Geri Dön

Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında bisfenol a (BPA) düzeyleri ve bilişsel işlevler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Evaluation of the relation between bisphenol A (BPA) levels and cognitive functions in adult attention deficit hyperactivity disorder patients

PDF İndir

  1. Tez No: 804690
  2. Yazar: DUYGU DEĞİRMENCİOĞLU GÖK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA TUYGAR OKUTUCU
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Amaç: DEHB etiyolojisinde altta yatan mekanizmalar tam olarak aydınlatılamamış olmakla birlikte, etiyolojide genetik, çevresel ve psikososyal faktörlerin rolü olduğu bilinmektedir. DEHB etiyolojisindeki çevresel faktörler açısından araştırmaların devam ettiği bir alan Endokrin Bozucu Kimyasal (EDC) maruziyetidir. Günlük yaşamda en sık karşılaşılan Endokrin Bozucu Kimyasallardan biri olan Bisfenol A maruziyeti ile, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bilişsel işlevlerde bozulmalar, duygu düzenleme sorunları, davranış problemleri gibi bozukluklar arasında ilişkiler bildirilmektedir. Çalışmamızda erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hastalarında Bisfenol A maruziyetinin, serumda Bisfenol A düzeylerinin ölçülerek bilişsel işlevler ve işlevsellik üzerine etkisinin değerlendirilmesi ve elde edilen verilerin sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışmamıza polikliniğimize başvuran Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tanısı bulunan 45 hasta ve 45 sağlıklı kontrol dahil edildi. Katılımcılara DIVA 2.0 (Yetişkinlerde DEHB İçin Tanısal Görüşme) tanısal görüşme ölçeği ve DSM-5 Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-5) envanteri uygulandı. Tüm katılımcılar tarafından çalışmamızın sosyodemografik veri formu ve plastik kullanım alışkanlıklarının değerlendirildiği Plastik Maruziyeti Ölçeği dolduruldu. DEHB grubundaki katılımcılar tarafından Wender Utah Derecelendirme Ölçeği (25 maddelik kısa form) ve Sheehan Yeti Yitimi ölçeği dolduruldu. Tüm katılımcılardan klinik değerlendirmenin ardından BPA düzeylerinin belirlenmesi amacıyla en az 8 saatlik açlık sonrası sabah 08:30-09:30 arası kan örnekleri alındı. Kan örnekleri alındıktan sonra aynı gün bilişsel işlevlerinin değerlendirilmesi amacıyla tüm katılımcılara Wisconsin Kart Eşleme Testi (WKET) ve Stroop Testi (ST) uygulandı. Stroop ve Wisconsin Kart Eşleme Testleri öncesinde katılımcıların renkli görme bozukluklarının olmadığı Ishiara Renkli Görme Testi ile doğrulandı. Bulgular: DEHB hasta grubunun serum Bisfenol A düzeyleri, sağlıklı kontrol grubundan anlamlı düzeyde yüksek olarak saptandı. Katılımcıların Plastik Maruziyeti Ölçeği ile değerlendirilen plastik kullanım alışkanlıklarında hasta ve kontrol grubu arasında belirgin fark saptanmadı ve Plastik Kullanım Ölçeği puanları ile Bisfenol A düzeyleri arasında ilişki saptanmadı. DEHB hasta grubunda Stroop testi 2.,3.,4. ve 5. Bölüm süre, hata ve düzeltme puanları sağlıklı kontrol grubu puanlarından anlamlı düzeyde yüksek olarak saptandı. DEHB hasta grubunda Wisconsin Kart Eşleme Testi toplam yanlış sayısı, perseveratif tepki sayısı, perseveratif hata sayısı, perseveratif olmayan hata sayısı kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek olarak saptandı. Sağlıklı kontrol grubunda Wisconsin Kart Eşleme Testi toplam doğru sayısı, kavramsal düzey tepki sayısı puanları hasta grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek olarak saptandı. DEHB hasta grubunda serum Bisfenol A düzeyindeki bir birimlik artışın Sheehan Yeti Yitimi Ölçeği iş alanı puanını 0,018 birim arttırdığı saptandı. Serum Bisfenol A düzeyleri ile bilişsel işlev test puanları arasında belirgin ilişki saptanmadı. Sonuç: Çalışmamızda erişkin DEHB hastalarının serum Bisfenol A düzeylerinin sağlıklı kontrollere göre belirgin olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır. Serum Bisfenol A düzeylerinin Stroop ve Wisconsin Kart Eşleme Testleri ile değerlendirdiğimiz bilişsel işlevlere ve Sheehan Yeti Yitimi Ölçeği ile değerlendirdiğimiz işlevselliğe belirgin bir etkisi olmadığı ancak erişkin DEHB hastalarında Bisfenol A düzeylerindeki artışın Sheehan Yeti Yitimi Ölçeği iş alanı alt ölçeği puanlarındaki artışa etkisinin bulunduğu saptanmıştır. Erişkin DEHB hastalarının, halihazırda DEHB semptomları sebebiyle mesleki işlevselliklerinin bozuk olduğu düşünüldüğünde, çalışmamızda saptadığımız bu ilişki önem taşımaktadır. Çalışmamızın, erişkin DEHB hastalarında Endokrin Bozucu Kimyasal maruziyetlerinin bilişsel işlevler ve işlevsellik alanlarına etkisi ile beraber değerlendirilmesi ve Endokrin Bozucu Kimyasal Madde maruziyetlerinin başta DEHB olmak üzere birçok psikiyatrik bozukluktaki etkilerinin belirlenmesi açısından gelecek çalışmalara yol gösterici olabileceğini düşünmekteyiz.

