Sosyo-kültürel bir inşa olarak bireyselleşen Kürt dindarlığının imkanı
The possibility of individualizing Kurdish religiosity as a socio-cultural construction
- Tez No: 811008
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN TOKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Sosyoloji, Religion, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Din Sosyolojisi, Etnisite, Din, Kimlik, Kürtler, Kürt İslamı, Sociology of Religion, Ethnicity, Religion, Identity, Kurds, Kurdish Islam
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 340
Özet
Bireyler kendi yaşam alanları içerisinde kimliklerini üretirler. Bireyler ürettikleri bu kimliklerini etkileşimlerle yeniden inşa ederler. Bu temel görüş üzerinden şekillenen araştırmada genel amaç sınırlandırılmış bir konu üzerinden din ve etnisite arasındaki ilişkinin ne olduğu ve bunun nasıl bir sekülerleşme tipolojisini ortaya çıkardığını anlamaktır. Din süreklilik arz eden bir özelliğe sahiptir. Şartların değişmesi ve diğer faktörlerin etkisiyle oluşan ihtiyaçlar sonucu dinin yeniden inşa edildiği düşünülmektedir. Dindar Kürt bireyler örneğinde hangi şartlar ve etkenlerin böyle bir inşayı doğurduğu bu araştırma sürecinde gözlemlenmeye çalışılmıştır. Dini ve etnik duygunun bir araya gelmesini sağlayan olgu ve olayların neler olduğu ve din ile etnisitenin bir arada bulunabilme özelliğini ortaya çıkarmak ve bunun sonucunda bireyde gözlenebilen bir değişim varsa bunun doğasını araştırmanın genel amaçları bakımından önem taşımaktadır. Çalışma oluşturduğu bağlam ile bireylerdeki süreçsel ve düşünümsel nitelikleri, öznel anlamları ve toplumsal gerçekliğin etkileşim ve iletişimsel doğasını ön plana çıkarmaktadır. Bu nedenle bunları anlamaya imkân veren nitel yöntem ve fenomenolojik çözümleme tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri de yarı yapılandırılmış soru formu yardımıyla mülakatlar yapılarak elde edilmiştir. Mülakatlar 8'i kadın olmak üzere toplamda 28 kişi ile yapılmıştır. Bu bireyler Ankara, Aydın, İzmir, Bitlis, Van ve Hakkari şehirlerinden seçilmiştir. Elde edilen veriler katılımcıların etnik ve dini kimlik algılarını, bu algı ile oluşan dinsel tasavvurlarını ve siyasal tahayyüllerini içermektedir. Bu araştırmanın analizi görüşme dökümleriyle başlamış ve elde edilen bulguların betimlenmesi ve yorumlanması ile tamamlanmıştır. Ancak bu verilerden elde edilen bulgulardan üretilen sonuçlar genelleştirilmeyerek araştırmanın örneklemini kapsayacak biçimde tasarlanmıştır. Böylece bu özgül örneğin etnik kimlik, din, farklılıklar, bireyselleşme, sekülerleşme gibi konularda sürdürülen tartışmaları genişleterek alana bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmada, görüşmeler sonucunda elde edilmiş sözlü ifadelerin yanında, ikincil veri kaynakları da çalışmayı desteklemek amacıyla kullanılmıştır. Veriler sonucunda çalışmanın örneklemini oluşturan bireylerde güçlü bir kimlik algısının olduğu tespit edilmiştir. Bireylerdeki kimlik algısı hem dinî hem de etnik kimlikle alakalıdır. Bu da araştırmaya konu olan dindar Kürt bireylerde din ve etnisitenin canlı, hareketli bir şekilde karşılıklı etkileşim sonucunda yeniden inşa edildiğini göstermektedir. Bu kimlik algısının sonucu olarak gelenekten farklı bir din tasavvurunun oluştuğu görülmektedir. Bu anlamda dinin öznel ve içsel bir tasavvurunun katılımcı anlayışında mevcut olduğu anlaşılmaktadır. Oluşan bu yeni dinsel tasavvur örneğinde etnik kimlik önemli bir dinamik olarak işlev görmektedir. Siyasal alana bakıldığında ise katılımcılar açısından belirleyici unsurun etnik kimlik stratejisi olduğu görülmektedir. Çünkü dindar Kürt katılımcılar kendilerine yönelik yaşananları bir kültür ve kimlik sorunu olarak görmektedirler. Din ise kazandığı öznel anlamlar ile burada temel kaynaklardan biri olmaya devam etmektedir. Bu anlamda bireylerde çoğulcu, her şeyi kapsamaya çalışan bir siyasal düşünüşün oluşturulmaya çalışıldığı görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışma konu edindiği bireyler örneğinde etno-dinsel inşanın seküler inşayı da beraberinde getirdiği düşüncesini irdelemektedir. Böylece temelini bireysel inşadan alan bir Kürt İslamından bahsetmek mümkün olmuştur.
