1952 Mısır Hür Subaylar ve 1979 İran Devrimi'nin ideolojik açıdan karşılaştırılması
İdeological comporasion of the 1952 Egyptian Free Officers and the 1979 Iranian Revolution
- Tez No: 808572
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE MÜŞERREF GEZGÜÇ KAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Siyasal Bilimler, Public Administration, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Bu araştırmada geleneksel toplum ve müesseselere sahip olan klasik Orta Doğu ülkeleri olan Mısır ve İran'da modernizmin bir gereği olarak çağdaş ve laik bir yapıya kavuşmak adına toplumsal gerçekliğe aykırı olarak hayata geçirilen uygulamaların nasıl böylesine kapsamlı bir devrime yol açtığı tartışılmış, kendine özgü yapılara sahip olan 1952 Mısır ve 1979 İran Devrimleri, devrimlerin ideologlarının görüşleri ışığında derinlemesine analiz edilmiş ve devrim sonrası oluşum değerlendirilmiştir. Araştırmamıza konu olan 1952 Devrimi sonrası Mısır'da görülen laik-seküler rejim ulema sınıfını tasfiye etmeye yönelirken, İran'da görülen İslâm'a dayalı rejim ise ulema sınıfını siyasetin içine çekmekle kalmamış Orta Doğu'nun en önemli temel yapısını oluşturan din mevzusunu mezhepsel çatışmalara gebe bırakmıştır. Bu durum İran'da yaşayan halkların siyasete bakışını sadece oy verme anlamından çıkararak bir nevi ruhani hayatı da kapsayan bir ödev ve sorumluluk anlamına yöneltmektedir. Yukarıda belirtildiği üzere Mısır'ın ve İran'ın araştırma konusu olarak belirlenmesinde birçok neden sıralanmıştır. Ancak spesifik olarak bu çalışmanın sınırlarını daha çok Mısır'ın Sünni-Selefi, İran'ın ise Şii politikalarının toplumun diğer katmanlarında yer alan laik ve seküler kesimler ile mücadelesi oluşturduğu kadar bu devletlerdeki rejimlerin emperyalist ve bölgesindeki diğer ülkeler ile olan ilişkilerinin de esas alınarak analiz edildiği dikkate alınmalıdır. Orta Doğu devletlerinin bir handikabı olan mezhepsel çatışmaların, ekonomik bunâlimların ve siyasal çalkantıların sebep olduğu Arap Baharı olarak adlandırılan ayaklanma hareketleriyle beraber bölge bazındaki araştırmaların yoğunlaştığı görülmektedir. Her akademik alanın kendi araştırma konuları kapsamında çalışmalar yaptığı izlenmiştir. Ancak Orta Doğu siyasetini tek veya birkaç akademik disipline indirgeyerek anlamaya çalışmak bölge siyasetini tam manasıyla analiz edebilmek için yeterli olmayacaktır. Siyasi açıdan Orta Doğu'yu anlamanın yolu siyaset bilimi kadar, dinler tarihini, antropolojiyi, sosyolojiyi, ekonomiyi, enerji politikalarını, diplomasiyi, dış politika analizini, uluslararası ilişkileri ve devletlerarası umumi hukuku en azından konuyu anlayacak kadar bilmekten ve bunlara ilişkin bilgileri araştırmaya nakletmekten geçmektedir. Bu çalışmada araştırma konusu bağlamında cevabını aradığımız sorulara yanıt verebilmek için diğer disiplinlerden konumuzla ilişkili olarak azami derecede faydalanılacaktır. Ayrıca çalışmamızın merkezinde olan Mısır, İran ve Orta Doğu ile ilgili olarak literatürdeki içeriği objektif bir şekilde ele alarak, herhangi bir hüküm vermeden içerik üzerindeki farklılıklara dikkat çekilmesi planlanmaktadır. Bu farklılıkların tarihsel süreç içerisindeki değişkenlere bağlı olarak ortaya çıkan değişimine işaret ederken aslında bu değişimin merkezinde temel alan beşeri faktör vurgulanacaktır. Bu hususta da insanı etkileyen unsur olarak karşımızda bazen siyasetin, bazen de dinin olduğu ifade edilecektir. Özet olarak bu çalışmayla, Mısır 1952 Devrimi ve ardından İhvân iktidarı ile 1979 İran İslâm Devrimi'nin ardından Mısır ve İran'ın bölgesel ve dünya siyasetinde yaşadığı politik gelişmeleri ideolojik boyutlarıyla bilimsel bulgu ve araştırmalar dâhilinde incelemek ve literatüre katkı sunmak istenmektedir.
