Göbeklitepe sembollerinin günümüz seramik ve çini yüzeylerde yorumlanması
Interpretation of Göbeklitepe symbols on modern ceramic and tile surfaces
- Tez No: 804453
- Danışmanlar: DOÇ. SERAP IŞIKHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Sembol, Göbeklitepe, Şanlıurfa, Symbol, Göbeklitepe, Şanlıurfa
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Göbeklitepe, Şanlıurfa şehir merkezinin 15 km kuzeydoğusunda yer alan ve Kara Harabe (Örencik) Köyü'nün 2,5 km doğusunda bulunan bir yapılar topluluğudur. 1963 yılında Güneydoğu Anadolu Tarihöncesi Araştırma Karma Projesi kapsamında İstanbul ve Chicago Üniversiteleri'nin ortaklaşa yaptıkları yüzey araştırmaları tespitinden sonra Göbeklitepe'de 1994 yılında kazı çalışmalarına başlanmıştır. Kazılar sonunda Göbeklitepe'nin arkeologlara göre insanlık tarihinin en eski yapılar topluluğundan biri olduğu tespit edilmiştir. Bölgede 20 adet tapınak saptanmış ancak henüz 8 tanesi gün yüzüne çıkarılabilmiştir. Ortaya çıkarılan tapınakların kalıntılarında hayvan ve insan heykelleri, T biçimindeki dikili taşlar, idoller, çeşitli şekiller, motifler, maskeler, sayısız sembol ve simgelerin bulunması, burada yaşayan insanların dini inançları için tapınakları inşa ettiklerini düşündürmektedir. Bu çalışmada, tapınakların ortaya çıkarılan kalıntılarının sanatsal ve estetik bakımdan yerinde incelenmesi, bugüne kadar yazılmış bilimsel yayınları da dikkate alarak, seramik yüzeylerde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda 2021'de bölgeyi yerinde inceleme ve araştırma imkânı bulunmuştur. Sembol, heykel ve dikilitaşlar özelinde tapınaklarda çok sayıda kalıntı incelenmiş ve bunlardan esinlenerek kalıntıların çağdaş seramik yüzeylere yansımalarına ilişkin tasarımlar gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Göbeklitepe is a collection of buildings located 15 km northeast of the city center of Şanlıurfa and 2,5 km east of the village of Kara Harabe (Örencik). In 1963, excavations were started in Göbeklitepe in 1994 after the detection of surface surveys conducted jointly by Istanbul and Chicago Universities within the scope of the Southeast Anatolia Prehistoric Research Mixed Project. At the end of the excavations, it was determined that Göbeklitepe is one of the oldest collection of buildings in human history according to archaeologists. 20 temples have been identified in the region, but 8 of them have yet to be unearthed. The presence of animal and human statues, T-shaped obelisks, idols, various shapes, motifs, masks, numerous symbols and icons in the remains of the uncovered temples suggests that the people living here built the temples for their religious beliefs. In this study, it was aimed to examine the unearthed remains of the temples artistically and aesthetically in situ and to evaluate them on ceramic surfaces, taking into account the scientific publications written to date. Accordingly, in 2021, it was possible to inspect and investigate the region on the spot. A large number of relics were examined in temples, especially symbols, sculptures and obelisks, and designs related to the reflection of relics on contemporary ceramic surfaces were carried out based on them.
Benzer Tezler
- Göbeklitepe'den bugüne resim ve sembollerin gelişimi, dini ve toplumsal etkileri
The development of paintings and symbols from Göbeklitepe to today, their religious and social effects
ŞEHRAZAT YASDIMAN AKTAŞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ArkeolojiAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ AKYÜZ
- Kutsal mekânın yeniden üretimi: Göbekli Tepe örneği
Reproduction of the sacred space: The example of Göbekli Tepe
ELİF BAŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
CoğrafyaSüleyman Demirel ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL KERVANKIRAN
- Göbeklitepe'de yer alan astronomik sembollerin sanata yansıması ve özgün kişisel uygulamalar
Reflection of the astronomical symbols of gobeklitepe in arts and original personal artistic works
VASFİYE GÜNSEL KESERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGüzel Sanatlar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ONUR ERMAN
- Din arkeolojisinin imkânı ve Göbeklitepe
The possibility of archeaology of religion and Göbeklitepe
BİLAL TOPRAK
Doktora
Türkçe
2019
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞİNASİ GÜNDÜZ
- Türk resim sanatında alegorik, metaforik ve sembolik eğilimler
Allegorical, metaphorical and symbolic tendencies in Turkish painting
ZİŞAN GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarKırıkkale ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞUAYYİP YÜCEL