Liseli gençlerde sosyal medya ve din ilişkisi üzerine nitel bir araştırma: Kuzey Makedonya örneği
A qualitative research on the relationship between social media and religion whithin high school students: The example of North Macedonia
- Tez No: 803312
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ODABAŞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Kuzey Makedonya, Gostivar, Sosyal Medya, Sosyal Medya ve Gençlik, Sosyal Medya ve Din, Lise Gençliği, North Macedonia, Gostivar, Social Media, Social Media and Youth, Social Media and Religion, High School Teenagers
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Son yıllarda sosyal medyanın yoğun bir şekilde kullanıldığını görmekteyiz. Bu kullanım sonucuna bağlı olarak ise insan hayatında birtakım psikolojik ve sosyolojik etkiler oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucunda sosyal medyayı yoğun kullanan kişilerin birçok yönden olduğu gibi dini yönden de etkilendikleri ortaya çıkmıştır. Sosyologların toplumdaki dini tutum ve davranışlarını etkileyen faktörleri doğru şekilde anlaması, sosyoloji özelde din sosyolojisi alanında daha etkili çalışmalar yapmaları konusunda destek sağlayabilir. Bu konuyla ilgili literatürde yapılan çalışmalara baktığımızda dolaylı bazı araştırmaların çalışıldığını görsek de doğrudan kullanıcıların sosyal medya kullanımıyla dini tutum ve davranışları arasındaki ilişkiyi inceleyen çok az çalışma olduğunu görmekteyiz. Özellikle Kuzey Makedonya devleti özelinde baktığımızda ise bu tarz bir çalışmanın bulunmadığı tespit edilmiştir. Araştırmamızın temel amacı bu boşluğun giderilmesi konusunda literatüre katkı sağlamaktır. Tezimizin ilk bölümünde Kuzey Makedonya devletinin coğrafi, etnik, dini, sosyo-ekonomik ve eğitim yapısı hakkında genel bilgiler verilmiştir. Araştırmamızın ikinci bölümünün başında geleneksel medyadan sosyal medyaya geçiş dönemindeki evrelerden bahsedilmiştir. Daha sonra sosyal medya kavramına, tarihçesine ve özelliklerine değinilmiştir. Bölümün devamında ise sosyal medya platformları arasında en popüler olan platformlar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmamızın son bölümü olan üçüncü bölümünde ise tam 4 farklı lisede eğitim gören 25 öğrenciyle gerçekleştirdiğimiz mülakattan elde ettiğimiz verilerin değerlendirmesi yapılmıştır. Araştırmamız nitel bir araştırmaya dayanmaktadır bu sebeple nitel araştırma yöntem ve tekniklerinden istifade edilmiştir. Tezimizde çalışmanın temel problemi olan Kuzey Makedonya'da örgün eğitim gören liseli gençlerin sosyal medya kullanımları ile dini tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin var olup olmadığı araştırılmıştır. Kuzey Makedonya'nın Gostivar şehrinde 4 farklı lisede gerçekleştirdiğimiz mülakattan elde edilen sonuçları değerlendirdiğimizde liseli öğrencilerin dini hayatları açısından ciddi bir problem yaşamadıkları sadece ibadetlerini yerine getirmede zayıf oldukları tespit edilmiştir. Liseli öğrencilerin sosyal medya kullanımlarını değerlendirdiğimizde ise gençlerin sosyal medyaya ciddi anlamda bir bağımlılık hissetmediklerini, günde 5-6 saat kullandıklarını ortaya çıkmıştır. En çok tercih edilen sosyal medya platformunun Instagram olduğu tespit edilmiştir. Öğrenciler sosyal medyayı daha çok eğlence, bilgi edinme, iletişim amaçlı kullandıkları görülmüştür. Gençlerin sosyal medyayı dini amaçlı kullanım düzeylerinin zayıf olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların sosyal medyayı dini gerekçelerle kullanımları daha çok merak ettikleri dini konu üzerine araştırma yapmaları, önlerine dini içerikli bir video çıktığında izlemeleri, Youtube uygulamasından Kur'an ve vaaz dinlemeleri şeklinde olduğu görülmüştür. Sosyal medyanın liseli öğrencilerin dini tutum ve davranışlarına olumlu veya olumsuz etkide bulunup bulunmadığı araştırılan bu çalışmada, Kuzey Makedonya'nın Gostivar şehrinde eğitim gören liseli öğrencilerin sosyal medyadan olumsuz yönden ziyade daha çok olumlu yönden etkilendikleri, sosyal medya sayesinde yeni bilgiler edindikleri, dini hayatlarına motivasyon sağlayan içerikleri takip ettikleri tespit edilmiştir. Dini hayatlarındaki yaşadıkları zayıflıklar, ibadet konusundaki eksiklikler, sosyal medyadan daha çok tembelliklerinden, aldıkları din eğitimi yetersizliğinden ve okullarındaki abdesthane ve mescit eksikliğinden olduğu sonucuna varılmıştır. Sosyal medyanın liseli gençlerin dini tutum ve davranış üzerindeki etkileri konusunda elde ettiğimiz bu sonuç sosyal medya ve dini tutum konusundaki diğer çalışmalarla sonuç bakımından farklılık gösterdiği için araştırmamıza özgün bir değer kazandırmıştır.
