Doğu Türkçesi Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem [42b-62b] (Giriş-gramer-metin-çeviri-notlar-dizin)
East Turkish Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem [42b-62b] (Indroduction-grammar-text-translation-notes-index)
- Tez No: 810228
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET TURGUT BERBERCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem, Doğu Türkistan, Çağatay Türkçesi, Yeni Uygur Türkçesi, Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem, East Turkestan, Chagatai Turkish, The New Uyghur Turkish
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 290
Özet
Arap harfleriyle yazılmış olan bu eserin, Yarkent'ten 1929 yılında alınmış bir nüsha olduğu ve bu nüshanın 1982'de Jarring Koleksiyonu'na bağışlanmış olduğu bilinmektedir. Eser, İsveç Lund Üniversitesi Kütüphanesi Jarring Koleksiyonu'nda yer almaktadır. Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanan bu çalışma (Giriş-Gramer-Metin-Çeviri-Notlar-Dizin) olmak üzere 6 bölümden oluşmaktadır. Eklerde Arapça veya Farsça iktibasların Türkçeye aktarılmış hali verilmiş, metnin“Tıpkıbasım”ı ise çalışmanın sonuna eklenmiştir. Eserin [42b-62b] kısmı incelenmiştir. Giriş bölümünde Seyyid Âfâk Hoca'nın hayatı, dönemi hakkında detaylı bilgiler verilip“Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem”adlı metnin Türk Edebiyatındaki yerine değinilmiştir. Fonolojik ve morfolojik açıdan incelendiğinde Çağatay Türkçesi, Yeni Uygur Türkçesinin dil özelliklerinin etkisi metin üzerinde tespit edilmiştir. Bazı kelimeler üzerinde gramatikal ve etimolojik tespitler yapılmıştır. Dizin bölümüyle beraber metnin zengin bir söz varlığına sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma ile Doğu Türkçesi üzerine yapılacak olan yeni çalışmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
It is known that this work, written in Arabic letters, is a copy from Yarkent in 1929 and this copy was donated to the Jarring Collection in 1982. The work is in the Jarring Collection of the Lund University Library, Sweden. This study, which was prepared as a Master's Thesis, consists of 6 parts (Introduction-Grammar-Text-Translation-Notes-Index). The translations of Arabic or Persian quotations into Turkish are given in the appendices, and the“Facsimile”of the text is added at the end of the study. Part of the work [42b-62b] has been examined. In the introduction, detailed information about Seyyid Âfâk Hodja's life and period is given and the place of the text named“Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem”in Turkish Literature is mentioned. When examined phonologically and morphologically, the effect of the language features of Chagatai Turkish and New Uyghur Turkish was determined on the text. Grammatical and etymological determinations were made on some words. Along with the index section, it has been determined that the text has a rich vocabulary. With this study, it is aimed to contribute to new studies on Eastern Turkish.
Benzer Tezler
- Doğu Türkçesi Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem [22b-42a]
East Turkish Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem [ 22b-42a]
KADER ÇAMUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TURGUT BERBERCAN
- Doğu Türkçesi Tezkire-i Seyyid Âfâk Hâcem [3a-22a]
Eastern Turkish Tezkire-i Seyyîd Âfâk Hâcem [3a-22a]
ZEYNEP DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimÇankırı Karatekin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TURGUT BERBERCAN
- Tezkire-i Haẓret-i Hoca Muhammed Şerīf Büzürgvār (Çeviri yazı, Türkiye Türkçesine aktarma, dizin, sözlük ve dil incelemesi)
Tazkiras of Hazrat Khvaja Muhammad Sharif Müzürgvâr, (Transkripsiyon , Turkey Turkish, index, dictionary and language feature)
MEIHERIAYI AOSIMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHARREM ÖÇALAN
- Kıssa-i Hoca Afak ve Yusuf Hoca ve Hoca Cihan (01a - 62a/22) :Dil incelemesi – metin – dizin - tıpkıbasım
Kissa-i Hoca Afak ve Yusuf Hoca ve Hoca Cihan (01a-62a/22) :Grammar rivew – text – index - facsimile
HÜSEYİN SEBETÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP ALPER
- Muhammed Sâdık Kaşgârî'nin Tezkire-i Hâcegân adlı eserinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
The transcription and evaluation of the Tezkire-i Hâcegân which written by Muhammed Sâdik Kaşgârî
COŞKUN KUMRU