Kentsel mekânda kültürel pratiklerin modernleşmesi sürecinde yurttaşlık bilincinin ve kimliğin toplumsal inşası: Bayrampaşa Yıldırım ve Kadıköy Erenköy mahalleleri örneği
Social construction of citizenship consciousness and identity in the process of modernisation of cultural practices in urban space: The case of Bayrampaşa Yıldırım and Kadıköy Erenköy neighbourhoods
- Tez No: 907904
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEM TUTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Political Science, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medya ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Tarihsel süreç içerisinde kentler, toplumsal yaşamın ve insani ilişkilerin üretildiği alanlar olarak öne çıkmıştır. Kentler sosyo-ekonomik, politik ve kültürel boyutlarıyla toplumsal dönüşümün merkezleridir. Çağdaş dünyada birbirine benzer ancak tümüyle aynı olmayan toplumlar küresel bir birliktelik oluşturmaktadır. Tüm bu süreçte kentler de siyasal, ekonomik ve kültürel alandaki dönüşümlerden etkilenerek şekil değiştirmiştir. Günümüzde kapitalizm özellikle kentsel mekânlar üzerinde yıkıcı etkiye sahiptir. Kapitalist sermaye kentleri üretim ve tüketim boyutunda farklılaşmaktadır. Bu süreçte modern kentsel mekânlar içerisinde bireyselleşme yönünde eğilimler artmıştır. Bireylerin sahip oldukları çoklu roller ve kültürel formlar farklılaşmanın nedenlerinden bir kaçıdır. Yurttaşlık fikri geleneksel olarak politika biliminde anayasal yurttaşlık ilkesi ve bu bağlamda gelişen hak ve ödevlerin bir toplamı olarak ele alınırken siyaset sosyolojisi içerisinde ise kolektif yaşam içerisindeki toplumsal ilişkiler, kültürel pratiklerin dönüşümü, teknolojik araçların konumu gibi fenomenler üzerinden tanımlamalar yapmaktadır. 1980'li yıllarda ulaşım, enformasyon ve iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişmeler sosyo-kültürel alanda hızlı bir dönüşüme neden olmuştur. Bu süreçte alt kültürler, mekânsal, sosyolojik ve ideolojik yapıları gereği hem ulusal“hâkim-egemen”kültüre hem de küresel kültüre karşı savunma mekanizmalarını işletmektedir. Küreselleşme ile egemen kültürel pratikler alt kültürler üzerindeki etki ve kontrolünü giderek kaybetmektedir. Günümüzde kentsel mekânda ulusal kültürü imleyen yurttaşlık bilinci ile kozmopolit dünya kültürleriyle bütünleşmeci eğilimler bir arada var olmaktadır. Bu çalışma günümüzde kentsel mekanları niteleyen metropolitan alanlar içerisinde bir yandan küresel kültür ve hâkim kültürün, alt kültürler üzerindeki etkilerini karşılaştırmayı diğer yandan ise bu üç kültürel alanın kesişiminde inşa olunan yurttaşlık bilincini ve toplumsal kimliğini deşifre etmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada Nitel Araştırma Yöntemlerinden biri olan derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak amaçlı örneklem ile seçilmiş olan Kadıköy Erenköy ve Bayrampaşa Yıldırım mahallelerinde görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler alana ilişkin teorik literatür üzerinden eleştirel perspektiften irdelenmiştir. Çalışma sonucunda Bayrampaşa Yıldırım Mahallesi'nde geleneksel kültürel yapının etkisiyle kültürel kimliğin daha çok içe kapalı ve muhafazakâr bir şekilde örgütlendiği buna karşıt olarak Kadıköy Erenköy mahallesi içerisinde bulunduğu mekânsal düzenlemedeki kapitalistleşme süreçlerinin kültürel kimliğin çoklu kimlik performansları ve küresel kültürle bütünleşme yönünde eğilim göstermesine neden olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
In the course of historical process, the urban areas have became prominent as the sites where social life and human relations have been produced. Urban areas are the centers of the social transformation with their socio-economic, political and cultural dimensions. Societies are forming a global unity in the contemporary world, despite their similarities, which do not extend to complete uniformity. Throughout this process, the urban areas have also transformed, being affected by political, economic, and cultural transformations. Today, capitalism has a particularly destructive impact on urban spaces. The capitalist investment plays a role in differentiating cities in terms of their respective production and consumption patterns. In this process, the tendency towards individualization has increased within modern urban spaces. The multiplicity of roles and cultural forms that individuals possess are among the factors that contribute to differentiation. While the notion of citizenship has traditionally been considered in political science as a sum of the constitutional principle of citizenship and the rights and duties that develop in this context, in political sociology, it is articulated in terms of phenomena such as social relations within collective life, the transformation of cultural practices, and the role of technological tools. The rapid developments in transportation, information, and communication technologies that occurred during the 1980s resulted in a significant transformation in the socio-cultural sphere. In this process, subcultures engage in defensive mechanisms against both the national“dominant-sovereign”culture and the global culture due to their spatial, sociological, and ideological structures. The dominant cultural practices are gradually losing their influence and control over subcultures along with the globalization. Today, civic consciousness signifying national culture in urban spaces coexists together with the tendencies of integrating with cosmopolitan world cultures. This paper aims to compare the effects of global culture and dominant culture on subcultures within the metropolitan areas that characterize urban spaces today, and to elucidate the civic consciousness and social identity emerged at the nexus of these three cultural spheres. In this context, interviews were conducted in Bayrampaşa Yıldırım and Kadıköy Erenköy Neighbourhoods, which were selected with purposive sampling, using the in-depth interview technique, one of the qualitative research methods. The data obtained from the interviews were analyzed from a critical perspective through the theoretical literature on the field. The study yielded findings indicating that cultural identity in the Bayrampaşa Yıldırım neighbourhoods is structured in a more closed and conservative manner, largely due to the district's traditional cultural milieu. Conversely, the processes of capitalization influencing the spatial organization of the Kadıköy Erenköy neighbourhoods have fostered a cultural identity characterized by a proclivity towards multiple identity performances and integration with global culture.
Benzer Tezler
- Kolektif hafıza bağlamında kamusal mekan ve gündelik yaşamın değişimi üzerine bir değerlendirme: İzmir Konak Atatürk Meydanı
An evaluation on the change of public space and daily life in the context of collective memory: İzmir Konak Atatürk Square
BETÜL AYBÜKE MERAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- A visual method of analysis for user modifications in Climat de France
Climat de France kullanıcılarının yapı üzerine uyguladıkları değişikliklerin görsel analizi
AMINA REZOUG
Doktora
İngilizce
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- Edgar Allan Poe'nun dedektiflik öyküleri bağlamında kronotopik ve topoanalitik bir inceleme
A chronotopic and topoanalytic analysis of Edgar Allan Poe's detective stories
İREM ULUIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELVAN ERKMEN
- Consumption, leisure activities, socialization processes, and spatial practices in Bağdat Avenue
Bağdat Caddesi'nde tüketim, boş zaman etkinlikleri, sosyalleşme süreçleri ve mekansal pratikler
HAVVA YILMAZ
Doktora
İngilizce
2024
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS UĞUR
DOÇ. DR. ALİM ARLI
- Kapitalist ataerkil iktidar ilişkileri dahilinde kentsel mekânda kadının gündelik hayatının coğrafyası Tokat örneği
Geography of everyday life of women in the urban space including patriarchal capitalism relations of power the case of Tokat
GÜNDÜZ AKSU KOCATÜRK
Doktora
Türkçe
2018
Kamu Yönetimiİnönü ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİHRİBAN ŞENGÜL