Türkiye'deki hastanelerin pabon lasso ve makine öğrenmesi yöntemleriyle çok boyutlu performans analizi
Multi-dimentional performance analysis of hospitals in Turkey by using pabon lasso and machine learning methods
- Tez No: 807574
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN KEREM ŞENEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
: Amaç: Bu çalışmanın amacı sağlık bölgeleri ve sağlık sistemlerinde ayrı ayrı kapasite kullanımı, işgücü ve finansal performansın makine öğrenmesi ve verimlilik ölçüm yöntemleriyle analiz edilmesidir. Yöntem: Araştırma kesitsel ve nicel niteliktedir. Çalışmada sağlık bölgeleri ve sağlık sistemleri kullanılmıştır. Performans ölçümü ise Pabon Lasso (PL) modeli, makine öğrenmesi yöntemiyle K-Means kümeleme analizi ve Veri Zarflama Analizi yöntemleri kullanılmıştır. Veriler ulusal ve uluslararası açık erişim veri tabanlarından araştırmacı tarafından indirilmiştir. Elde edilen veriler Excel ve R Stüdyo programları kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: Kurulan PL modeline göre hem 2002 hem de 2019 yılında görece olarak en başarılı kapasite kullanım performansına sahip olan birimler G. Doğu Anadolu ve Akdeniz'dir. 2019 yılında makine öğrenmesi modeline göre G. Doğu Anadolu ve Akdeniz aynı kümede yer almakta ve görece başarılı kapasite kullanım performansına sahiptir. İkinci aşamada yapılan işgücü performans analizine göre de CCR modelinde en iyi performansa sahip olan birim yine G. Doğu Anadolu bölgesidir. Kurulan modele göre G. Doğu Anadolu bölgesi hem 1 etkinlik skoruna sahiptir hem de en fazla referans olan bölgedir. Son olarak finansal performansı incelemek için kurulan VZA modellerinde CCR modeline göre 36 ülke içinde sadece 4 ülke etkin olarak tanımlanmıştır. Kurulan ikinci model olan BCC modelinde ise etkin olan ülke sayısı 9'a yükselmiştir. BCC modelinde etkin olan ülkeler Avustralya, Kanada, Yunanistan, Japonya, Meksika, Yeni Zelanda, Güney Kore, İsviçre ve Türkiye olarak belirlenmiştir. Sonuç: Sağlık hizmetlerini en yüksek kalitede doğru zaman ve en düşük maliyet ile gerçekleştirmek her sisteminin nihai hedefidir. Sağlık sistemlerinin ve sağlık bölgelerinin hizmet sunumunda istenen hedeflere erişebilmeleri için kendi modellerini hayata geçirmenin ve uygulamanın yanı sıra birbirlerinin tecrübelerinden de faydalanmaları gerekir. Yapılan çok boyutlu performans analizi ülke-bölge odağında kanıta dayalı çıktılar oluşturmuştur.
Özet (Çeviri)
: Objective: The purpose of this study is to analyze capacity utilization, workforce and financial performance in health zones and health systems separately by machine learning and productivity measurement methods. Method: The research is cross-sectional and quantitative. Health zones and health systems were used in the study. As for performance measurement, Pabon Lasso (PL) model, K-Means cluster analysis with machine learning method and Data Envelopment Analysis methods were used. The data were downloaded by the researcher from national and international open access databases. The obtained data were analyzed using Excel and R Studio programs. Results: According to the established PL model, the units with the most successful capacity utilization performance in both 2002 and 2019 are S. Eastern Anatolia and the Mediterranean. According to the machine learning model in 2019, S. Eastern Anatolia and the Mediterranean are in the same cluster and have relatively successful capacity utilization performance. According to the labor force performance analysis made in the second stage, the unit with the best performance in the CCR model is again the S. Eastern Anatolia region. According to the established model, the S. Eastern Anatolia region has both an efficiency score of 1 and is the region with the highest number of references. Finally, in DEA models established to examine financial performance, only 4 countries out of 36 countries were defined as efficient according to the CCR model. In the BCC model, which is the second model, the number of active countries increased to 9. The countries that are active in the BCC model are Australia, Canada, Greece, Japan, Mexico, New Zealand, South Korea, Switzerland and Turkey. Conclusion: The main purpose of the health systems is to provide the health services that the society needs, with the desired quality, at the right time and at the lowest possible cost. In order for countries and health regions to achieve excellence in service delivery, it is important that they benefit from each other's experiences as well as trying their own models. The multidimensional performance analysis made produced evidence-based outputs with a country-region focus.
Benzer Tezler
- Hastanelerde yatak kapasitesi kullanım verimliliğinin veri zarflama analizi ve Pabon Lasso modeli ile analizi: Makro, mikro, mezo ve hastane boyutunda bir araştırma
Analysis of bed capacity use efficiency with data envelopment analysis and Pablo Lasso model in hospitals: Macro, micro, meso and hospital size research
ELİF ELİPEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HastanelerSüleyman Demirel ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VAHİT YİĞİT
- Türkiye'deki hastanelerin performanslarının değerlendirilmesi: Etkinlik ve maliyet etkinlik analizi
Evaluation of hospital's performance in Turkey: Efficiency and cost efficiency analysis
SELİN ÇALIŞKAN BALKAN
Doktora
Türkçe
2021
HastanelerEskişehir Osmangazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY GİRGİNER
- Hastanelerde veri zarflama analizi ve Malmquist endeksi yöntemi ile performans ölçümü: Mersin Şehir Eğitim Araştırma Hastanesi örneği
Performance measurement by data envelopement analysis and Malmquist index approach in hospitals: Mersin City Hospital case
AHMET YILMAZ
- Hastanelerin finansal ve faaliyet durumlarının veri madenciliği yöntemleri ile değerlendirilmesi
Assessment of financial and operational status of hospitals with data mining methods
NURETTİN ÖNER
Doktora
Türkçe
2020
HastanelerAnkara ÜniversitesiSağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL AĞIRBAŞ
- Hastanelerde sunulan acil sağlık hizmetlerinin yönetim ve organizasyonu
The administration and organization of emergency medical services provided in hospitals
BELKIZ YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HastanelerBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ATEŞ