'Yakamoz' ekmeklik buğday çeşidinde farklı gelişme basamaklarında uygulanan ürenin kimi kalite özelliklerine etkileri
Effects of urea application at different growth stages on some quality traits of 'yakamoz' bread wheat cultivar
- Tez No: 809412
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLGE BAHAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 64
Özet
Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde 2020-2021 yetiştirme mevsiminde gerçekleştirilmiş olan denemenin laboratuvar çalışmaları, Gümüşhane Üniversitesi'nde sürdürülmüştür. Çalışmada, materyal olarak kullanılan 'Yakamoz' ekmeklik buğday çeşidinin farklı gelişme dönemlerinde üst gübre olarak kullanılan ürenin, aynı çeşitten elde edilen tam buğday unu ve beyaz undaki kuru madde, kül, protein, asitlik, yaş ve kuru glüten, glüten indeksi, sedimantasyon, beklemeli sedimantasyon ve düşme sayısı gibi kalite özelliklerine etkileri incelenmiştir. Bu amaçla,üre verilmeyen kontrol uygulamasına ilaveten, kardeşlenme, sapa kalkma, süt olum ve sarı olum evreleri üre uygulama dönemleri olarak seçilmiştir. Laboratuvar çalışmaları, tesadüf parsellerinde bölünmüş parseller deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışma sonunda, incelenen tüm özellikler, üre uygulama dönemleri bakımından istatistiksel olarak önemli farklılıklar göstermiş olup; bu değerler şu şekilde dağılım göstermiştir: Kuru madde: %90.20-90.77, kül: %1.037-1.213, protein: %14.01-15.15, asitlik: %0.037-0.056, yaş glüten: %41.49-43.67, kuru glüten: %14.75-15.46, glüten indeksi: %69.28-80.38, sedimantasyon: 20.0-21.0 mL, beklemeli sedimantasyon: 23.5-29.8 mL ve düşme sayısı: 753.8-881.7 s. Ayrıca, kuru madde, protein ve sedimantasyon hariç diğer kalite parametreleri, un tipine göre istatistiksel açıdan önemli değişimler göstermiştir. Buna göre, kül (%1.443), asitlik (%0.051) ve glüten indeksi (%82.53) bakımından tam buğday unu; yaş (%44.90) ve kuru (%15.96) glüten, beklemeli sedimantasyon (35.60 mL) ve düşme sayısı (836.4 s) bakımından beyaz un yüksek değerler göstermiştir. Sonuç olarak, üst gübre olarak üre uygulanırken; yüksek glüten indeksi, beklemeli sedimantasyon ve protein için sapa kalkma döneminin, yüksek kuru madde için ise sarı olum döneminin seçilmesi önerilmektedir. Bunun yanısıra, ileriki çalışmalarda daha çok genotip ve farklı azot kaynaklarının denemelerde temsil edilmesi, daha kapsayıcı olması bakımında yerinde olacaktır.
Özet (Çeviri)
Laboratory studies, which field trial was conducted in the 2020-2021 growth season at the Eastern Mediterranean Agricultural Research Institute, were carried out at Gümüşhane University. In the study, it was determined that urea used as top fertilizer in different growth stages of 'Yakamoz' bread wheat cultivar used as material, and the effects of urea application periods and flour type on the quality traits such as dry matter, ash, protein, acidity, fresh and dry gluten, gluten index, sedimentation, and falling number were investigated. For this purpose, in addition to the control application, tillering, stem elongation, milky and dough stages were chosen as urea application periods. Laboratory studies were carried out in randomized plots according to the split plot design with three replications. In the study, all quality traits showed statistically significant differences for urea application periods; these values were ranged as follows: Dry matter: 90.20-90.77%, ash: 1.037-1.213%, protein: 14.01-15.15%, acidity: 0.037-0.056%, wet gluten: 41.49-43.67%, dry gluten: 14.75%-15.46, gluten index: 69.28-80.38%, sedimentation: 20.0-21.0 mL, late sedimentation: 23.5-29.8 mL and falling number: 753.8-881.7 s. In addition, other quality parameters except dry matter, protein and sedimentation changed statistically for flour type. Accordingly, whole wheat flour for ash (1.443%), acidity (0.051%) and gluten index (82.53%); white flour showed high values for wet (44.90%) and dry (15.96%) gluten, late sedimentation (35.60 mL) and falling number (836.4 s). As a result, while applying urea as a top fertilizer; it is recommended to choose stem elongation stage for high gluten index, delayed sedimentation and protein, and the dough maturity stage for high dry matter. Moreover, it would be appropriate to represent more genotypes and different nitrogen sources in future studies for being more inclusive.
Benzer Tezler
- Farklı ekmeklik buğday unları kullanılarak üretilen Tokat kırmızı biber tarhana örneklerinin fiziksel, kimyasal, fonksiyonel ve mikrobiyolojik özelliklerinin araştırılması
Investigation of physical, chemical, functional and microbiological properties of Tokat red pepper tarhana samples produced using different bread wheat flours
SEVİL GENÇER ÖZYILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gıda MühendisliğiGümüşhane ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE BAHAR
DOÇ. DR. CEMALETTİN BALTACI
- Farklı morfolojik özelliklere sahip beş ekmeklik buğday çeşidinin diallel F1 melez döllerinde dane verimi ve bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma
A study on the determination of grain yield and some agronomical characteristics in diallel F1 offsprings of five bread wheat cultivars with different morphological properties
TUĞBANUR SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YILDIRIM
- Çukurova koşullarında güncel ekmeklik buğday çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
A research on the determination of the efficiency and quality characteristics of current bread wheat varieties under Cukurova conditions
MEHMET KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TACETTİN YAĞBASANLAR
- Hatay bölgesinde yetiştirilen ekmeklik buğday genotiplerinin agronomik ve ekmeklik kalite karakteristiklerinin belirlenmesi
Determination of agronomic and bread quality characteristics of bread wheat genotypes grown in Hatay region
FİLİZ KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKAN ŞENER
- Kahramanmaraş koşullarında farklı ekmeklik buğday çeşitlerinin bazı verim unsurları ve fizyolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some yield components and physiological characteristics of different bread wheat varieties under Kahramanmaras conditions
RIDVAN TUŞAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ YÜRÜRDURMAZ