Narsisistik rekabet, hayranlık ve kırılganlık özelliklerinin bağımlılıklar ve psikolojik semptomlarla ilişkisinde başa çıkma stillerinin aracı rolü
The mediating role of coping styles between the relationship of narcissistic rivalry, admiration, vulnerability with addiction and psychological symptoms
- Tez No: 802908
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞÜKRAN GÜLİN EVİNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Narsisizm kırılgan ve büyüklenmeci boyutlar ile kavramsallaştırılmış, sağlıklılık ve psikopatolojilerle ilişkili görülmüştür. Kırılgan narsisizm, nevrotik kişilik ve psikopatolojilerle ilişkili olarak raporlanırken büyüklenmeci boyut daha çelişkili bulgular sunmuştur. Büyüklenmeci narsisizmin çelişkili bulgularından hareketle hayranlık ve rekabet alt boyutları kavramsallaştırılmıştır (Back ve ark., 2013). Hayranlık statü elde etme, takdir kazanma, liderlik etme gibi davranış ve bilişler ile ilişkiliyken, rekabet daha çok tehdit algısı, kaygı, başarısızlık korkusu ve haset gibi sonuçlar ile ilişkilidir. Kişilik özelliklerinin çeşitli davranışlar ile ilişkisinden hareketle bu özelliklerde ortaya çıkan stresle başa çıkma davranışlarının incelenmesi önemli görülmektedir. Bu araştırma kapsamında Lazarus ve Folkman'ın (1984) kuramından hareketle stresle başa çıkma davranışlarının narsisistik kişilik boyutlarının alkol, madde bağımlılık riskleri, sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik semptomları yordamasındaki aracı rolünü anlayabilmek amaçlanmıştır. Narsisizmin daha iyi anlaşılabilmesi, rekabet ve hayranlık boyutlarının klinik perspektifteki kullanımının artması ve Türkiye kültürüne özgü bir çalışmanın yürütülmesi hedeflenmiştir. Araştırmada 18-45 yaş aralığındaki 279 katılımcıya ait veriler hiyerarşik regresyon analizleri ve Hayes tarafından geliştirilen PROCESS eklentisindeki Model 4 aracılığıyla incelenmiştir. Hayranlık boyutunun psikolojik sağlıklılığa ilişkin olarak depresyon seviyesini (ß= -.14, t= -2.22, p=.028) ve davranışsal ilgiyi kesme davranışını (ß= -.22, t= -3.47, p=.001) negatif yönde yordadığı görülmüş, yadsıma davranışıyla pozitif yönde ilişkili bulunmuştur (ß= .17, t= 2.94, p=.004). Aracılık hipotezi doğrulanamamıştır. Rekabet boyutu; alkol (ß= .22, t= 3.77, p
Özet (Çeviri)
Narcissism has been conceptualized with vulnerable and grandiose dimensions and has been associated with well-being and psychopathologies. Vulnerable narcissism was reported in association with neurotic personality and psychopathologies, while the grandiose dimension presented more contradictory findings. Based on the contradictory findings of grandiose narcissism, admiration and rivalry dimensions were conceptualized (Back et al., 2013). While admiration is associated with behaviors and cognitions such as gaining status, gaining appreciation and leadership; rivalry is more associated with results such as threat perception, anxiety, fear of failure, and envy. Considering the relationship between personality traits and various behaviors, it is important to examine the coping behaviors that emerge in these traits. Within the scope of this research, it was aimed to understand the mediating role of narcissistic personality dimensions of coping behaviors in the prediction of alcohol and substance addiction risks, social media addiction and psychological symptoms based on the theory of Lazarus and Folkman (1984). It is aimed to better understand narcissism, to increase the use of rivalry and admiration dimensions in clinical perspective, and to conduct a study specific to Turkish culture. In the study, the data of 279 participants between the ages of 18-45 were analyzed through hierarchical regression analyzes and Model 4 in the PROCESS plugin developed by Hayes. Admiration dimension negatively predicted depression level (ß= -.14, t= -2.22, p=.028) and behavioral disengagement behavior (ß= -.22, t= -3.47, p=.001) regarding psychological health, and also found to be positively associated with denial behavior (ß= .17, t= 2.94, p=.004). The mediation hypothesis for admiration could not be confirmed. For rivalry dimension; alcohol (ß= .22, t= 3.77, p
Benzer Tezler
- Üstün yetenekli çocukların psikolojik, sosyal ve duygusal özellikler açısından incelenmesi
The examination of gifted children in terms of psychological, social, and emotional characteristics
HAKAN SARIÇAM
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM FAZLIOĞLU
- 18-45 yaş arası bireylerde düzenli spor yapmanın sporcu kimliği, narsisizm ve empati düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between athlete identity, narcissism and empathy levels of regular sports in individuals aged 18-45
FAKHRİYYA NASİRZADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN EBADİ
- Üniversite öğrencilerinde narsisistik kişilik ve borderline kişilik yapılanmaları ile ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The role of parents 'attitudes in narcissistic andborderline for university students
MEHMET KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESRİN DUMAN
- Yetişkin bireylerde narsistik hayranlık ve narsistik rekabet düzeylerinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relationship of narcissistic admiration and narcissistic rivalry levels with depression and anxiety levels in adult individuals
MEHMET ZAHİD ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGİSU NEHİR AYDIN
- Narsistik hayranlık ve rekabet örgütsel özdeşleşmeyi etkiler mi: Örnek bir uygulama
Do narsistic admiration and rivalry affect behavior organizational identification: A case study
METE ŞİRİNKAN