Koruma ve onarım uygulamaları öncesinde derin öğrenme tabanlı yöntem ile taş bozulmalarına müdahale önerisi
Recommendation for protection with deep learning based method before conservation and repair applications
- Tez No: 809352
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN BAŞAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Koruma ve Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Taşınmaz kültür varlıklarının gelecek nesillere aktarılabilmesi için bozulma sürecinde etkili ve sürdürülebilir koruma-onarım uygulamaları gerekmektedir. Öncelikle taşınmaz kültür varlıklarında görülen bozulma türleri analiz edilmeli, sonrasında bozulma türlerine uygun koruma-onarım uygulamaları planlanmalıdır. Kültürel varlıklara yönelik yapılan bu müdahale çalışmalarının doğruluğu ve etkinliği büyük önem taşımaktadır. Bozulmalara uygulanan herhangi yanlış müdahale, mevcut bozulmayı hızlandırarak geri dönüşü olmayan sorunlara neden olabilir. Bu sebeplerle insan kaynaklı hata payını azaltmak ve daha evrensel bir yaklaşım benimsemek amacıyla alternatif inceleme yöntemlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Tez kapsamında kullanılan, Derin Öğrenme tabanlı Mask-RCNN algoritması etkili bir çözüm sunmaktadır. Temelde insan becerilerini taklit etmeye ve otomatik özellik çıkarmaya çalışan bu algoritma için, Konya'da bulunan, Sille yapı taşıyla inşa edilmiş taşınmaz kültür varlıklarından görüntüler toplanarak veri seti oluşturulmuştur. Bu görüntülerdeki bozulmalara uygun müdahale önerileri etiketlenerek model eğitilmiştir. Şeyh Osman Rûmî Türbesi ve Hoca Ahmet Fakîh Cami'den elde edilen görüntüler üzerinde model test edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde önerilen modelin koruma-onarım uygulamaları öncesinde yapılan çalışmalara önemli temeller sağlayabileceği görülmüştür. Böylece bu çalışma ile, yapay zeka başlıklarından derin öğrenmenin restorasyon alanına entegrasyonunu geliştirmek adına bir adım atılmıştır.
Özet (Çeviri)
In order to transfer cultural heritages to future generations, effective and sustainable protection-repair practices are required in the degradation process. First of all, the types of deterioration seen in cultural heritages should be analyzed and appropriate protection-repair practices should be planned. The accuracy and effectiveness of these protection studies for cultural heritages are of great importance. Any mishandling of deterioration can accelerate existing deterioration and cause irreversible problems. For these reasons, it is necessary to develop alternative audit methods in order to reduce the share of human error and to adopt a more universal approach. The Deep Learning based Mask-RCNN algorithm used in the thesis offers an effective solution. For this algorithm, which basically tries to imitate human skills and extract automatic features, a data set was created by collecting images from cultural heritages built with Sille building stone in Konya. The model was trained by labeling appropriate protection suggestions for the deteriorations in these images. The model has been tested on images obtained from Şeyh Osman Rumi Tomb and Hoca Ahmet Fakîh Mosque. When the results were examined, it was seen that the proposed model could provide important foundations for the studies carried out before the protection-repair applications. Thus, with this study, a step was taken to improve the integration of deep learning, one of the subjects of artificial intelligence, into the restoration field.
Benzer Tezler
- Türkiye'de restorasyon sürecinin haritalanması ve proje, ihale ve uygulama aşamalarında karşılaşılan sorunların belirlenmesi üzerine saha çalışması
Mapping of the restoration process in Turkey and field study on determination of the problems encountered in the project, tender and implementation phases of the restoration process
ÖMER FARUK SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. MURAT KURUOĞLU
- Koruma ve onarım uygulamaları öncesinde tarihi taş yapılarda bozulmaların teşhisi: Phrygia Hierapolis'inden bir örnek
Deterioration diagnosis of stone monuments for conservation and restoration works: A case study from Hiearapolis of Phrygia
HÜSEYİN ONUR ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiPamukkale ÜniversitesiKültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EVİN CANER
- Ahşap eserlerde ileri belgeleme teknikleri ve koruma yöntemleri: Ankara Etnografya Müzesi'nde sergilenen I. Gıyaseddin Keyhüsrev'in Tahtı örneği
Advanced documentation techniques and conservation methods in wooden artifacts: the example of the throne of I. Gıyaseddin Keyhusrev exhibited in the Ankara Ethnography Museum
NÜKHET KAÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKültür Varlıklarını Koruma Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT CURA
- Akrilik boyalı çağdaş ve modern tabloların koruma onarımında yüzey temizlik uygulamaları
Acrylic painted contemporary and modern, cleaning methods in the conservation and restoration of the paintings
SERPİL ÇETİNKAYA ERMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel Sanatlarİstanbul ÜniversitesiTaşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDER EMRE
- Kuru derelerin sulamada kullanılmasında yeraltı bentlerinin önemi ve Erzurum ilindeki uygulamaları.
The importance of underground embankments in the use of dry creeks for irrigation and used in Erzurum province.
RESUL İRFAN KOCAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatAtatürk ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN HANAY