Fenilketonürili çocuklarda besin neofobisi, bozulmuş yeme davranışı ve beslenme durumunun değerlendirilmesi
Assessment of food neophobia, disordered eating behaviours and nutritional status in children with phenylketonuria
- Tez No: 804810
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA GÖKMEN ÖZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu çalışma, düşük fenilalaninli diyet uygulayan 6 – 18 yaş arasındaki 111 gönüllü fenilketonürili (PKU) çocukta Besin Neofobisi Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirliğinin yapılması ve besin neofobisi düzeylerinin, bozulmuş yeme davranışı ve beslenme durumlarının değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Çeviri aşamaları ve pilot uygulamadan sonra elde edilen 9 maddelik nihai ölçeğin Cronbach alfa kat sayısı 0,657 bulunmuş olup ölçek güvenirliğini düşüren iki maddenin ölçekten çıkarılmasına karar verilmiştir. Yeni oluşan 7 maddelik ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0,714 ve sınıf içi korelasyon katsayısı 0,857 bulunmuştur. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) değeri 0,701'dir ve örneklem büyüklüğü açıklayıcı faktör analizi için yeterlidir. Besin Neofobisi Ölçeği'nde yer alan maddeler“yeni besinlere güvenme”ve“yeni besinleri deneme”olarak 2 faktör altında toplandığı görülmüştür. Doğrulayıcı faktör analizi uyum indeksleri değerleri iyi uyum göstermiştir. Besin Neofobisi Ölçeği, PKU'lu çocuklarda kullanılabilir geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Ölçekten elde edilen yüksek puanlar daha düşük bir besin neofobisini gösterir. Çocukların demografik özellikleri, erken bebeklik döneminde anne sütü alma durumu ve süresi, tamamlayıcı beslenmeye geçiş yaşı, antropometrik ölçümleri, besin tüketim durumları ile tüketilen besini sevip sevmedikleri, Besin Neofobisi Ölçeği, 6 – 9 yaş grubu için Çocuklarda Yeme Davranış Anketi ve 10 – 18 yaş grubu için Yeme Alışkanlıkları Anketi verileri yüz yüze sorgulanarak elde edilmiştir. Çocukların ölçülen son kan fenilalanin düzeyleri rutin takip dosyasından kayıt edilmiştir. Çocukların besin neofobisi skorları ortalaması 24,31±10,43 bulunmuş olup, cinsiyetler arası anlamlı bir fark görülmemiştir (p>0,05). Altı ay ve üzeri anne sütü alan PKU'lu çocukların Besin Neofobisi Ölçeği skorları, 6 aydan daha az anne sütü alan PKU'lu çocuklara göre daha düşüktür (p
Özet (Çeviri)
This study was conducted to determine the validity and reliability of the Food Neophobia Scale and evaluate food neophobia levels, disordered eating behaviours and nutritional status in 111 volunteer children with phenylketonuria (PKU), aged 6 to 18 years, who were on a low-phenylalanine diet. The Cronbach's alpha coefficient of the 9-item scale was found to be 0,657, and it was decided to remove two items from the scale that reduced the scale's reliability. The Cronbach's alpha coefficient of the newly formed 7-item scale was 0,714 and the intra-class correlation coefficient was 0,857. The Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) value of the scale is 0,701 and 2 factors were extracted from 7 items through exploratory factor analysis: (1) trusting new foods and (2) trying new foods. The results of the confirmatory factor analysis suggested the goodness-of-fit indices was acceptable. The Food Neophobia Scale is a valid and reliable instrument that can be used in Turkish PKU children. Higher scores from the scale indicate a lower level of food neophobia. Participants' demographic characteristics, breastfeeding status and duration in early infancy, timing of complementary feeding introduction, anthropometric measurements, food consumption status and whether they like the food consumed, Food Neophobia Scale, Child Eating Behaviour Questionnaire for the 6 – 9 age group and The Dutch Eating Behavior Questionnaire for the 10 – 18 age group were obtained by face-to-face interview method. The last measured blood phenylalanine levels of the children were recorded from the patient's follow-up file. The mean Food Neophobia Scale scores of the participants were 24,31±10,43, and there was no statistically significant difference based on gender (p>0,05). The Food Neophobia Scale scores of children with PKU who were breastfed for six months or more were lower than those who were breastfed for less than 6 months (p
Benzer Tezler
- Fenilketonüri hastalarında farklı aminoasit karışımına geçiş protokolünün hazırlanmasına yönelik nitel bir pilot çalışma
A qualitative pilot study for the transitioning of protein substitutes for patients with phenylketonuria
ÖZLEM YILMAZ NAS
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikAnkara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN YABANCI AYHAN
- Okul öncesi dönem fenilketonürili çocuk ve ailelerinde yeme davranışının değerlendirilmesi
Evaluation of eating behaviors in preschool children with phenylketonuria and their families
ÇAĞLA KAVVAMİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Beslenme ve Diyetetikİstanbul ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜBECCEL DEMİRKOL
- Okul öncesi çağı klasik fenilketonürili çocukların malnütrisyon durumunun saptanması
Determination of malnutrition status of preschool children with classical phenylketonuria
NUR ARZU BAKIREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiAile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN ŞANLIER
- Fenilketonürili hastaların serum selenyum,çinko,bakır düzeyleri ve bunların diyetle ilişkisi
Serum selenium, zinc,copper levels of phenylketonuria patients with relation to their special diet
MEHTAP FIRAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıCumhuriyet ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATOŞ NEŞE TANZER
- Erken tedavi başlanan okul öncesi yaş grubu klasik fenilketonürili çocukların beslenme durumu
The Nutritional status of preschool children with classical phenylketonuria on the period of treatment
SELAHATTİN DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiDiyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN KARAAĞAOĞLU
PROF. DR. MÜBECCEL DEMİRKOL