Geri Dön

Farklı etki büyüklüğü ölçülerinin aracılık analizi performansına etkisi

The effect of different effect size measures on mediation analysis performance

  1. Tez No: 808383
  2. Yazar: NİHAN ÖZEL ERÇEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLHAN TEMEL, PROF. DR. CEMİL ÇOLAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoistatistik, Biostatistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mersin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 132

Özet

Klinik araştırmaların çoğunda, bir müdahalenin veya maruziyetin ilgilenilen sonucu etkileyip etkilemediği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, söz konusu müdahalenin sonucu nasıl etkilediğine ilişkin mekanizma ya da mekanizmaları anlamak için ileri araştırmalar yapmak klinik araştırmaların önemli ve yeterince takip edilmeyen bir unsurudur. Etken ve sonuç arasında gözlemlenen ilişkinin altında yatan mekanizmayı araştırmak ve bu mekanizmanın bir takım ara değişkenlerle nasıl bir ilişkisinin olduğunu incelemek amacıyla aracılık analizi yöntemleri kullanılmaktadır. Aracılık analizinde, değişkenler arasındaki ilişkinin gücünü ve yönünü daha iyi anlamak ve aracı değişken etkisinin önemini belirlemek için çeşitli etki büyüklüğü ölçüleri geliştirilmiştir. Son yıllarda aracılık analizi yönteminin kullanıldığı çalışmalar artmış olsa da çok az sayıda araştırma aracılık analizi için etki büyüklüğü ölçümlerine odaklanmıştır. Araştırmalarda, aracılık analizi için en sık kullanılan etki büyüklüğü ölçüsü aracılık oranıdır. Ancak bu ölçü, küçük örnek genişliklerinde yeterince iyi performans gösterememekte ve sonuçlar yanlılık içerebilmektedir. Gerçekleştirilen simülasyon sonuçlarına göre örnek genişliğinin 500' ün altında olduğu durumlarda aracılık oran ölçülerinin beklenen değerden uzak olduğu ve yanlılığın fazla olduğu görülmüştür. Yanlılığın minimuma indirilerek gerçekçi çıkarımlarda bulunabilmek için alternatif etki büyüklüğü ölçülerinden faydalanılması gerekmektedir. Aracılık oranının yanı sıra kullanılması önerilen R2 regresyon açıklama katsayısının 100 ve 300 gibi küçük örnek genişliklerinde dahi iyi bir performans sergilediği ve minimum yanlılığa sahip olduğu gözlenmiştir. Bu sebeple, aracılık modelinin kurulduğu çalışmalarda tek bir etki büyüklüğü ölçüsüne odaklanmadan alternatif ölçülerin de birlikte ele alınması araştırma bulgularını daha güvenilir kılacaktır.

Özet (Çeviri)

Clinical trials primarily focus on assessing the impact of interventions or exposures on desired outcomes. However, it is equally important to conduct research that delves into the underlying mechanisms through which these interventions influence outcomes. This aspect of clinical research, which aims to understand the causal pathways between the intervention and the outcome, often goes overlooked. Mediation analysis methods provide a valuable approach to investigate and unravel these mechanisms by examining the role of intermediate variables. In mediation analysis, the development of various effect size measures has greatly contributed to our understanding of the strength, direction, and practical significance of relationships between variables, particularly in the context of mediating variables. Despite the increasing popularity of mediation analysis, there remains a limited focus on effect size measurements specific to this analysis. The commonly used mediation ratio, although prevalent, exhibits limitations in its performance, particularly in small sample sizes, and may introduce bias into the results. According to the simulation results, it was seen that the mediation ratio measures were far from the expected value and the bias was high in cases where the sample size was below 500. To address these limitations and enhance the validity of inferences, it is essential to consider alternative effect size measures. One such measure that has demonstrated favorable performance, even in small sample sizes and with minimal bias, is the proposed R2 regression explanation coefficient. Incorporating this measure alongside the mediation ratio provides a more comprehensive and reliable evaluation of the mediation model. Therefore, it is recommended that future studies exploring mediation models embrace a broader perspective by considering multiple effect size measures. It has been observed that the proposed R2 regression explanation coefficient, which is recommended to be used in addition to the mediation ratio, performs well even in small sample sizes such as 100 and 300 and has minimum bias. For this reason, considering alternative measures together without focusing on a single effect size measure in studies in which the mediation model is established will make the research findings more reliable.

Benzer Tezler

  1. The role of oxidative stress factors in the pathophysiology of Ocular Rosacea, analysis of tears and other materials

    Oküler Rosacea patofizyolojisinde oksidatif stres faktörlerinin rolü, gözyaşı ve diğer materyallerin analizi

    NİLÜFER YEŞİLIRMAK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyokimyaGazi Üniversitesi

    Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NESLİHAN BUKAN

    PROF. DR. JEAN-LOUIS BOURGES

  2. Fibromiyaljili hastalarda, somatizasyon ve anormal hastalık davranışlarının Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, beşinci baskı (DSM-5) ve Psikosomatik Araştırmalar İçin Tanı Ölçütleri (DCPR) ile karşılaştırmalı değerlendirilmesi

    Comparative evaluation of somatization and abnormal illness behaviors in fibromyalgia patients with Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, fifth edition (DSM-5) and Diagnostic Criteria for Psychosomatic Research (DCPR)

    GİZEM ARAL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FİLİZ CİVİL ARSLAN

  3. SIMU ve GNSS ölçülerinin entegrasyonuna dayalı mobil yersel gravimetri

    Mobile terrestrial gravimetry based on the integration of SIMU and GNSS measurements

    İLYAS AKPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Jeodezi ve FotogrametriHacettepe Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAMİL TEKE

    DOÇ. DR. MEHMET SİMAV

  4. Silviyan araknoid kist tanısı ile cerrahi tedavi ve takip yapılan hastaların semptomatik ve radyolojik açıdan retrospektif olarak değerlendirilmesi

    Symptomatic and radiological retrospective evaluation of surgical treatment and follow-up patients with diagnosis of sylvian arachnoid cysts

    HİDAYET ŞAFAK ÇİNE

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    NöroşirürjiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Beyin-Sinir ve Omurilik Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİKMET TURAN SÜSLÜ

  5. Konstipasyon baskın irritabl barsak sendromlu hastalarda refleksolojinin semptom şiddeti ve yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi

    Examination of the effect of reflexology on symptom severity and quality of life in ibs-c patients

    MAHMUT ATEŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    HemşirelikEge Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYFER KARADAKOVAN