Kangal köpeklerinde sürü koruma davranışları ve bu davranışlara etkili endokrin mekanizmaların incelenmesi
Investigation of livestock guarding behaviors of kangal dogs and endocrine mechanisms for these behaviors
- Tez No: 806037
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM AKYAZI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizyoloji, Physiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizyoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Çiftlik hayvanlarını koruyarak insan-karnivor çatışmasını azaltan sürü koruma köpeklerinin önemi her geçen gün artmaktadır. Sahada sürü koruma amacıyla iki ya da daha fazla köpeğin kullanılması köpekler arası iş birliği ve görev paylaşımının koruma etkinliğinde önemli olduğunu düşündürmektedir. Hormonlar ise davranışları oluşturan nöral yollarda modülatör görevi görmektedir. Davranışları etkileyebildikleri gibi bu davranışlardan etkilenebilirler. Bu çift yönlü ilişkide hormon konsantrasyonlarının değiştiği bilinmektedir. Çok yönlü ve karmaşık bir ilişkiler ağı olan sürü koruma davranışında ise hormonal mekanizmalar daha önce incelenmemiştir. Bu mekanizmalarının aydınlatılması ile köpeklerin davranışsal seleksiyon kriterlerinin bilimsel temellere dayandırılması amaçlanmaktadır. Çalışma, yaşları 1-9 arasında değişen 10'u dişi, 17'si erkek toplam 27 Kangal köpeğinin koruduğu 10 adet koyun sürüsü üzerinde yapıldı. Veriler köpeklerin aktif sürü koruması yaptıkları zaman diliminde GPS alıcıları kullanılarak toplandı. Alıcılardan biri çobana verilirken diğer bir alıcı sürüdeki koyunlardan birine takıldı. Geri kalan alıcılar ise sürüyü koruyan köpeklerin tasmalarına takıldı. Elde edilen anlık hızlar ve koordinatlar gibi ham verilerden sürü koruma davranışlarına özgü parametreler oluşturuldu. Ayrıca köpeklerden venöz kan örnekleri toplanarak oksitosin, kortizol, testosteron, prolaktin ve melatonin hormonlarına ait plazma değerleri ELISA yöntemi ile ölçüldü. Davranış paremetreleri ve hormon düzeylerinin istatistiksel değerlendirmeleri yapıldı. Sürü koruma köpeklerinin bir görev dağılımı içinde hareket ettikleri ve sürüye uzaklıklarının önemli olduğu görüldü. Plazma oksitosin konsantrasyonları yüksek olan köpeklerin koyundan ziyade çobana daha yakın durdukları fark edildi. Kortizol, prolaktin ve melatonin konsantrasyonlarının ise gece sürüden daha uzakta konumlanan köpeklerde arttığı saptandı. Testosteron seviyesi ise gece sürüye daha yakın olan dişi köpeklerde anlamlı derecede yüksek bulundu. Kangal köpeklerinin davranışlarına ait hormonal mekanizmaların incelenmesi sürü koruma davranışlarının sergilenme motivasyonlarını aydınlatmaktadır. Çalışmanın sonuçlarının etkili sürü koruma kriterlerinin belirlenmesine katkı sağlayacağı ve sürü koruma davranışlarını iyileştirebilmek amacıyla düzenlenecek eğitim programlarına kaynak olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The importance of livestock guarding dogs, which reduce human-carnivore conflict by protecting livestock, is increasing day by day. The use of two or more dogs to guard livestock in the field suggests that cooperation and task sharing among dogs are important in protection effectiveness. In this application, cooperation and task sharing between dogs gains importance in terms of protecting the livestock. Hormones, on the other hand, act as modulators in the neural pathways which will create a behavior and facilitate the formation of that behavior. They can influence the behaviors, but they can also be affected by those behaviors. Hormone concentrations are known to change in this bidirectional relationship. Hormonal mechanisms have not been adequately studied in livestock protection behavior, which is a multifaceted and complex network of relations. The aim of this study is to clarify the hormonal mechanisms of the livestock guarding behavior and to define the scientific basis of the criteria of behavioral selection. The study was carried out on 10 flock of sheep guarded by a total of 27 Kangal dogs, 10 female and 17 male, aged 1-9 years. Data was obtained with GPS receivers while the dogs were doing active guarding. One of the GPS receivers was given to the shepherd, the other was attached on one sheep of the flock, and rest of the receivers were attached to the collars of the dogs. Parameters for livestock guarding behaviors were created with calculations of raw data containing instantaneous speeds and coordinates. Venous blood samples were collected from dogs with GPS records, and plasma values of melatonin, cortisol, testosterone, prolactin and oxytocin hormones were measured by ELISA method. Statistical evaluations of behavioral parameters and hormone levels were performed. It was observed that the livestock guarding dogs acted in a distribution of duties and their distance from the flock was important. It was noticed that dogs with high plasma oxytocin concentrations were closer to the shepherd than to the sheep. Cortisol, prolactin and melatonin concentrations were found to increase in dogs located further away from the flock at night. Testosterone levels were found to be significantly higher in female dogs that stayed closer to the flock at night. Examining the hormonal mechanisms of Kangal dogs' behavior illuminates the motivations for displaying guarding behaviors. It is thought that the results of the study will contribute to the determination of effective livestock guarding criteria and will be a source for training programs to be organized in order to improve livestock guarding behaviors.
Benzer Tezler
- Genetic identity of Anatolian Sheepherd Dog (ASD) population using microsatellites
Anadolu Çoban Köpeği popülasyonunun genetik özgünlüğünün mikrosatellitlerle araştırılması
EVREN KOBAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
BiyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ TOGAN
- Kangal köpeklerinde dejeneratif kalp kapakçığı prevalansının belirlenmesi
Determination of the prevalance of degenerative heart valves in kangal dogs
AYHAN ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Veteriner HekimliğiSivas Cumhuriyet Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPARSLAN COŞKUN
- Kangal köpeklerinde bazı faktörlerin dölverimi, yaşama gücü ve büyüme üzerine etkisi
The effect of some factors on reproductive traits, viability and growth of Kangal shepherd dogs
BUKET EROL
- Kangal köpeklerinde ekokardiyografik olarak dilate kardiyomiyopati yatkınlığının araştırılması
Investigation of dilated cardiomyopathy tendency by echocardiography in kangal dogs
GÖRKEM TOKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Veteriner HekimliğiKırıkkale Üniversitesiİç Hastalıkları (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YASA DURU
- Kangal köpeklerinde bazı elektrokardiyografik parametreler
Some electrocardiographic parameters of the kangal dogs
NURGÜL ATMACA
Doktora
Türkçe
2009
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiFizyoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHRİ EMRE