İstanbul'da kentsel dönüşüm süreci ve uygulanabilirliğin irdelenmesi: Sütlüce mahallesi örneği
Urban transformation process in İstanbul and investigation of applicability: The case of Sütlüce district
- Tez No: 807436
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİN ARABULAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Kentsel dönüşüm, Dünyada ve Türkiye'de sağlıksızlaşmış veya köhneleşmiş yapıların sağlıklaştırılması ve yeniden topluma kazandırılması amacıyla gündeme alınan bir konudur. Genel itibariyle kentsel dönüşüm, doğal afetler, savaşlar veya plansız göçler sebebiyle ortaya çıkmıştır. Dünya'da ilk kentsel dönüşümün sanayi ile çıkması, Türkiye'de ise; II. Dünya Savaşı sonrası sonrasında ortaya çıkması buna bir kanıttır. Bu çalışmada, tümdengelim anlayışıyla dünyadan başlayarak İstanbul'daki bir mahalleye başka bir deyişle; yukardan aşağıya yapılan kentsel dönüşüm uygulamaları ve bu uygulamaların etkileri incelenmektedir. İncelemeler öncesinde literatür bilgiler taranarak kentsel dönüşüm kavramını ve hangi amaçla ortaya çıktığı, neden ihtiyaç duyulduğu titizlikle aktarılmaktadır. Çalışmanın amacı; evrensel kentsel dönüşüm projeleri ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından yapılan kentsel dönüşüm projeleri arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkarmaktır. Ayrıca her bölgenin kendi özel dinamikleri dikkate alınarak kentsel dönüşümün yapılıp yapılmadığı da sorgulanmaktadır. Bu sorgulama ile İstanbul'da kentsel dönüşüm amacıyla farklı bölgelerde yapılan toplu konutların hangi amaçla ve bölgeye özel mi araştırılmaktadır. Bu kapsamda 'Her bölgeye farklı kentsel dönüşüm projesi uygulanmalı mı?'' sorusuna da cevap aranmaktadır. Bu amaçla; yıllar süren ve birkaç kere imar planı iptaline giden Sütlüce Kentsel Dönüşüm projesi ele alınmaktadır. Tez çalışması 5 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; araştırmanın amacı, yöntemi ve literatür özeti aktarılmıştır. İkinci bölümde; kavramsal bilgilere yer verilmiştir. TOKİ ve Kentsel Dönüşüm kavramlarının farklı yazarlar tarafından nasıl tanımlandığı, süreçleri, boyutları, tarihçeleri ve konuta olan ihtiyaç açıklanmaktadır. Üçüncü bölümde; öncelikle dünyada ve Türkiye'de yapılan kentsel dönüşüm projeleri incelenmektedir. Türkiye'deki kentsel dönüşüm projeleri seçilirken TOKİ uygulamalarının yapıldığı projeler olmasına dikkat edilmektedir. Sonrasında İstanbul'dan örnekler verilmektedir Bu şekilde alan çalışması öncesi TOKİ tarafından yapılan kentsel dönüşüm örneklerine değinilmektedir. Tüm örnekler, proje öncesi ve sonrası olacak şekilde ortak tablo ile değerlendirilmektedir. Dördüncü bölümde; alan çalışması olan Sütlüce Bölgesi incelenmektedir. Bölgenin tarihçesi, konumu, yapı özellikleri, mülk sahipleri açıklanmaktadır. Yapılan kentsel dönüşüm projesinin mimari özellikleri, yapılan hesaplamaların ve hesaplanan donatılarının uygulanmış olup olmaması da açıklanmaktadır. Beşinci bölümde; sonuçlar bölümü yer almaktadır. Tez kapsamında açıklanan tüm kentsel dönüşüm örneklerinin olduğu ortak tablo üzerinde TOKİ tarafından yürütülen projelerin proje öncesi ve sonrasındaki sonuçları yer almaktadır. Ayrıca; kullanıcılar, mekan-mimari plan, toplum, sosyal alanlar-rekreasyon alanlar ve ekonomik değer açısından Sütlüce kentsel dönüşüm projesinin uygulanabilirliği irdelenmektedir. Bu şekilde ''kentsel dönüşümün uygulanabilirliği '' de detaylı açıklanmaktadır. Tezde, Türkiye'den ve İstanbul'dan birçok örnek verilerek öncelikle; insan ihtiyaçları için ortaya çıkan dönüşüm kavramının zamanla rant amaçlı geliştiği ve bölge ihtiyaçları dikkate alınmadan uygulandığı görülmektedir. Kentsel dönüşüm uygulamalarında bölgenin tarihi dokusu, silüeti, kullanıcıları, sosyal ve kültürel yapıları ve ihtiyaçları belirlenmelidir. Yapılan bu araştırma sonrasında tasarım, mimari plan ve hesaplamalar yapılarak proje belirlenmelidir. Ancak; bu araştırmaların yapılsa dahi ne kadar dikkate alındığı hem Türkiye'de hem İstanbul'da yapılan kentsel dönüşüm örneklerinde sorgulanmaktadır. Kentsel dönüşüm projeleri oluşturulurken; bölgenin demografik, sosyal, toplumsal, ekonomik vb. tüm kriterleri incelenmeli ve bir bütün olarak değerlendirilmelidir. Aksi takdirde; kentsel dönüşümün amacına hizmet edilmeden sadece; rant amaçlı yapılan binalar ve mevcut bina sayısı arttırılan şehirler oluşacaktır.
