Ar-Ge harcamalarına yönelik mali teşvikler ve Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi
Financial incentives for R&D expenditures and the effect of R&D expenditures on economic growth
- Tez No: 802838
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DEBİ KONUKCU ÖNAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Günümüzde küreselleşme ile ülkeler arasında rekabet artmış, ucuz işgücü ve doğal kaynakların yanı sıra, teknolojik yenilikler üretim fonksiyonlarının önemli bir girdisi haline gelmiştir. Bu nedenle ülkelerin Ar-Ge faaliyetlerine sağladıkları teşvikler oldukça önem kazanmıştır. Bu çalışmada Ar-Ge, teknolojik gelişme ve yeniliğe dayalı ekonomik büyüme modelleri ile 21 OECD üyesi ülkenin Ar-Ge faaliyetlerine sağladıkları mali teşvikler incelenmiştir. Sonrasında ise Türkiye'de uygulanmakta olan yasal mevzuata ilişkin olarak detaylı açıklamalara yer verilmiştir. Çalışmanın amacı patent başvuru sayıları, Ar-Ge faaliyetleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu nedenle, ulusal ve uluslararası alanda bu konuda yapılmış çalışmalara yer verilmiş ve 22 OECD üyesi ülkenin 1990-2019 dönemine ilişkin patent başvuru sayıları, Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyüme verileri ekonometrik bir model aracılığıyla analiz edilmiştir. Analizde panel veri yöntemi kullanılmış olup, Pesaran CD yatay kesit bağımlılık testi, Pesaran Yamagata Delta homojenlik testi, Harris-Tzavalis panel birim kök testi, Westerlund eş bütünleşme testi, Pesaran CCEMG eş bütünleşme katsayı testi ve Juodis, Karavias ve Sarafadis Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Analizde kullanılan değişkenler birimler arası korelasyon içerdiğinden, yatay kesit bağımlılığı durumunu göz önüne alan durağanlık testleri uygulanmış ve modelde yer alan serilerin birinci farklarında durağan hale geldiği tespit edilmiştir. Eş bütünleşme analizinde patent sayıları, Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyümenin yer aldığı modelde uzun dönemli eş bütünleşme ilişkisi olmadığı, ancak patent başvuru sayılarının yer almadığı modelde Ar-Ge harcamaları ile bağımlı değişken olan ekonomik büyüme arasında pozitif yönde eş bütünleşme ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ar-Ge harcamalarında meydana gelen %1'lik artışın bağımlı değişken olan ekonomik büyüme üzerinde pozitif yönde ve %0,11 oranında etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan nedensellik analizi sonucunda ise ekonomik büyüme değişkeni ile Ar-Ge harcamaları değişkeni arasında pozitif ve çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Today, competition among countries has increased with globalization, and besides cheap labor and natural resources, technological innovations have become an important input of production functions. For this reason, incentives provided by countries to R&D activities have gained importance. In this study, economic growth models based on R&D, technological development and innovation and the financial incentives provided by 21 OECD member countries to R&D activities were examined. Afterwards, detailed explanations regarding the legal legislation being implemented in Turkey are given. The aim of the study is to investigate the effect of R&D activities and number of patent applications on economic growth. For this reason, national and international studies on this subject are included and R&D expenditures, number of patent applications and economic growth data of 22 OECD member countries for the period 1990-2019 are analyzed through an econometric model. Panel data method was used in the analysis, Pesaran CD cross-section dependency test, Pesaran Yamagata Delta homogeneity test, Harris and Tzavalis panel unit root test, Westerlund cointegration test, Pesaran CCEMG cointegration coefficient test and Juodis, Karavias and Sarafadis Granger causality test were applied. Since the variables used in the analysis contain correlations between units, stationarity tests taking into account the cross-section dependency were applied and it was determined that the series became stationary when the first difference was taken. In the cointegration analysis, it has been determined that there is no long-term cointegration relationship in the model where the number of patents, R&D expenditures and economic growth are included, but there is a positive cointegration relationship between R&D expenditures and economic growth in the model where the number of patent applications is not included. It was concluded that 1% increase in R&D expenditures increased economic growth by 0.11%. In the causality analysis, it was concluded that there is a bidirectional causality relationship between the variables of economic growth and R&D expenditures.
Benzer Tezler
- Ar-Ge faaliyetlerine ilişkin teşvikler ve ar-ge giderlerinin UMS - TMS kapsamında mali tablolara yansıtılması
Incentives for research and development (R&D) activities and transfering of R&D expenditures into the financial tables complied with International Accounting Standarts (IAS) ? Turkish Accounting Standarts (TMS)
BETÜL YAVUZ
- Küçük ve orta büyüklükteki işletme (KOBİ)'lere sağlanan kamusal Ar-Ge teşvikleri: Kamusal ar-ge teşviklerinin KOBİ'ler üzerindeki etkilerine yönelik bir anket çalışması
Public R&D incentives provided to the small and medium sized enterprises (SMEs): A survey study oriented the impact of public R&D incentives for SMEs
FİGEN ERTAN
- Ar-ge faaliyetlerine sağlanan teşvikler ve raporlanması
Incentives providing research and development activities an its reporting
AHMET MURAT YILDIZ
- Ar-ge ve tasarım merkezlerinde muhasebe ve vergi uygulamaları
Accounting and tax applications in r&d and design centers
ELİF ÇAĞATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MİHRİBAN ÇOŞKUN ARSLAN
- Kümelenme faaliyetlerine yönelik mali teşvikler: Türkiye için bir model önerisi
Fiscal incentives for clustering activities: A model proposal for Turkey
HAKTAN SEVSAY