Özet (Çeviri)
Individuals create their identities within their own living spaces. Individuals reconstruct these identities through interactions. The general aim of the research, which is shaped by this basic view, is to understand the relationship between religion and ethnicity and what kind of secularisation typology it reveals through a limited subject. Religion has a continuous characteristic. It is thought that religion is reconstructed as a result of changing conditions and needs arising under other factors. In the case of religious Kurdish individuals, the conditions and factors that lead to such construction have been observed in this research process. It is important in terms of the general aims of the research to reveal the facts and events that enable religious and ethnic feelings to come together and the coexistence of religion and ethnicity, and if there is an observable change in the individual as a result of this, the nature of this change. The study brings to the forefront the processual and reflexive qualities, subjective meanings, and the interactional and communicative nature of social reality. For this reason, the qualitative methods and phenomenological analysis, which allow understanding, were preferred. The study data were obtained by conducting interviews with the help of a semi-structured questionnaire. Interviews were conducted with 28 people, 8 of whom were women. These individuals were selected from Ankara, Aydın, İzmir, Bitlis, Van, and Hakkari. The data collected includes the participants' perceptions of ethnic and religious identity, their religious imagination, and their political imagination. The analysis of this research started with the interview transcripts and was completed with the description and interpretation of the findings. However, the conclusions drawn from the findings obtained from these data are not generalized and are designed to cover the sample of research. Thus, it is thought that this specific example will contribute to the field by expanding the discussions on issues such as ethnic identity, religion, differences, individualization, and secularisation. In this study, in addition to verbal statements obtained through interviews, secondary data sources were also used to support the study. As a result of the data, it was determined that the individuals constituting the study sample have a strong sense of identity. Individual identity perception is related to religious and ethnic identity. This shows that religion and ethnicity in religious Kurdish individuals are reconstructed through lively and dynamic interaction. As a result of this perception of identity, a different conception of religion from tradition has been formed. In this sense, it is understood that a subjective and internal conception of religion is present in the participant's understanding. Ethnic identity is a significant dynamic in this new religious imagination. When we look at the political sphere, it is obvious that the determining factor for participants is the ethnic identity strategy. This is because religious Kurdish participants see what is happening to them as a cultural and identity problem. Religion, on the other hand, continues to be one of the main sources here with its subjective meanings. In this sense, pluralistic, all-encompassing political thinking is trying to be formed in individuals. Therefore, this study analyses the idea that ethnoreligious construction brings along secular construction in the case of the individuals it deals with. Thus, it has been possible to talk about Kurdish Islam based on individual construction.
Benzer Tezler
- Kentsel mekânda kültürel pratiklerin modernleşmesi sürecinde yurttaşlık bilincinin ve kimliğin toplumsal inşası: Bayrampaşa Yıldırım ve Kadıköy Erenköy mahalleleri örneği
Social construction of citizenship consciousness and identity in the process of modernisation of cultural practices in urban space: The case of Bayrampaşa Yıldırım and Kadıköy Erenköy neighbourhoods
FURKAN TARIK AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM TUTAR
- Çağdaş Türk resminde kimlik inşası
Identity building in contemporary Turkish painting
MERT YAVAŞCA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2022
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. SİMBER RANA ESKİER
- Bir halkla ilişkiler uygulaması olarak cumhuriyet bayramları: Kutlamalardan yansıyan ulus ve kadın inşası
Republic day as a public relations practice: Nation and women's building reflected from celebrations
GÜLDEN ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2018
Halkla İlişkilerKocaeli ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMEL KARAGÖZ
- Anneliğin dönüşümü: Kuşaklararası değişen annelik deneyimleri üzerine bir araştırma
Transformation of motherhood: A study on the changing motherhood experiences between generations
AYŞENUR AKINCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiMardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZİFE GÜRHAN
- 2000'ler bağımsız Türk sinemasında omega erkekler: Kurbanlık ve failliğin yeniden inşası
Omega males in 2000's independent Turkish cinema: Reconstruction of victimisation and agency
MEHMET SARI
Doktora
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLÜFER TİMİSİ NALÇAOĞLU