Toplumda psişik yaşantıları değerlendirme ölçeği Türkçe formu'nun ergen yaş grubunda geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
The reliability and validity study of turkish version of community assessment of psychic experiences scale in adolescent age group
- Tez No: 805755
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLSER ŞENSES DİNÇ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Geçerlilik, Güvenilirlik, Psişik Yaşantılar, TPYÖ
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Amaç: Psikoz benzeri yaşantılar ergenlik döneminde gelişimsel olarak ortaya çıktığı düşünülen, genelde geçici olmakla birlikte bazı çevresel etkenlerle kalıcılaşabilen ve tedavi ihtiyacı duyulmayan durumlar olarak tanımlanmaktadır. Güncel çalışmalar psikoz benzeri yaşantıların toplumda çok sık görüldüğünü giderek artan oranda göstermektedir. Bu çalışmada çeşitli araştırmalarda çok sık kullanılan toplumda psikoz benzeri yaşantıları araştıran bir özbildirim aracı olan Toplumda Psişik Yaşantıları Değerlendirme Ölçeği (TPYÖ) Türkçe Formu'nun psikometrik özelliklerini analiz ederek ergen yaş grubunda geçerlilik ve güvenilirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmanın örneklemini Mersin ili Silifke ilçesinde liseye devam eden 542 ergen oluşturmuştur. Çalışmada TPYÖ, Kısa Semptom Envanteri (KSE), Büyüsel Düşünce Ölçeği (BDÖ) değerlendirme araçları kullanılmıştır. Çalışmanın geçerlilik analizinde yapı geçerliliği, ayırt edici geçerlilik ve ölçüt bağıntılı geçerlilik; güvenirlik analizinde ise iç tutarlılık ve test-tekrar test güvenilirliği yapılmıştır. Bulgular: Yapı geçerliliğini incelemek için yapılan doğrulayıcı faktör analizinde ölçeğin TPYÖ Türkçe Formu'nun ilk geçerlilik ve güvenilirlik analizinde gösterilen üç alt ölçekli ve yedi faktörlü yapısı gösterilmiş olup istatiksel olarak kabul edilebilir uyum değerleri elde edilmiştir. Ayırt edici geçerlilik analizlerinde TPYÖ Pozitif alt ölçeğinin BDÖ, KSE Psikotizm, KSE Hostilite alt ölçekleri tarafından; TPYÖ Negatif alt ölçeğinin KSE Kişiler arası duyarlılık ve Depresyon alt ölçeği tarafından ve TPYÖ Depresif alt ölçeğinin ise KSE Depresyon ve KSE Anksiyete alt ölçeği tarafından en iyi şekilde yordandığı bulunmuştur. TPYÖ'nin bütün alt ölçeklerinin BDÖ ile pozitif yönlü ve istatiksel xii olarak anlamlı ilişki içinde olduğu, KSE alt ölçekleri ile en fazla pozitif ve istatiksel olarak anlamlı ilişkinin ise TPYÖ Pozitif alt ölçeği ile olduğu bulunmuştur. TPYÖ'nin alt ölçekleri arasındaki ilişkiler incelendiğinde, tüm ilişkiler istatistiksel olarak anlamlı ve çok yüksek düzeyde ilişkili olarak bulunmuştur. Cronbach's Alpha güvenilirlik analizine göre bütün alt ölçekler için elde edilen değerler ölçeğin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermiştir. Test tekrar test analizinde hem ölçek toplam puanları hem de alt ölçek puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuçlar: Bulgularımız TPYÖ Türkçe Formu'nun 13-17 yaş grubu ergenlerde psişik yaşantıları saptamaya yönelik geçerli ve güvenilir özbildirim aracı olduğunu göstermiştir. Yaşam boyu psişik yaşantıları ölçen TPYÖ'nin psişik yaşantıların üç boyutunu aynı anda ya da ayrı ayrı ölçebiliyor olması bu ölçüm aracının bu alandaki eksikliği dolduracağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: Psychosis like experiences are defined as conditions thought to arise in adolescence developmentally and which, despite being usually transient, sometimes may become permanent due to some envirnmental factors and do not warrant treatment. Recent studies have increasingly demonstrated that psyhosis like experiences occur very commonly in the community. The aim of the present study was to analyse the psychometric characteristics of turkish version of Community Assessment of Psychic Experiences Scale (CAPE), which is commonly used in various studies, to investigate psychosis like experiences, and to evaluate it's