Geri Dön

Ladik Gölü Havzası'nda (Samsun) akıllı doğal afet yönetimi

Smart natural disaster management in Basin Of Lake Ladik (Samsun)

PDF İndir

  1. Tez No: 808247
  2. Yazar: FATİH OCAK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET BAHADIR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Coğrafya, Geography
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 306

Özet

İnsanlık var olduğundan bu yana doğal olaylar (deprem, taşkın, heyelan vb.) hep meydana gelmekte ve insanlığa herhangi bir zararı olmadığı müddetçe dikkat çekmemektedir. Ancak doğal olaylar insanlığa zarar verdiğinde doğal bir olay olmaktan çıkıp afet karakterine bürünmektedir. Son birkaç on yıl içerisinde ise doğal afetlerin küresel ölçekte önemli bir problem haline geldiği görülmektedir. Günümüzde ülkeler sadece tek bir doğal afet ile değil, aynı anda birden çok doğal afet ile mücadele etmek zorunda kalmaktadır. Bu yönüyle doğal afetleri tek tek değil, bütüncül olarak ele almak ve afet öncesi, esnası ve sonrasını düşünerek irdelemek gerekir. Her ne kadar insanlığı her daim tehdit eden doğal olayların oluşumunu engellemek mümkün olmasa da afet karakterine bürünmesini engellemek ve verebileceği zararları en aza indirmek mümkündür. Buradan hareketle daha önce deprem, taşkın ve heyelan türünde doğal afetlerin yaşandığı ve en önemli geçim kaynağının tarımsal faaliyetler olması sebebiyle toprak erozyonu ve kuraklık afetlerinin yaşanabileceği Karadeniz Bölgesi, Samsun ilinde yer alan Ladik Gölü Havzası çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Bütüncül akıllı doğal afet yönetiminin hedeflendiği çalışmanın ilk aşamasında afet öncesi dönemde karar vericilerin planlama yapabilmeleri için deprem, taşkın, heyelan, toprak erozyonu ve kuraklık afetleri dikkate alınarak Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) teknikleri ile bahsi geçen afetlere yönelik duyarlılık analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu analizler sonucunda dikkate alınan doğal afetler arasında en etkili olanların sırasıyla toprak erozyonu (%57,93), kuraklık (%50,71), deprem (%39,68), heyelan (%36,28) ve taşkın (%33,19) olduğu tespit edilmiştir. Yine Ladik Gölü Havzası'nda bu doğal afetlerin etkilerinin aynı anda hangi alanlarda daha fazla olabileceğini gösteren çoklu duyarlılık analizi gerçekleştirilmiş ve bu analize göre de havzanın en duyarlı beş (5) yerleşmesinin sırasıyla; Büyükkızoğlu, Bolat, Çakırgümüş, Saray ve Cüce mahalleleri olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise doğal afet duyarlılık analizi sonuçları dikkate alınarak afet öncesinde, esnasında ve sonrasında kullanılmak üzere Ladik Gölü Havzası (Samsun) Akıllı Doğal Afet Yönetimi ve Karar Destek Sistemi (LADES) isminde hem web hem mobil cihazlar üzerinden erişilebilen bir sistem tasarlanmıştır. Bu sistem havzada yaşayan vatandaşların afet öncesinde yaşadıkları yapı, tarım arazileri vb. gibi yerlerin risk durumlarını öğrenebilecekleri web uygulamaları, afet esnasında acil yardım çağrısında bulunabilecekleri mobil uygulama, yerel yönetimler için de olası bir doğal afet ve etkilerini yönetebilecekleri afet kriz masasında kullanılmak üzere canlı takip paneli ve sahada acil yardım çağrılarına müdahale edebilecekleri web ve mobil uygulamalardan oluşmaktadır.

Özet (Çeviri)

Natural events (earthquakes, floods, landslides, etc.) have been occurring since humanity has existed, and do not attract attention as long as they do not cause any harm to humanity. However, when natural events harm humanity, they cease to be natural events, and take on the character of disasters. In the last few decades, natural disasters have become a major problem on a global scale. Nowadays, countries have to deal not only with a single natural disaster but also with multiple natural disasters at the same time. In this respect, natural disasters should be handled holistically, not individually, and should be analyzed before, during and after the disaster. Although it is not possible to prevent the occurrence of natural events that threaten humanity at all times, it is possible to prevent them from taking on the character of disasters, and minimize damages they may cause. Thus, the Basin of Lake Ladik located in the Black Sea Region, Samsun province, where natural disasters such as earthquakes, floods, and landslides have been experienced before, and where soil erosion and drought disasters may occur due to the fact that the most important source of livelihood is agricultural activities, was determined as the study area In the first phase of the study, where a holistic smart natural disaster management is targeted, sensitivity analyses for earthquake, flood, landslide, soil erosion and drought disasters were carried out using Analytic Hierarchy Process (AHP) method, Geographical Information Systems (GIS) and Remote Sensing (RS) techniques in order to enable decision makers to plan in the pre-disaster period. As a result of these analyses, it was the most effective natural disasters were soil erosion (57.93%), drought (50.71%), earthquake (39.68%), landslide (36.28%), and flood (33.19%). Again, a multiple susceptibility analysis was carried out in the Ladik Lake Basin, showing in which areas the effects of these natural disasters may be higher at the same time, and according to this analysis, it was determined that the five (5) most susceptible settlements of the basin are Büyükkızoğlu, Bolat, Çakırgümüş, Saray, and Cüce neighborhoods, respectively. In the second stage of the study, an application called Basin of Lake Ladik (Samsun) Smart Natural Disaster Management and Decision Support System, which can be accessed via both web and mobile devices, was designed to be used before, during and after the disaster by considering the results of natural disaster susceptibility analysis. This system consists of web and mobile applications where citizens can learn the risk status of the places where they live, call for emergency aid, and local governments can manage the natural disaster process.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    634561

    Ladik Gölü'nün (Samsun) yüzeysel alanının zamansal ve mekansal değişiminin coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama ile belirlenmesi

    Determination of spatial and temporal surface area changes of lake Ladik (Samsun) with geographic information systems and remote sensing tools

    BEKİR KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    CoğrafyaÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Tarım ve Yaşam Bilimleri Anablim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ARDA ÖZEN

  2. Tez No

    550785

    Akdağ kütlesi'nin (Amasya) tektonik jeomorfoloji etüdü

    Tectonic geomorphology study of Akdağ mass (Amasya)

    ALİ ERKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Coğrafyaİstanbul Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN TUROĞLU

  3. Tez No

    266235

    Amasya ve çevresinin morfotektonik evrimi

    The morphotectonic evolution of Amasya and surroundings

    MEHMET KORHAN ERTURAÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Yer Sistem Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OKAN TÜYSÜZ

  4. Tez No

    26236

    Çoruh havzasında fiziki coğrafya özelliklerinin beşeri ve iktisadi coğrafyaya etkileri

    Başlık çevirisi yok

    SİNAN TABAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    CoğrafyaMarmara Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ÖZEY

  5. Tez No

    341496

    Ladik gölü (Samsun, Türkiye)'ndeki tatlısu levreği (Perca fluviatilis L., 1758)'nde güvenilir yaş tayini ve büyüme özellikleri

    Reliable age determination and growth features, perch (Perca fluviatilis L., 1758) inhabiting lake Ladik (Samsun, Turkey)

    SEMRA SAYGIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    BiyolojiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZMİ POLAT

Geri Dön