Gruplar arası bağlamda sosyal bilinçli farkındalık: Sosyo-bilişsel becerilerin rolü
Social mindfulness in intergroup context: The role of socio-cognitive skills
- Tez No: 811095
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜGE EKERİM AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: sosyal bilinçli farkındalık, iç grup, dış grup, zihin kuramı, ketleyici kontrol, social mindfulness, ingroup, outgroup, theory of mind, inhibitory control
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 55
Özet
Sosyal bilinçli farkındalık, içinde bulunulan anda bir karar vermeden önce başkalarının istek ve tercihlerini gözeterek hareket edebilme becerilerini ifade eden bir prososyal davranış biçimidir. Bu çalışmanın amacı, ilkokul döneminde sosyal bilinçli farkındalık becerisinin gelişimi ile ilişkili bağlamsal (gruplar arası/iç grup-dış grup) ve sosyo-bilişsel (zihin kuramı ve ketleyici kontrol becerisi) faktörleri incelemektir. Araştırmanın örneklemi, 7-9 yaş aralığında toplam 100 çocuk (nkız= 48) ve annelerinden oluşmaktadır. Çalışmanın veri toplama sürecinde annelerden Onam Formu ve Demografik Bilgi Formu'nu doldurmaları istenmiştir. Bunun yanı sıra çocukların sosyal bilinçli farkındalık becerilerini değerlendirmek için Sosyal Bilinçli Farkındalık Görevi, ketleyici kontrol becerilerini ölçmek için Ok Görevi ve son olarak Zihin Kuramı becerisini incelemek iki adet İkinci Dereceden Yanlış İnanç Görevi kullanılmıştır. Çalışmanın veri toplama süreci çocukların eğitimine devam ettiği okulda yüz yüze gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda çocukların iç gruba ve dış gruba eşit düzeyde sosyal bilinçli farkındalık sergiledikleri görülmüştür. Korelasyon analizi sonuçlarına göre çocukta sosyal bilinçli farkındalık becerisi, yaş, ketleyici kontrol ve zihin kuramı becerisi ile pozitif yönde ilişki göstermiştir. Bu ilişkiler bağlamında gerçekleştirilen hiyerarşik regresyon analizi sonuçlarına göre çocuğun yaşı ve zihin kuramı becerileri çocuğun sosyal bilinçli farkındalık becerisini yordamaktadır. Bununla birlikte çocuğun yaşı, zihin kuramı ve ketleyici kontrol becerileri çocuğun iç gruba yönelik sosyal bilinçli farkındalık becerisini yordarken, çocuğun dış gruba yönelik sosyal bilinçli farkındalığını zihin kuramı becerisi yordamaktadır. Genel olarak, çocuklar iç gruba ve dış gruba yönelik eşit düzeyde sosyal bilinçli farkındalık gösterseler de çocukların iç gruba yönelik sosyal bilinçli farkındalığı yaşla ve daha yüksek zihin kuramı ve ketleyici kontrol becerileriyle birlikte artmıştır. Bununla birlikte yalnızca zihin kuramı becerisi dış gruba yönelik sosyal bilinçli farkındalık becerisine katkıda bulunmuştur. Sonuç olarak bu bulgular zihin kuramı becerisinin sosyal bilinçli farkındalığın hem iç gruba hem de dış gruba yönelik olarak sergilenmesinde önemli bir rolü olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Social mindfulness is a form of prosocial behavior that expresses the ability to act by considering the wishes and preferences of others before making a decision in the present moment. The aim of this study was to examine the contextual and socio-cognitive factors that affect the development of social mindfulness skills in school-aged children. In this context, it was investigated whether the child's social mindfulness skills differed for the ingroup and outgroup. In addition, the role of theory of mind and inhibitory control skills, which are thought to contribute to the child's social mindfulness skills, were examined. The sample of the study consisted of 100 children (ngirls = 48) between the ages of 7 and 9 and their mothers. During the data collection process of the study, the mothers were asked to fill the Consent Form and Demographic Information Form. In addition, the Social Mindfulness Task was used to assess children's social mindfulness skills, the Arrow Task to measure inhibitory control skills, finally, two Second-Order False Belief Tasks were used to examine the theory of mind. Data were collected face to face at the schools where the children continued their education. Results showed that the children demonstrated equal levels of social mindfulness toward the ingroup and outgroup members. Children's general social mindfulness skills were positively related with their age, inhibitory control and theory of mind. In hierarchical regression analysis, the child's age and theory of mind skills predicted the child's general social mindfulness skills. Moreover, while the child's age, theory of mind and inhibitory control skills predicted the child's social mindfulness skills towards the ingroup, theory of mind skill predicted the child's social mindfulness towards the outgroup. Overall, although children showed equal levels of social mindfulness toward the ingroup and outgroup, children's social mindfulness toward the ingroup increased with age and higher theory of mind and inhibitory control skills. However, only theory of mind skill contributed to the social mindfulness toward the outgroup. In conclusion, these findings showed that theory of mind has an critical role in displaying social mindfulness toward both ingroup and outgroup.
Benzer Tezler
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Mersin Üniversitesi çalışanlarında bilinçli farkındalık ve psikolojik dayanıklılık ilişkisi
The relationship between mindfulness and resilience among Mersin University employees
MERVE ATALAY
- Meme kanseri hastalarında yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için farkındalık temelli bilişsel terapi programının uyarlanması ve etkililiğinin incelenmesi
Adaptation and effectiveness of mindfulness based cognitive therapy program for improving quality of life in breast cancer patients
SEDA ARITÜRK
- Hayat bilgisi dersinde sürdürülebilir çevre farkındalığı kazandırmaya yönelik bir araştırma
A research on raising sustainable environmental awareness in life sciences lesson
AYŞEGÜL KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY KURTDEDE FİDAN
- Lise öğrencilerinde COVID-19 fobisinin üst biliş sorunları ve bilinçli farkındalık düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between COVID-19 phobia, metacognitive problems ans mindfulness level in high school students
MERVE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT YAVUZ