Geri Dön

Ham petrol fiyatlarının cari açık ve enflasyon üzerine etkisi: Türkiye uygulaması

The effect of crude oil prices on current account deficit and inflation: An application in Turkey

  1. Tez No: 807078
  2. Yazar: NURAY BİRCAN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ CENGİZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 168

Özet

Petrol dünyada en önemli enerji kaynaklarından biri olup, net petrol ithal eden ülkelerin ithalat tutarı içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Petrol fiyatlarında meydana gelen artış, bu ülkelerin cari dengesinde ve enflasyon oranında olumsuzluk yaratmaktadır. Bu çalışmada, petrol fiyatında meydana gelen dalgalanmaların Türkiye'nin cari açık ve enflasyon oranına etkisi ele alınmıştır. Bu çerçevede ilk olarak“petrol fiyatları cari açığa neden olmaktadır”hipotezi, ikinci olarak ise“petrol fiyatları enflasyon artışına neden olmaktadır”hipotezi sorgulanmıştır. 2009:1-2021:2 üçer aylık dönemleri kapsayacak şekilde 50 döneme ilişkin veriler dikkate alınmıştır. Petrol fiyatlarının cari açığa etkisine ilişkin olarak, cari açık/GSYH, brent petrol fiyatları, reel efektif döviz kuru ve GSYH büyüme oranları değişken olarak araştırmaya dahil edilmiştir. Petrol fiyatlarının enflasyona etkisine ilişkin olarak, TÜFE, brent petrol fiyatları, Amerikan Doları ve bankalar arası faiz oranı değişken olarak araştırmaya dahil edilmiştir. Her iki modelde de ARDL analizi ve Toda-Yamamoto nedensellik testi yapılmıştır. Yapılan ARDL analizi sonucunda petrol fiyat artışının, Türkiye'nin cari açığını artırdığı sonucuna varılmıştır. İkinci hipotezde ise petrol fiyat artışının enflasyon oranını artırdığı sonucuna varılmıştır. Toda-Yamamoto analizinde ise, petrol fiyatı-cari açık ve petrol fiyatı-enflasyon arasında nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Petrol Fiyatı, Cari Açık, Cari İşlemler Dengesi, Ödemeler Dengesi, Enflasyon.

Özet (Çeviri)

Petroleum is one of the most important energy resources in the world, and it has an important place in the total import amount of net oil importing countries. The increase in oil prices creates a negative impact on the current account balance and inflation rate of these countries. In this study, the effect of fluctuations in oil prices on Turkey's current account deficit and inflation rate is discussed. In this framework, firstly, the hypothesis of“crude oil prices increase causes current account deficit”, and secondly, the hypothesis of“crude oil price increase causes an increase in inflation”was questioned. Data for 50 periods were taken into account, covering the 2009:1-2021:2 quarterly periods. Regarding the effect of oil prices on the current account deficit, current account deficit/GDP, brent oil prices, real effective exchange rate and GDP growth rates are included in the research as variables. Regarding the effect of oil prices on inflation, CPI, brent oil prices, US Dollar and interest rate are included in the research as variables. ARDL analysis and Toda-Yamamoto causality test were performed in both models. As a result of the ARDL analysis, it was concluded that the increase in oil prices increased Turkey's current account deficit. In the second hypothesis, it was concluded that the increase in oil prices increased the inflation rate. In the Toda-Yamamoto analysis, however, no causal relationship was found between oil price-current account deficit and oil price-inflation. KEY WORDS: Oil Price, Current Account Deficit, Current Account Balance, Balance of Payments, Inflation.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de enflasyon ve dinamik bir analiz modeli (1970-1989)

    Başlık çevirisi yok

    ABDİL CELİL KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    EkonomiÇukurova Üniversitesi

    PROF. DR. HİKMET İYİDİKER

  2. İşsizlik, reel döviz kuru ve ham petrol fiyatlarının cari açık üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama

    Unemployment, real exchange rate on impact of current and crude pertol the price: An application on Turkey

    MUSTAFA ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    EkonomiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ ODABAŞI

  3. Petrol fiyatları ile cari açık ilişkisi: BRIC ülkeleri ve Türkiye karşılaştırması

    The relation of the oil prices to the current deficit: A comparison between BRIC countries and Turkey

    AHMET HULUSİ MIHOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiKTO Karatay Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BİLGE AFŞAR

  4. Petrol ve doğal gaz fiyatlarının cari işlemler dengesi üzerindeki etkisi: Kırılgan ülkeler üzerine bir uygulama

    The effect of oil and natural gas prices on the current account balance: An application on vulnerable countries

    HATİCE YAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EkonomiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM KAAN ARSLAN

  5. Türkiye'de enerji ithalatı ve bağımlılığının cari açık üzerine etkileri

    The effects of energy import and dependency on current deficit in Turkey

    AYLİN AKI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    EkonomiSakarya Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM İNANÇLI