Geçiş dönemi adaleti'nden dönüştürücü adalete: Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Bosna Hersek ve Ruanda'da toplumsal uzlaşıya katkıları
From transitional justice to transformative justice: The contribution of International Criminal Tribunal for the former Yugoslavian countries and International Criminal Tribunal for Rwanda to the reconciliation in Bosnia and Herzegovina and Rwanda
- Tez No: 811665
- Danışmanlar: PROF. DR. BERDAL ARAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 384
Özet
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, farklı coğrafyalarda ortaya çıkan ulusal veya uluslararası nitelikteki çatışmaların sona erdirilmesi ve takip eden süreçlerin yönetilmesinde“çatışma sonrası barış inşası”girişimleri önemli bir rol oynamaktadır. Barış inşası faaliyetleri kapsamında, çatışma döneminde yaşanan hak ihlallerine dair ulusal ve uluslararası düzeyde yargılamaların gerçekleştirilmesi, geçmişte yaşanmış ancak göz ardı edilmiş veya gizlenmiş gerçeklerin ortaya çıkarılması için hakikat ve uzlaşı komisyonları oluşturulması, çatışma döneminde oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için eski hale iade ve tazmin programlarının icra edilmesi ve geçmişte yaşanan çatışmanın ortaya çıkmasına engel olamayan anayasal/kurumsal düzenin yeniden tasarlanması aşamaları barış inşası çalışmaları kapsamında Geçiş Dönemi Adaleti (GDA) başlığı altında yer alan uygulamalar olarak ön plana çıkmaktadır. Ne var ki, özellikle 1990'lı yılların başından itibaren farklı coğrafyalarda ortaya çıkan sıcak çatışmalardan bazıları fiili olarak sona ermiş olmasına karşın, siyasi, sosyal ve ekonomik düzlemlerde sorunlarla karşılaşılmaya devam edilmesi, GDA kapsamında uygulanan yöntemlerin gözden geçirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bu tez, liberal barış inşası yaklaşımının, neo-liberal politikalar etrafında şekillenen dış müdahalelerin ve mevcut GDA uygulamalarının, İslam düşüncesi ve İslam Hukuku içerisinde önemli bir yere sahip Makasıd-ı Şeria'da yer alan“dinin, canın, aklın, neslin ve malın korunması”yaklaşımı etrafında yeniden yorumlanması suretiyle, çatışma sonrasında barış inşasında karşılaşılan zorlukların aşılmasının mümkün olduğunu iddia etmektedir. Makasıd-ı Şeria'nın toplumun faydası için korunmasını gerektirdiği hususların, çatışma sonrası barış inşası uygulamalarına uyarlanması ve öncelik verilmesi, bu tez kapsamında“Değer Merkezli Yaklaşım”başlığı altında kavramsallaştırılmıştır. Bununla birlikte, bu tezde, bir geçiş dönemi adaleti uygulaması olarak Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (EYUCM) ve Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, (RUCM) Bosna Hersek ve Ruanda özelinde çatışmalar sonrasında toplumsal uzlaşıya katkıları araştırılmaktadır. EYUCM ve RUCM'un Değer Merkezli Yaklaşım'ın önerileri etrafında, toplumsal uzlaşıya sağlayabileceği katkılar bu tezin çatışma sonrası barış inşası çalışmalarına en belirgin katkısı olarak ön plana çıkmaktadır.
Özet (Çeviri)
Post-conflict peace-building initiatives have critical significance in bringing an end to the national or international conflicts that occur in different regions and in managing post-conflict processes since the end of the Second World War. Executing national and international proceedings for the acts of violations of rights during the conflict period, creating truth and reconciliation commissions for the ignored or concealed incidents that took place in the past, practicing restoration and compensation activities for the victimhood caused by the conflict and reforming constitution/institutions that could not prevent occurrence of the conflict are the main processes and mechanisms taking place under“Transitional Justice”(TJ) in peace-building initiatives. Though, conflicts emerged in different regions since the early 1990s came to an end, we still face problems in political, social, and financial dimensions which require methods and mechanisms of TJ. It is claimed in this thesis that difficulties caused by liberal peacebuilding perspective, foreign interventions shaped by neo-liberal politics and TJ mechanisms can be overcome by reinterpreting with Maqasid-i Shariah which has a momentous place in Islamic thinking and Islamic Jurisprudence whose main goal is the“preservation of religion, life, intellect, lineage, and property”. Adapting and giving priority to the issues raised by Maqasid-i Shariah for the sake of society in post-conflict peace-building initiatives is conceptualized as“Value-Based Approach”in the thesis. In addition to this, as mechanisms of TJ, the contributions of International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavian Countries (ICTY) and International Criminal Tribunal for Rwanda (ICTR) to the reconciliation processes in the post-conflict Bosnia and Herzegovina and Rwanda are analyzed in the thesis. The possible contributions of ICTY and ICTR to the reconciliation processes in the light of proposals of Value-Based Approach, emerge as the most prominent contribution of this thesis to the post-conflict peace-building studies.
Benzer Tezler
- Of truths, secrets, and loyalties: Political belonging and state building in Poland after state socialism
Hakikatlara, sırlara, sadakatlere dair: Devlet sosyalizmi sonrası Polonya'da politik aidiyet ve devletin inşası
SAYGUN GÖKARIKSEL
Doktora
İngilizce
2015
AntropolojiCUNY The Graduate School and University Center of the City University of New YorkSosyal Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KATHERINE VERDERY
- Adalet ve Kalkınma Partisinin milli kimlik tahayyülündeki tarih tasavvuru
Justice and Development Party's history concept on the imagination of national identity
AYŞE NUR SAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ ZARPLI
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN
- Türk siyasal hayatında Milli Görüş Hareketi (1970-1980)
Milli Görüş Movement in Turkish political life (1970-1980)
SEYİT FURKAN BAĞCİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMA GÖKTÜRK ÇETİNKAYA
- Cumhuriyet Dönemi Türkiye'de hayvanlar vergisi (1923-1950)
Period of the Republic of animals tax in Turkey (1923-1950)
HİLMİ RIDVAN KOCAOĞLU