theoretical perspective. In light of these explanations, the first section of the study examines the concepts of human rights and the right to a fair trial, which are the starting points of the right to a reasoned decision. In the second section, the fundamental elements of the right to a reasoned decision are identified, and situations where the right is violated are evaluated in the light of national and international law and higher court decisions. The third section examines legal argumentation theories that are considered to contribute to fulfilling the obligation of the right to a reasoned decision. This thesis emphasizes the importance of decision makers to fulfill the duty of reasoning rationally and especially tries to draw the attention of judges to this issue.
Benzer Tezler
- Rights of future generation: Right to environment and access to natural resources
Gelecek nesillerin hakları: Çevre hakkı ve doğal kaynaklara erişim
AFRA TEREN GÜRLÜLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMİRHAN BURAK ÇELİK
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla ortaya çıkan adil yargılanma hakkı kriterlerinin Türk idari yargılama hukuku açısından muhtemel ve gerçekleşen etkileri
Actualized and probable effects of ECtHR' fair trial criterias on Turkish administrative jurisdiction law
NURCAN YILMAZ
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında Türk Medeni Usul Hukuku açısından adil yargılanma hakkı
Right to a fair trial regarding Turkish Law of Civil Procedure in consideration of European Convention of Human Rights and the Desicions of European Court of Human Rights
SEZİN AKTEPE ARTIK
Doktora
Türkçe
2014
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR HAKAN PEKCANITEZ