/S/ sesinin ispanyolca ve türkçe'de kullanımının akustik özelliklerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the acoustic characteristic of the use of the /S/ sound in spanish and Turkish
- Tez No: 811472
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜGE MÜZEYYEN ÇİYİLTEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstinye Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 45
Özet
Bu çalışmada, İspanyolca ve Türkçeyi sürtünmeli seslerden /s/ sesinin üretimi boyutunda akustik açıdan karşılaştırmak, iki dil arasında bu alanda görülen farklılık ve benzerlikleri saptamak tezin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmamızın amacı, eklemeli ve bükümlü diller ailesine üye olan farklı iki dilde kullanılan fonemin (İspanyolca ve Türkçe' de kullanılan /s/ sesinin) akustik özelliklerini incelemektir. Tezin tümleşik amacı, İspanyolca ve Türkçe dillerinde sesletim testi olarak kullanılan Ankara Artikülasyon Testi (AAT) ve Registro Fonologico Inducido (RFI) içerisinde bulunan /s/ sesi içeren sözcüklerde ve tüm hece pozisyonlarında ortaya konulmuş ve bu dillerde karşılaştırılmıştır. Türkçe' de /s/ ünsüzü ötümsüz, dil ucu-dişeti, sürtünücü ünsüzdür. İspanyolcada ise dişsil bir ünsüz olup ötümsüz, eklemleme çabası yoğun değildir. Bu şekilde farklı sesletim yerlerinde oluşan /s/'nin akustik özelliklerine bakıldığında bu sesin sesletim terapisine katkıda bulunulacağı düşünülmektedir. Araştırmanın katılımcıları anadilleri Türkçe olan 20 (5 erkek, 15 kadın) ve anadilleri İspanyolca olan 20(12 erkek, 8 kadın) yetişkinden oluşmaktadır. Araştırma katılımcılarından Türkçe anadile sahip olan katılımcılar kendi içlerinde İspanyolca bilmeyen 10(2 erkek, 8 kadın) yetişkin ve B1 düzeyinde İspanyolca öğrenen 10(3 erkek, 7 kadın) yetişkin olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Katılımcı grupları arasında yapılan veri analizinde, akustik parametrelerden f0, f1, f2, f3, f4 frekans değerleri, apq, ppq, gürültü harmonik oranı (NHR), harmonik gürültü oranı (HNR) değerleri karşılaştırılmıştır. Katılımcı grup ortalamalarındaki farklılıkları görebilmek adına parametrik testler için yeterli gözlem sayısı olmadığından non-parametrik Mann Whitney U analizi uygulanmıştır. Ölçeklerin birbirleri arasındaki ilişkinin yönünü ve gücünü tespit edebilmek için non-parametrik spearman korelasyon analizi uygulanmıştır. Analizler alfa=0,05 seviyesinde uygulanmıştır. Araştırmanın geneline bakıldığında bulgular sonucunda beklenildiği gibi f1 ve f2 frekans değerlerinde anlamlı farklılıklar mevcuttur. Farklılıkların sebebi ise formant geçişleri olduğu düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, the acoustic comparison of the production dimension of the frictional sound /s/ in Spanish and Turkish is the topic to determine the differences and similarities observed in this area between the two languages. The aim of our study is to examine the acoustic properties of the phoneme used in two different languages belonging to the additive and agglutinative language families (the /s/ sound used in Spanish and Turkish). The integrated aim of the thesis is to examine and compare the /s/ sound in words and all syllable positions containing the /s/ sound found in Ankara Articulation Test (AAT) used as a phonetic test in Spanish and Turkish and Registro Fonologico Inducido (RFI). In Turkish, the /s/ consonant is voiceless, dental-alveolar, and fricative. In Spanish, it is a voiceless dental-alveolar consonant, and articulation effort is not intense. It is believed that by examining the acoustic properties of /s/ produced in different articulation places, this sound can contribute to articulation therapy. The participants in the research consist of 20 native Turkish speakers (5 males, 15 females) and 20 native Spanish speakers (12 males, 8 females). Among the research participants, Turkish-speaking participants are divided into two groups: 10 adult participants who do not know Spanish (2 males, 8 females) and 10 adult participants who are learning Spanish at the B1 level (3 males, 7 females). In the data analysis conducted between the participant groups, the frequency values of f0, f1, f2, f3, f4, apq, ppq, noise-to-harmonic ratio (NHR), and harmonic-to-noise ratio (HNR) were compared. Due to the insufficient number of observations for parametric tests to determine the differences in participant group averages, non-parametric Mann-Whitney U analysis was applied. Non-parametric Spearman correlation analysis was used to determine the direction and strength of the relationship between the scales. The analyses were conducted at an alpha level of 0.05. Overall, according to the findings of the research, significant differences were found in the f1 and f2 frequency values, as expected. These differences are thought to be due to formant transitions.
Benzer Tezler
- Trigram özellik veri seti kullanılarak sınıflandırma yöntemleriyle dil tanıma
Language identification with classification methods using trigram feature data set
ŞENGÜL BAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHaliç ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. HİDAYET TAKÇI
PROF. DR. MÜBARİZ EMİNLİ
- Picasso'nun Guernica resminin sanatsal kaynakları
Artistic sources of the Picasso's Guernica
CANAN ELÇİOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2005
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF.DR. KEMAL İSKENDER
- Goya ve Los Caprichos
Goya and Los Caprichos
MISRA ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. DEVABİL KARA
- Tarih-i Burhaneddin-i Belhi (Lady Sheil'in anıları)
History of Burhaneddin-i Belhi (Memories of Lady Sheil)
NİHAL ÇANKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiFars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KANAR
- The American Indians reactions to assimilation and dispossession
Başlık çevirisi yok
ZAFER PARLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
1994
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıEge ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA SİLKİ