Ottoman-Islamic aesthetics and visual culture in palatial architecture and landscape: The case of Topkapi Palace in the 15th and 16th centuries
Saray mimarisi ve peyzajında Osmanlı-İslam estetiği ve görsel kültürü: 15. ve 16. yüzyıllarda Topkapı Sarayı örneği
- Tez No: 802854
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ UZAY PEKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 550
Özet
Bu tez, Topkapı Sarayı'nı anlamak ve anlamlandırmak üzerine yapılan akademik çalışmalara katkı sağlamayı amaçlar, Osmanlı düşünce dünyasının Topkapı Sarayı'nın mekânlarına nasıl yansıdığını irdeler. Tez temel olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun en güçlü olduğu ve dolayısıyla Osmanlı sanat ve estetiğinin olgunlaşarak doruğa ulaştığı 15. ve 16. yüzyıla odaklanır. Tez, Osmanlı hanedanının sanat ve mimaride kullandığı üslup ve mekânsal tercihleri, Osmanlı düşünce dünyasının dört bileşeni olan politik düşünce, felsefi düşünce, dini düşünce ve tasavvufî düşünce üzerinden açıklar. Bu çalışmaya başlarken, Osmanlı siyasi, felsefî, dinî ve tasavvufî düşüncesinde baskın etken Sünnî İslam inanç sistemi olarak kabul edilmiş, Topkapı Sarayı'nın analizinin İslâm estetiğinin teorik çerçevesi ile yapılması uygun bulunmuştur. Bu bağlamda, İslâm estetiğine dair temel öğretiler belirlenmiştir. Bunlar belirlenirken, İslâm estetiğine dair literatür üzerinde detaylı bir çalışma yapılmış ve konu üzerine yazılmış kaynaklardaki kavramlar belirlenmiştir. Osmanlı düşünce sistemini oluşturan her bir öğe (siyaset, felsefe, din, sufizm) estetik boyut çerçevesinde ayrıntılı şekilde incelenmiş ve saray üzerindeki mekânsal yansımaları irdelenmiştir. Tez, Topkapı Sarayı'nın devlet ve sultanın ikamet yeri olduğu gerçeğinden yola çıkarak İslâm'ın mesken estetiğinin de izlerini sürürerek mekâna dair tercihleri sorgular.
Özet (Çeviri)
This dissertation contributes to our understanding of the Topkapı Palace in Istanbul. Its main inquiry is how the Ottoman mindset shaped it from the 15th to the 16th century when the Ottoman Empire was strongest and Ottoman art and aesthetics matured and reached their peak. This study introduces a methodological aesthetic analysis and reveals the meanings, values, and thoughts underlying spatial preferences in this age. The factors that shaped the Ottoman mindset are grouped into political, philosophical, religious, and sufī thought systems. This study started with the premise that the dominant factor that influenced the Ottoman mindset was the Sunnite belief system, and the analysis of the Topkapı Palace is based on the theoretical framework of Islamic aesthetics. Its doctrines are discussed in terms of a detailed study of the literature on Islamic aesthetics, revealing basic concepts which are related to the spatial features of the Topkapı Palace. Since the palace is the household of the state and the sultan, the preferences for the spaces are further studied by specifically following the household aesthetics of Islam.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi'nde Bursa'da dinî mûsikî
Religious music of Bursa during Republic Period
ŞEMSETTİN ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2023
MüzikBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET ZİNNUR KANIK
- Irak geleneksel mimarisinin çağdaş Irak resim sanatına yansımaları
Reflections of Iraqi traditional architecture on contemporary Iraqi painting art
DELAN NAZİR JASIM JASIM
- Geleneksel Gaziantep evlerindeki avluların rolünün yerel veriler bağlamında değerlendirilmesi
The evaluation of the role of the courtyards in traditional Gaziantep houses in context of local data
MUSTAFA ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
