Türk sosyolojisinde sosyolojik bilgi üretim sürecinin Sosyoloji Yıllıkları üzerinden incelenmesi
A study of sociological knowledge production process in Turkish sociology through Sosyoloji Yıllıkları
- Tez No: 811906
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVİN GÜNGÖR ERGAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 600
Özet
Türk sosyolojisinde bilgi üretim sürecinin Sosyoloji Yıllıkları üzerinden incelenmesini amaçlayan bu çalışmada, 1992'den günümüze yayın hayatına devam eden Yıllıkların 28 kitabı üzerine odaklanılmıştır. Kemal Tahir-Baykan Sezer çizgisinde sosyoloji literatürüne katkı sağlamaya devam eden Yıllıklardaki kitaplar ve kitap bölümleri incelemeye tabi tutulmuştur. Yıllıklarda Doğu-Batı Çatışması Teorisi doğrultusunda bilgi üretim süreci gerçekleştiği için Doğu-Batı çatışması tarihinin belirli kırılma noktalarına odaklanılmıştır. Çalışmada nitel yöntem esas alınmıştır. Nitel içerik analizi tekniğine bağlı olarak Yıllıklardaki bilgi üretim süreci; kavramlar, bilim anlayışları, Türkiye'de sosyolojik bilgi üretiminin önündeki engeller ve bu konulardaki eleştirileri ile Yıllıklarda önerilen sosyoloji anlayışına dair oluşturulan kategoriler ve alt kategoriler çerçevesinde tartışılmıştır. Yıllıklar içerisinde Baykan Sezer, Ertan Eğribel, Ufuk Özcan imzalı kitap ve kitap bölümleri, Sosyoloji Yıllıkları kapsamında hazırlanan ortak çalışmalar ve Sosyoloji Yıllıkları, Sosyoloji Araştırma Merkezi, Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı imzasını taşıyan kitap bölümleri de içerik analiz birimi olarak belirlenmiştir. Türk sosyolojisinin özellikle tarih disiplini ile bağlantısı üzerinden geniş bir imkâna sahip olduğu, bilgi üretim süreci içerisinde formel ve enformel düzeyde karşılaşılan sorunların (akademik atama ve yükseltme kriterleri, Batılı ve yerli teori ve yaklaşımların birebir aktarmanın bilim icrası olarak algılanması, belirli bilim anlayışının mutlaklaştırılıp diğerlerinin görmezden gelinmesi, bazı sosyologların öğretim üyeliğini salt bir memuriyet olarak algılamaları vb.) bilgi üretim sürecinin önünde engel teşkil ettiği ve ortak çalışma geleneği, disiplinler arası ve eleştirel çalışmalarla birlikte sosyolojinin nitelikli icrasının mümkün olabileceği, araştırmada varılan belli başlı sonuçlar arasındadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the process of knowledge production in Turkish sociology through the“Sosyoloji Yıllıkları”. The focus of the study is on the 28 books of the“Sosyoloji Yıllıkları”that have been published from 1992 to the present. The books and book chapters in the“Sosyoloji Yıllıkları”that contribute to the sociology literature, following the Kemal Tahir-Baykan Sezer line, have been analyzed. Since the process of knowledge production in the“Sosyoloji Yıllıkları”takes place in line with the Theory of East-West Conflict, the study focuses on specific turning points in the history of East-West conflict. The study is based on a qualitative approach. Within the framework of the qualitative content analysis technique, the categories and subcategories related to the concepts of the knowledge production process, scientific understandings, obstacles to sociological knowledge production in Turkey, and criticisms in these areas, as well as the proposed sociological perspectives in the“Sosyoloji Yıllıkları”, are discussed to shed light on the possibilities and limitations of the knowledge production process in Turkish sociology. For example, works by Baykan Sezer, Ertan Eğribel, and Ufuk Özcan, joint works prepared within the scope of the“Sosyoloji Yıllıkları”, book chapters bearing the signature of the“Sosyoloji Araştırma Merkezi”,“Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı”are selected. Among the major findings reached in the research, it is emphasized that Turkish sociology has a broad potential, particularly through its connection with the discipline of history, and the problems encountered at the formal and informal levels within the process of knowledge production (such as academic appointment and promotion criteria, the perception of directly transferring Western and local theories and approaches as the practice of science, the absolute valorization of certain scientific perspectives while ignoring others, some sociologists perceiving their academic positions merely as a civil service, etc.) pose obstacles to the process of knowledge production, and it is possible to achieve a qualitative practice of sociology through collaborative traditions, interdisciplinary and critical studies.
Benzer Tezler
- Modernleşme kuramı ve Türk sosyolojisinde kalkınma tartışmaları (1945-1970)
Modernization theory and development debates in Turkish sociology (1945-1970)
FAHRETTİN ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ESİN KÜNTAY
- Tiyatro çevirisi bağlamında Bernard-Marie Koltès oyunlarının Türkiye'deki dolaşımı
Circulation of Bernard-Marie Koltès? dramas in Turkey as a part of drama translation
BEKİ HALEVA
Doktora
Türkçe
2011
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Mimarlık sosyolojisi kontekstinde mimar, estet ve düşünür olarak Turgut Cansever
Turgut Cansever as an architect, thinker and aesthete in the context of sociology of architecture
OLENA LUPALO
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜL GÜNGÖRMEZ AKOSMAN
- Cemil Meriç ve Kemal Tahir'in eserlerinde Türk toplum yapısı
Social structure of Turkey in the works of Cemil Meriç and Kemal Tahir
AYÇA GÜLÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiKarabük ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF SİNAN ZAVALSIZ