reliability and validity in adolescent age group. Material and Method: Study sample comprises 542 adolscents attending high school in Silifke county of Mersin province. In the present study, CAPE, Brief symptom Inventory (BSI) and, Magical İdeation Scale (MIS) evaluation tools were used. In validity analysis of the present study, construct validity, discriminatory validity and criterion-related validity and in reliability analysis, inner consistency and test-repeat test evaluations were performed. Results: In confirmatory factor analysis carried out to examine construct validity, CAPE Turkish version was found to have three subscale and seven factor construct demonstrated in original reliability and validity analysis, and statistically acceptable fit values were obtained. In discriminatory validity analysis, it was established that positive subscale of CAPE was best predicted by MIS, BSI psycoticism and hostility subscales, while CAPE negative subscale was best predicted by BSI interpersonal sensitivity, and depression subscales, and CAPE depressive subscale was best predicted by BSI depression and anxiety subscales. It was also determined that all subscales of CAPE had positive significant relation with MIS and highest significant positive relation was found between KSE subscales and CAPE positive subscale. In the evaluation of the xiv relations between subscales of CAPE, they were all found to significantly positively correlate with each other. According to Cronbach's Alpha reliability analysis, values obtained in all subscales have indicated that scale is highly relaibale.. In test repeat test analysis, no significant difference was found in overall scale score or subscale scores. Conclusion: Our findings have demonstrated that CAPE Turkish version is a valid and reliable self report tool for deteermining psychic experiences in adolescents in 13-17 age group. The fact that CAPE, which measures lifelong psyhic experiences, can measure three dimensions of psychic experiences simultaneously or separately suggests that this measurent tool can fill the gap in this area. Key Word: Adolescent, CAPE, Reliability, Validity
Benzer Tezler
- Ergenlerde sınır kişilik özellikleri ile psikoz benzeri yaşantılar: Nörobiliş, sosyal biliş ve duygu düzenlemenin mediyatör etkisi
Borderline personality traits and psychotic-like experiences in adolescents: The mediating role of neurocognition, social cognition and emotion regulation
MÜGE MUTLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA ÇÖP
- Obsesif kompulsif bozuklukta psikoz benzeri yaşantıların çocukluk çağı travmaları, hastalık şiddeti ve içgörü düzeyiyle ilişkisi
The relationship between psychotic-like experiences in obsessive compulsive disorder and childhood traumas, severity of disorder, and level of insight
ULAŞ KORKMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET RİFAT ŞAHİN
- Majör depresyonda psikoz benzeri yaşantılar ile bu yaşantıların içgörü ve kendine yansıtma ile ilişkisi
Psychosis like experiences and their relationship with insight and self-reflection in major depression
OĞUZHAN HERDİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ ERKAN BERKSUN
- Sağlıklı kişilerde zihin kuramı (ZK) becerilerini yordayan klinik altı psikotik ve psikopatik belirtilerin incelenmesi
Investigation of subclinical psychotic and subclinical psychopatic symptoms that predict the theory of mind skills in healthy individuals
BEGÜM ATAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF YILDIRIM
- Obsesif kompulsif bozuklukta otojen obsesyon varlığının psikoz benzeri yaşantılar, dürtüsellik, savunma mekanizmaları ve psikolojik dayanıklılık ile ilişkisi
The relationship of autogenous obsessions in obsessive-compulsive disorder with psychosis-like experiences, impulsivity, defense mechanisms and psychological resilience
GÜLCAN KARACA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN ORYAL TAŞKIN