Erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hastalarında emosyonel disregülasyon ve impulsivite ilişkisi
The relationship between emotional dysregulation and impulsivity among adult attention deficit-hyperactivity disorder patients
- Tez No: 406785
- Danışmanlar: PROF. DR. TUNÇ ALKIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Emosyonel disregülasyon, impulsivite, Emotional disregulation, impulsivity
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Amaç: Yeni araştırmalar dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) etyopatogenezinde emosyonel disregülasyonun (ED) rolü üzerinde durmaktadır. Dürtüsellik ise bu bozuklukta iyi bilinen bir çekirdek belirtidir. Çalışmamızın amacı erişkin DEHB hastalarında ED ve dürtüsellik arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Duygusal durum ile davranışsal boyutun incelenecek olmasının bu hastalığı daha iyi anlamamızı sağlayacağı düşünülmüştür. Yöntem: Araştırmaya DSM-5 tanı ölçütlerine göre DEHB tanısı alan 45 erişkin hasta ve 46 sağlıklı kontrol (SK) dahil edilmiştir. Hastalarda DEHB belirtilerinin şiddetini belirlemek amacıyla DEHB özbildirim ölçekleri ile kullanılmıştır. Ayrıca hastalar anksiyete ve depresyon belirtilerinin ölçümü için Hamilton Anksiyete ve Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçekleri ile değerlendirilmiştir. Tüm katılımcılar Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ) ve Barrat Dürtüsellik Ölçeği-11 (BDÖ-11) ile değerlendirilmiştir. Hasta grubundaki 17 dikkat eksikliği baskın tip (DEHB-DB) hastası bir grupta (n=17); 27 bileşik tip hastası ile 1 hiperaktivite/dürtüsellik baskın tip hastası (n=28) ise ayrı bir grupta (DEHB-Diğer) incelenemiştir. Bulgular alt gruplar ve sağlıklı kontroller arasında karşılaştırılmıştır. Bulgular: DEHB-DB ve DEHB-Diğer gruplarında DDGÖ toplam ve tüm alt ölçek puanları istatistiksel olarak birbirine benzer ve sağlıklı kontrol grubundan yüksek olarak saptanmıştır. Ayrıca BDÖ toplam ve tüm alt ölçek puanları da DEHB alt gruplarında kontrol grubundan yüksek olarak saptanmıştır. DDGÖ tüm alt ölçekleri ile BDÖ tüm alt ölçekleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu gösterilmiştir. Wender Utah Derecelendirme Ölçeği-25 (WUDÖ-25) ile ölçülen çocukluk dönemi DEHB belirtileri ile daha çok“strateji”,“dürtü”ve“hedefler”alanlarındaki duygu düzenleme güçlüklerinin ilişkili olduğu bulunmuştur. Erişkin DEHB Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS) alt ölçeklerinden“dikkat eksikliği”ile“hedefler”arasında da anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızda her iki alt gruptaki DEHB hastalarının sağlıklı kontrollere göre duygu düzenlemekte belirgin güçlük yaşadıkları ve daha yüksek düzeyde dürtüsel davranışlar gösterdikleri saptanmıştır. Bu bulgulara ek olarak, ED ile dürtüsellik arasında anlamlı bir ilişki saptanması nedeniyle bu iki yapının birlikte DEHB kliniğini olasılıkla değiştirdiği düşünülmüştür. Genel olarak sonuçlar önceki çalışmaların sonuçlarıyla uyumludur. Çalışmamızın önemli bir noktası, erişkin DEHB ve alt tiplerinde duygu düzenleme güçlükleri ve dürtüsel davranış boyutunu birlikte araştıran bildiğimiz ilk çalışma olmasıdır. Bu iki yapının benzerlikleri ve ayrımları, bilişsel işlevlere yönelik nöropsikolojik testler ile beyin görüntüleme tekniklerini birlikte uygulayarak yapılacak gelecek araştırmalarla belirlenebilir.
