Geri Dön

Uygur Türklerinde modernleşme, kimlik ve ulus inşası

Modernization, identity and nation building in Uyghur Turks

  1. Tez No: 810812
  2. Yazar: ZEYNEP AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ASKER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karabük Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Uygur Türklerinde modernleşme süreci Batı Türkistan üzerinden gelen“ceditçilik hareketi”ile gerçekleşmiştir. Bu hareketin etkisiyle, özellikle eğitim alanında birtakım yenilikler uygulanmıştır. Aydınların desteği ile halk, milli kimliklerini idrak etmeye başlamıştır. Ceditcilik, Doğu Türkistan topraklarında cumhuriyet fikrinin oluşmasını ve bağımsızlık arzusunu tetikleyen bir etmen olmuştur. Büyük Türkistan sınırları içinde yer alan Doğu Türkistan, 1878 yılında Çin imparatorluğuna bağlanmış ve bölgeye Çince“yeni toprak”anlamına gelen Xinjiang adı verilmiştir. 1911 yılında Çin'de yaşanan iç savaş ile birlikte iktidarda olan Mançu hanedanının hakimiyeti sona ermiştir; bu olaydan Doğu Türkistan da etkilenmiştir. Çin'de hanedanlığın yıkılması sonucunda cumhuriyet rejimine geçilmiş ve böylelikle Doğu Türkistan'da da genel valiler dönemi başlamıştır. Çinli genel valilerin baskıcı tutumu sonucunda 1931'de Kumul şehrinde Hoca Niyaz Hacı tarafından bir direniş hareketi başlatılmış ve bu hareket 1933'te Doğu Türkistan'ın diğer şehirlerine de sıçramıştır. Mahmut Muhiti'nin Turfan'da, Mehmet Emin Buğra'nın ise Hoten'de liderliğini üstlendiği bu direniş hareketi neticesinde Kaşgar'da Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti kurulmuştur. Bir anayasası bulunan cumhuriyet Rusların siyasi entrikalarının etkisi altında, ayrıca dış destek bulamadığı için yıkılmıştır. Doğu Türkistan'da ikinci cumhuriyet kurma girişimi 1944 yılında İli ve Altay ayaklanmaları ile gerçekleşmiştir. 1944'te kurulan Doğu Türkistan Cumhuriyeti, 1946'da“on bir maddeli”anlaşmanın imzalanması ile koalisyon hükümetine dönüşmüştür. Fakat bu hükümet sadece 1949 yılına dek ayakta durabilmiş ve Çin'de Komünist Parti'nin iktidara gelmesinin ardından ortadan kaldırılmıştır.

Özet (Çeviri)

The modernization process of Uyghur Turks occurred with the“jadidism movement”coming from West Turkestan. With the effect of this movement, some innovations applied, especially in the field of education. With the support of intellectuals, people began to realize their national identity. Jadidism has been a factor that triggered the formation of the idea of a republic and the desire for independence in the lands of East Turkestan. Located within the borders of Greater Turkestan, East Turkestan was annexed to the Chinese empire in 1878 and the region was named Xinjiang, which means“new land”in Chinese. With the civil war in China in 1911, the rule of the ruling Manchu dynasty came to an end; East Turkestan was also affected by this event. As a result of the collapse of the dynasty in China, the republican regime was passed and thus the period of general governors began in East Turkestan. As a result of the oppressive attitude of the Chinese general governors, a resistance movement was started by Hoca Niyaz Haji in the city of Kumul in 1931 and this movement spread to other cities of East Turkestan in 1933. As a result of this resistance movement led by Mahmut Muhiti in Turfan and Mehmet Emin Buğra in Hoten, the Islamic Republic of East Turkestan was established in Kashgar. The republic, which had a constitution, was destroyed under the influence of the political intrigues of the Russians, and also because it could not find foreign support. The attempt to establish a second republic in East Turkestan took place in 1944 with the Ili and Altai uprisings. Established in 1944, the East Turkestan Republic turned into a coalition government with the signing of the“eleven-point”agreement in 1946. However, this government only survived until 1949 and was abolished after the Communist Party came to power in China.

Benzer Tezler

  1. Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği

    The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections

    HAKAN SİPAHİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ

  2. Left-leaning protest music tradition in Turkey (1960s-1990s) and the case of Ahmet Kaya

    Türkiye'de sola yaslanan protest müzik geleneği (1960'lar-1990'lar) ve Ahmet Kaya örneği

    DİLER ÖZER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA BELMA OĞUL

  3. Anadolu Aleviliğindeki müzik pratiklerinin kimlik inşasındaki yeri

    The role of music practices in Anatolian Alevism in identity construction

    MERVE GÜNEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    MüzikOrdu Üniversitesi

    Müzik Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. İRFAN KARADUMAN

  4. Geleneksel yerleşimlerin korunması açısından kültürel peyzaj değerlendirmesi: Mudanya örneği

    An assessment of cultural landspace for the conservation of traditional settlements: A case study of Mudanya

    ZERRİN ÖZSÜLE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADNAN UZUN

  5. 1928-1938 yılları arası Harf Devrimi'nin Türk grafik tasarımına yansımaları

    Reflections of the Alphabet Revolution between the years of 1928-1938 onto the Turkish graphic design

    ÖZLEM UYAN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Güzel SanatlarDokuz Eylül Üniversitesi

    Grafik Ana Sanat Dalı

    DOÇ. FUAT AKDENİZLİ