Özet (Çeviri)
Urban transformation is a root that has become unhealthy or obsolete in the world and in Turkey, aimed at rehabilitating and reintegrating into society. In general, it has arisen as a result of overheating, natural disasters, wars or unplanned migrations. The first leak in the world with industry, in Turkey; II. It is a testament to its emergence after World War II. In this study, starting from the world with a deductive approach, to a neighborhood in Istanbul, in other words; Top-down urban transformation practices and the effects of these practices are examined. Before the examinations, literature information is scanned and the concept of urban transformation, the purpose for which it emerged, and why it is needed are meticulously conveyed. Purpose of the study; The aim is to reveal the similarities and differences between the universal urban transformation projects and the urban transformation projects made by the Housing Development Administration (TOKİ). In addition, it is questioned whether urban transformation has been carried out by taking into account the specific dynamics of each region. With this questioning, it is investigated for what purpose and for what purpose the mass housings built in different regions for urban transformation in Istanbul are specific to the region. In this context, an answer is sought to the question“Should a different urban transformation project be implemented in each region?”To this end; The Sütlüce Urban Transformation project, which lasted for years and was canceled several times, is discussed. The thesis work consists of 5 parts. In the first part; The purpose, method and literature summary of the research are given. In the second part; conceptual information is included. How the concepts of TOKİ and Urban Transformation are defined by different authors, their processes, dimensions, histories and the need for housing are explained. In the third part; first of all, urban transformation projects in the world and in Turkey are examined. While selecting the urban transformation projects in Turkey, attention is paid to the projects where TOKİ applications are made. Afterwards, examples from Istanbul are given. In this way, the examples of urban transformation made by TOKİ before the fieldwork are mentioned. All examples are evaluated with a common table before and after the project. In the fourth chapter; Sütlüce Region, which is a field study, is examined. The history of the region, its location, building features, property owners are explained. The architectural features of the urban transformation project, whether the calculations and the calculated reinforcements have been applied or not are also explained. In the fifth volume; included in the results section. On the common table with all waste waste samples covering the scope of the thesis, the results before and after the operation carried out by TOKİ are included. Moreover; The feasibility of the Sütlüce ventilation project is examined in terms of users, space-architectural plan, society, social areas-recreation areas and economic value. In this way, the“applicability of urban functioning”is also explained in detail. In the thesis, by giving many examples from Turkey and Istanbul, first of all; It is seen that the concept of transformation, which emerged for human needs, developed for the purpose of rent over time and was applied without considering the needs of the region. In urban transformation applications, the historical texture, silhouette, users, social and cultural structures and needs of the region should be determined. After this research, the project should be determined by making design, architectural plans and calculations. However; Even if these studies are carried out, how much they are taken into account is questioned in the examples of urban transformation both in Turkey and in Istanbul. While creating urban transformation projects; demographic, social, societal, economic, etc. of the region. All criteria should be examined and evaluated as a whole. Otherwise; without serving the purpose of urban transformation; Buildings built for rent and cities with increased number of existing buildings will be formed.
Benzer Tezler
- İstanbul Fikirtepe ve Çırçır kentsel dönüşüm bölgelerinde yeni şehircilik ilkeleri bağlamında karşılaştırmalı bir değerlendirme
A comparative evaluation in the context of new urbanization principles in Fikirtepe and Çırçır urban transformation regions
EKREM KAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Aydın ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞANLI
- Küreselleşme ve kentsel dönüşüm bağlamında soylulaştırma kuramlarının İstanbul'da uygulanabilirliği: Cihangir örneği
The applicability of gentrification theories to İstanbul in the context of globalization and urban transformation: The case of Cihangir
ÜLKE EVRİM UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. PELİN PINAR ÖZDEN
- Comprehensive risk mapping and fire station optimization for forest fire management: An application in Antalya
Orman yangını yönetimi için kapsamlı risk haritalama ve yangın istasyonu optimizasyonu: Antalya uygulaması
ZÜHAL ÖZCAN YAVUZ
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR KABAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİ ÇAĞLAYAN
- Cultural heritage circular governance for the integrated conservation of historic cities: The case of the Medina of Munis
Tarihi şehirlerin bütünleşik korunmasına yönelik kültürel miras'ın döngüsel yönetişimi: Tunus Medine örneği
YASMINE TIRA
Doktora
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık, Planlama ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- Nitrogen removal and microbial community shift in oxic-settling-anoxic sludge reduction process
Oksik-çökeltim-anoksik çamur azalma prosesinde azot giderimi ve mikrobiyal topluluk değişimi
AGNE KARLIKANOVAITE BALIKCI
Doktora
İngilizce
2020
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVİN YAĞCI