Özet (Çeviri)
Aim: Recent studies have focused on the role of emotional dysregulation (ED) on etiopathogenesis of attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD). On the other hand, impulsivity is a well-known core deficit in this disorder. The aim of this study was to assess the relationship between ED and impulsivity among adult ADHD patients. We thought that assessing both behavioral aspect and emotions, might provide us much more understanding of this disorder. Method: Forty five ADHD patients diagnosed by using DSM-5 criteria and 46 healthy controls were included. ADHD self rating scales were used to determine the severity of ADHD symptoms. The patients also assesed with Hamilton Depression and Hamilton Anxiety Rating Scales to measure anxiety and depression symptoms. All participants were assesed via Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) and Barrat Impulsivity Scale-11 (BIS-11). Seventeen ADHD patients diagnosed with 'predominantly inattentive' subtype (ADHD-PI) were included in a group (n=17); 27 combined typed patients (ADHD-CT) and 1 predominantly hyperactive/impulsive subtyped (ADHD-HI) patient both included in an other group we named“ADHD-Other”(n=28). Findings were compared between groups and correlation analyses were performed. Results: All subscale scores and total DERS score were similarly found to be statistically higher than the control group scores in both ADHD-PI and ADHD-Other groups. Additionally, total score and all subscale BIS-11 scores were also found to be higher in ADHD subgroups compared to healthy controls. Significant correlations were found between all subscale scores and total scores of DERS and BIS-11. Childhood symptoms of ADHD which measured by Wender Utah Rating Scale-25 (WURS-25) were found to be correlated mostly with“strategies”,“impulse”and“goals”subscales of DERS. The subscale“inattention”of Adult ADHD Self Report Scale (ASRS-v1.1) also showed significant correlation with“goals”. Conclusion: In our study, we found that both two subgoups of ADHD patients had much more difficulties in regulating their emotions as well as having much more impulsive behaviors compared to healthy controls. In addition to this finding, positive relation was found between ED and impulsivity. In our opinion, these findings might reflect that these two domains together may change the clinical presentation of ADHD. In general, our results were consistent with the results of previous studies. The most important feature of our study might arise from the fact that, to our knowledge, this is the first study that assessed both emotion regulation difficulties and aspect of impulsive behaviour on adult ADHD patients. To explore the similarities between two domains or distinguishing them from each other, future studies should assess emotions and impulsivity together with neurocognitive tests and neuroimaging methods.
Benzer Tezler
- Bipolar I bozukluk tanılı ötimik hastalarda emosyonel disregülasyonun afektif mizaç ile ilişkisi ve işlevsellik üzerine etkisi
The relation between emotional dysregulation and affective temperament and impact on functionality in euthymic patients diagnosed with bipolar I disorder
GÖZDE AKBABA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM BALCIOĞLU
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı olan erişkin hastalarda transkranial doğru akım uyarımının duygularla ilişkili risk alma davranışı ve gecikme indirimi üzerine etkisi
The effect of transcranial direct current stimulation on emotion-related risk-taking behaviour and delay discounting in adult patients with attention deficit hyperactivitydisorder
ZEHRA UÇAR HASANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERGUVAN TUĞBA ÖZEL KIZIL
- Erişkin tip DEHB'de sosyal kognisyon ve yürütücü işlevlerin ilişkisinin elektrofizyolojik yöntemle araştırılması
An electrophysiological research of social cognition and executive functions in adult ADHD
ECE RUŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Nörolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiSinir Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR GÜNTEKİN
PROF. DR. LÜTFÜ HANOĞLU
- Erişkin dikkat eksikliği ve hiperativite bozukluğu, dürtüsellik ve emosyon regülasyonunun obezite hastalarında bariyatrik cerrahi başarısı üzerine etkilerinin incelenmesi
The impact of adult attention deficiency and hyperactivity disorder,impulsivity and emotion regulation on outcomes following bariatricsurgery
PELİN BOZKURT GÜNENDİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Psikiyatriİnönü ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LALE GÖNENİR ERBAY
- Dikkat eksikliği/ hiperaktivite bozukluğu, öğrenme bozukluğu ve otistik spektrum bozukluğu tanılı çocukların yaş ve cinsiyet açısından eşlenmiş sağlıklı kardeşlerinde sözel olmayan iletişim becerileri, empati düzeyleri, çevresel belirteçleri ile ilişkilerinin araştırılması: kontrollü bir araştırma
Evaluation of nonverbal communication skills, empathy levels and their relationships with peripheral markers in age and gender matched healty siblings of children in attention deficit hyperactivity disorder, learning disability and autism spectrum disorder: a controlled study
NURAN DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ EVREN TUFAN