Özet (Çeviri)
In recent years, we see that social media is being used extensively. Depending on this use, there are some psychological and sociological effects on human life. In these researches has been revealed that people who use social media intensively are affected in a religious way as well as many other aspects. The correct understanding of the factors that affect the religious attitudes and behaviors of the sociologists in the society can support them to carry out more effective studies in the field of sociology, especially the sociology of religion. When we consider the literature, we see that there are very few studies examining the relationship between social media use and religious attitudes and behaviors of users, and most of these studies seem to deal with this issue indirectly. Especially when we look at the state of North Macedonia, it has been determined that there is no such study. The main purpose of our research is to contribute to the literature to fill this gap. In the first part of our thesis, general information about the geographical, ethnic, religious, socio-economic and educational structure of the state of North Macedonia is given. At the beginning of the second part of our research, the phases in the transition period from traditional media to social media were mentioned. Afterwards, the concept of social media, its history and its features are mentioned. In the following, information about the most popular social media platforms is given. In the third part, which is the last part of our thesis, the data obtained from the interview we conducted with 25 students studying in 4 different high schools were evaluated. Since our thesis is a qualitative research, it was evaluated by using qualitative research methods and techniques. İn our thesis, the main problem of the study is to investigate whether there is a relationship between social media use and religious attitudes and behaviors of high school students who are formally educated in North Macedonia. When we evaluate the results obtained from the interviews we conducted in 4 different high schools in the city of Gostivar, North Macedonia, it has been determined that high school students do not have a serious problem in terms of their religious life, but they have difficulties in fulfilling their prayers. When the use of social media by high school students was evaluated, we found that young people do not feel a serious dependence on social media and use it for 5-6 hours a day. It has been found that the most preferred social media platform is Instagram and the students use social media mostly for entertainment, information and communication purposes. İt has been determined that the young people's use of social media for religious purposes is low the participants use of social media for religious reasons is mostly in the form of doing research on the religious subject they are curious about, whatching a religious video when they come across, listening to the Qur'an and sermons from Youtube. In this study, which investigates whether social media has a positive or negative effect on the religious life and worship of high school students, has been determined that high school students studying in Gostivar, North Macedonia, are affected more positively than negatively by social media, and that they gain new information thanks to social media as they follow the contents that provide motivation to their religious life. It was concluded that the weaknesses they experienced in their religious life and the deficiencies in worship were due to their laziness, the inadequacy of the religious education they received, and the lack of the places used for ablutions and mosques in their schools rather than social media. These data on the effects of social media on the religious attitudes and behavior of high school students have given our research a unique value as it differs from other studies on social media and religious attitudes in terms of results.
Benzer Tezler
- Sosyal medya kullanımının dini inanç ve davranışla ilişkisi (Bursa lise öğrencileri örneği)
The relationship of social media use with religious beliefs and behaviors (Example of Bursa high school students)
OSMAN VARSAK
Doktora
Türkçe
2023
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ISMAIL SAGLAM
- Liseli gençlerde kimlik bağlamında sosyal medya kullanımı ve din algısı: Ankara örneği
Social media use and perception of religion in the context of identity among high school youth: The case of Ankara
AMİNE AFRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEHLÜL TOKUR
- Dijital çağda din eğitimi alan kız öğrencilerde din kurumu algısının değişim ve dönüşümü üzerine bir araştırma
A research on the change and transformation of religious institution perception in girl students taking religious education in the digital
SELVER BERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiFırat ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEYZADE NADİR ÇETİN
- Sosyal medyanın lise gençliğinin değerleri üzerindeki etkileri: İzmir örneği
The effects of social media on the values of the high school youth: The example of İzmir
İSMAİL PARLAMIŞ
Doktora
Türkçe
2023
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN ÇAPCIOĞLU
- Liseli gençlerin izlediği popüler dizilerde aile imajı: Sakarya örneği
Family image in popular TV series watched by high school teens: The example of Sakarya
MUHAMMED FURKAN KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSakarya ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH İNCE