Özet (Çeviri)
In this research, it was discussed how contemporary and secular practices, as a requirement of modernism, led to such a comprehensive revolution in Egypt and Iran, which are classical Middle Eastern countries with traditional societies and institutions. The 1952 Egyptian and 1979 Iranian Revolutions, which have their own unique structures, were analyzed in depth in the light of the views of the ideologues of the revolutions and the post-revolutionary formation was evaluated. After the 1952 Revolution, which is the subject of our research, the secular regime in Egypt tended to destroy the ulama class. On the other hand, the regime based on Islam in Iran not only drew the ulama class into politics, but also sectarian conflicts occurred in the religion graduate, which constitutes the most important basic structure of the Middle East. This situation takes the view of the people living in these states to politics from the meaning of voting only, and leads them to a sense of responsibility that includes a kind of spiritual life. As stated above, many reasons were listed for determining Egypt and Iran as research subjects. However, specifically, the limits of this study are the struggle of Egypt's Sunni-Salafi and Iran's Shiite policies with secular and secular segments in other layers of society. It is seen that researches on a regional basis have intensified with the uprising called the Arab Spring, which is caused by sectarian conflicts, economic depressions and political turmoil, which is a handicap of the Middle Eastern states. It has been observed that each academic field works within the scope of its own research topics. However, trying to understand the Middle East politics by reducing it to one or a few academic disciplines will not be enough to fully analyze the politics of the region.. The way to understand the Middle East from a political point of view is to know the history of religions, anthropology, sociology, economics, energy politics, diplomacy, foreign policy analysis, international relations and international law at least enough to understand the subject as well as political science and transfer the relevant information to research. In this study, we will make maximum use of other disciplines in relation to our subject in order to answer the questions we seek answers in the context of the research topic. In addition, it is planned to draw attention to the differences in the content without making any judgments by examining the content in the literature in an objective way with regard to Egypt, Iran and the Middle East, which are at the center of our study. While pointing out the change of these differences due to the variables in the historical process, the human factor, which is actually at the center of this change, will be emphasized. In this regard, it will be stated that sometimes politics and sometimes religion are the factors that affect people. In summary, with this study, it is desired to analyze the political developments experienced by Egypt and Iran in regional and world politics after the 1952 Egyptian Revolution and then the Ikhwan government and the Iranian Islamic Revolution in 1979, within the scope of scientific findings and researches, and contribute to the literature.
Benzer Tezler
- Turkish-Egyptian relations (1922-1956) and the impact of the Free Officers Revolution
Türkiye - Mısır ilişkileri (1922-1956) ve Hür Subaylar Devrimi'nin etkisi
SELİM ÖTERBÜLBÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
TarihOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM TÜR
- 1956 Süveyş Krizi'nin Türk basınına yansıması
The reflection of Turkish press on Suez Crisis in 1956
PINAR BAHAR TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihKarabük ÜniversitesiUluslararası Ekonomi Politikası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL ŞAHİN
- İslam-sosyalizm sentezleri (Tarihsel bir tasvir)
Islam-socialism synthesis (An historical description)
ERTUĞRUL CESUR
- 1949-1981 yılları arasında Suriye ve Mısır'da vuku bulan hükümet darbeleri ve bunların Türkiye'deki yankıları
Military coups in Syria and Egypt between 1949-1981 and their effects to Turkey
R. KÜRŞAT RÜSTEMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN SALMAN
- Türkiye Mısır ilişkileri: Siyasi, sosyal, ekonomik hayatının Türk basınına yansıyan gündemi (1922-1952)
Relations between Turkey and Egypt: The agenda of political, social, economic life reflected in the Turkish press (1922-1952)
NAZLICAN ASLIHAN GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMMÜGÜLSÜM POLAT