NGC 4490 ve NGC 4395 galaksilerindeki sıkı yıldız kümeleri ve X-ışın çiftleri arasındaki etkileşimin doğasının araştırılması
The connection between X-ray binaries and star clusters in NGC 4490 and NGC 4395
- Tez No: 807294
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Galaksiler, Sıkı Yıldız Kümeleri, X-Işın Çiftleri, Galaxies, Compact Star Clusters, X-ray Binaries
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Astrofizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu çalışmada, NGC 4490 ve NGC 4395 galaksilerinde bulunan X-ışın çiftleri (XRB) ve yıldız kümeleri arasındaki olası ilişki X-ışın (Chandra) ve optik (HST) uydularının arşiv verileri kullanılarak araştırıldı. Yüksek yıldız yoğunluğuna sahip yıldız kümeleri, XRB'lerin oluşumu için ideal bölgelerdir. Bazı XRB'lerin uzay koordinatları yıldız kümeleriyle uyumlu iken, bazıları bu uyumu göstermez ve bu kaynaklar oluşumdan sonra barınak kümelerinden yüksek hızlarla ayrılmış olabilirler. Chandra uydu verilerinden, NGC 4490'da 84 ve NGC 4395'te 19 XRB tespit edildi. Astrometrik düzeltmeler yapılarak HST alanına düşen NGC 4490'da 33 XRB'den 11'inin ve NGC 4395'te 5 XRB'den birinin optik karşılıkları belirlendi ve bu kaynaklar sırasıyla büyük kütleli-XRB (HMXB) ve orta kütleli-XRB (IMXB) olarak sınıflandırıldı. Optik karşılığı belirlenemeyen kaynaklar küçük kütleli –XRB (LMXB) olarak sınıflandırıldı. Ayrıca HST verilerinden NGC 4490'da 728 ve NGC 4395'te 233 sıkı yıldız kümesi belirlendi. Oluşturulan renk-renk diyagramlarına en uygun SSP modelleri uygulanarak bu kümelerin yaş ve kütle değerleri elde edildi. NGC 4490 ve NGC 4395 galaksilerinde çoğunlukla HMXB'lerin genç (108 Myıl) yıldız kümeleriyle ilişkili olduğu belirlendi. Bulgularımız, literatürdeki diğer galaksilerde bulunan farklı tipteki XRB'ler ve küme yaşları arasındaki ilişkiyi desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the possible relationship between X-ray Binary (XRB) systems and star clusters in the galaxies NGC 4490 and NGC 4395 was investigated using archival data from X-ray (Chandra) and optical (HST) observatories. Star clusters with high stellar densities are considered to be ideal regions for the formation of XRBs. Some XRBs exhibit spatial correlations with star clusters, while others do not, suggesting that these sources may have been dynamically ejected from their parent clusters after formation.From the Chandra data, While 84 XRBs were detected in NGC 4490, this was 19 in NGC 4395. By applying astrometric corrections, optical counterparts were identified for 11 out of 33 XRBs in NGC 4490 and for one out of five XRBs in NGC 4395. These sources were classified as high-mass XRBs (HMXBs) and intermediate-mass XRBs (IMXBs), respectively. The sources that could not be identified optically were classified as low-mass XRBs (LMXBs). Also, using HST data, 728 and 233 compact star clusters were identified in NGC 4490 and NGC 4395, respectively. The age and mass values of these clusters were obtained by applying the most appropriate SSP models to the constructed color-color diagrams. It was determined that in NGC 4490 and NGC 4395, predominantly HMXBs are associated with young (108 Myr) star clusters. Our findings support the relationship between different types of XRBs and cluster ages found in other galaxies in the literature.
Benzer Tezler
- Yakın galaksiler: NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 ve NGC 4490/4485'de bulunan aşırı parlak X-ışın kaynaklarının optik karşılıklarının belirlenmesi
Searching for optical counterparts of ultraluminous X-ray sources in nearby galaxies: NGC 5474, NGC 3627, NGC 4258 and NGC 4490/4485
ŞENAY AVDAN
Doktora
Türkçe
2018
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
PROF. DR. ŞÖLEN BALMAN
- Yakın galaksilerde X-ışın kaynaklarının XMM-Newton ve Chandra gözlemleri
XMM-Newton and Chandra observations of X-ray sources in nearby galaxies
HASAN AVDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Astronomi ve Uzay BilimleriÇukurova ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ
- NGC 2818 ve NGC 3603 açık kümelerinin fotometrik analizi
Photometric analysis of open clusters NGC 2818 and NGC 3603
HAKAN ÜRGÜP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELÇUK BİLİR
- Disk galaksilerin kinematik modellemesi: Bükülmüş spiral galaksilerde H I halo araştırması
Kinematic modelling of disk galaxies: Search for H I halo in warped spiral galaxies
NAZLI DERYA DAĞTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Astronomi ve Uzay BilimleriErciyes ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM KÜÇÜK
DR. TOM A. OOSTERLOO
- NGC 4861, NGC 4449 galaksilerinde aşırı parlak X-ışın kaynaklarının x-ışın ve optik özelliklerinin araştırılması
Investigation of X-ray and optical properties of ultraluminous x-ray sources in NGC 4861, NGC 4449 galaxies
MELİKE ÖZDOĞAN ELA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN AKYÜZ