Özet (Çeviri)

Objective: Although the underlying mechanisms in the etiology of ADHD have not been fully elucidated, it is known that genetic, environmental and psychosocial factors have a role in the etiology. An area where researches continue in terms of environmental factors in the etiology of ADHD is Endocrine Disrupting Chemical (EDC) exposure. Relations have been reported between exposure to Bisphenol A, one of the most frequently encountered Endocrine Disrupting Chemicals, and disorders such as attention deficit and hyperactivity disorder, cognitive dysfunction, emotion regulation problems and behavioral problems. In our study, it is aimed to evaluate the effect of Bisphenol A exposure on cognitive functions and functionality by measuring serum Bisphenol A levels in adult patients with Attention Deficit Hyperactivity Disorder and to compare the obtained data with the healthy control group. Method: Forty-five patients with Attention Deficit Hyperactivity Disorder applied to our outpatient clinic and 45 healthy controls were included in our study. The DIVA 2.0 (Diagnostic Interview for ADHD in Adults) diagnostic interview scale and the Structured Clinical Interview for DSM-5 Disorders (SCID-5) inventory were administered to the participants. The sociodemographic data form of our study and the Plastic Exposure Scale, in which plastic use habits were evaluated, were filled in by all participants. Wender Utah Rating Scale (25-item short form) and Sheehan Disability Scale were filled in by participants in the ADHD group. After the clinical evaluation, blood samples were taken from all participants between 08:30 and 09:30 in the morning after at least 8 hours of fasting to determine BPA levels. Wisconsin Card Sorting Test (WCST) and Stroop Test (ST) were applied to all participants on the same day after blood samples were taken to evaluate their cognitive functions. Before the Stroop and Wisconsin Card Sorting Tests, it was confirmed by the Ishiara Color Vision Test that the participants did not have color vision disorders. Results: Serum Bisphenol A levels of the ADHD patient group were found to be significantly higher than the healthy control group. There was no significant difference between the patient and control groups in the plastic use habits of the participants as assessed by the Plastic Exposure Scale, and no correlation was found between the Plastic Use Scale scores and Bisphenol A levels. Episods of 2,3,4 and 5 of Stroop test in ADHD patient group were found to be significantly higher than the scores of the healthy control group in terms of time, error and correction scores. Wisconsin Card Sorting Test total errors, perseverative reactions, perseverative errors, and the non-perseverative errors were found to be significantly higher in the ADHD patient group compared to the control group. Wisconsin Card Sorting Test total correct number and conceptual level responses of the healthy control group were found to be significantly higher than the patient group. It was determined that a one-unit increase in serum Bisphenol A level in the ADHD patient group increased the Sheehan Disability Scale work area score by 0.018 units. There was no significant relation determined between serum Bisphenol A levels and cognitive function test scores. Conclusion: Serum Bisphenol A levels of adult ADHD patients were found to be significantly higher than healthy controls in our study. It was found that serum Bisphenol A levels did not have a significant effect on the cognitive functions evaluated with the Stroop and Wisconsin Card Sorting Tests and on the functionality evaluated with the Sheehan Disability Scale, but the increase in Bisphenol A levels in adult ADHD patients had an effect on the increase in the Sheehan Disability Scale work area subscale scores. Considering that adult ADHD patients currently have impaired occupational functionality due to ADHD symptoms, this relation found in our study is important. We think that our study may guide future studies in terms of evaluating the effects of Endocrine Disruptive Chemical exposures on cognitive functions and functionality areas in adult ADHD patients and determining the effects of Endocrine Disruptive Chemicals exposures on many psychiatric disorders, especially ADHD.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    435718

    Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında ürotensin ıı düzeylerinin, oksidatif metabolizmanın ve oksidatif dna hasarının değerlendirilmesi

    Oxidative metabolism, oxidative dna damage and urotensin ii levels among adult attention deficit and hyperactivity disorder patients

    İHSAN AKSOY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikiyatriGaziantep Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET ÜNAL

  2. Tez No

    406785

    Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında emosyonel disregülasyon ve impulsivite ilişkisi

    The relationship between emotional dysregulation and impulsivity among adult attention deficit-hyperactivity disorder patients

    TAHA SELİM BİLGİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUNÇ ALKIN

  3. Tez No

    311155

    Bipolar bozukluk ile erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında mr spektroskopi bulguları ve bilişsel işlevler açısından farklılıklar

    Mr spectroscopic findings in adults with bipolar disorder and attention deficit hyperactivity disorder and differences with regard to cognitive functions

    MUHARREM EFE

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    PsikiyatriPamukkale Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. NALAN KALKAN OĞUZHANOĞLU

  4. Tez No

    478000

    Yeme bozukluğu hastalarında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun klinik görüşme ve özbildirim ölçekleriyle değerlendirilmesi ve karşılaştırılması

    Evaluation and comparison of attention deficit hyperactivity disorder in eating disorder patients by clinical interview and self-report scales

    SELİN AKIŞIK GENÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAŞAK YÜCEL

  5. Tez No

    478184

    Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda proenflamatuar ve antienflamatuar sitokin düzeyleri

    Pro-inflammatory and anti-inflammatory cytokine levels in adult attention deficit and hyperactivity disorder

    VOLKAN GÜÇYETMEZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriGaziantep Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDURRAHMAN ALTINDAĞ

Geri Dön